Για τον σύγχρονο ρόλο (αλλά και τις ευθύνες) της πολιτικής στην περίοδο της κρίσης, την ανεργία στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά την επιτυχία της Ελλάδας να αποφύγει τον κινδυνο του Grexit μίλησε η Ντόρα Μπακογιάννη σε εκδήλωση της Γαλλικής Ακαδημίας, της οποίας είναι ισόβιο μέλος.
«Η αδιαμφισβήτητη κρισιμότητα των στιγμών και η εντύπωση που δίνουμε τα τελευταία χρόνια εμείς οι πολιτικοί, ότι δηλαδή έχουμε παραδώσει τα κλειδιά στους οικονομολόγους, καθιστά επιτακτική την επαναδιεκδίκηση του μεριδίου της πολιτικής που μας ανήκει στην Ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα», είπε μεταξύ άλλων η κ. Μπακογιάννη και συνέχισε:
«Σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης η πολιτική, ως έννοια αλλά και ως αξία, σφυροκοπείται από τα ΜΜΕ και μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης. Τα λάθη, οι υπερβολές και οι στρεβλώσεις που μας οδήγησαν στην κρίση χρεώνονται, δικαίως θα έλεγα, σε εμάς τους πολιτικούς. Η κρίση εκπροσώπησης, όμως, ευπρόσδεκτη στις δημοκρατίες που αναγεννώνται από τις στάχτες τους, δεν πρέπει να οδηγήσει και σε κρίση νομιμοποίησης του πολιτικού μας συστήματος.
Στην χώρα μου, για παράδειγμα, παιδιά και εγγόνια αυτών που πολέμησαν τον φασισμό και τον ναζισμό με όλες τους τις δυνάμεις, καταβάλλοντας υπέρτατες θυσίες, οδηγούνται σήμερα από την απόγνωση στον κινηματικό μαύρο τυχοδιωκτισμό με αξιοσημείωτους ρυθμούς σε ένα ιστορικά πρωτόγνωρο φαινόμενο για την μεταπολεμική εποχή».
Αναφερόμενη στην οικονομική κρίση η Ντόρα Μπακογιάννη είπε: «Διακινδυνεύω προβλέψω πως η κρίση αυτή έθεσε, κατά τρόπο ομολογουμένως οδυνηρό, τις βάσεις για μια νέα πραγματική δημόσια σφαίρα διαλόγου, δηλαδή ανταλλαγής ιδεών, απόψεων και προτάσεων. Οι χώρες του Νότου λυγίζουν κάτω από το βάρος δίδυμων διαρθρωτικών ελλειμμάτων - δημοσιονομικών και ανταγωνισμού. Η ανεργία μαστίζει της χώρες μας, με αυτή των νέων να αγγίζει τρομακτικά επίπεδα. Το κοινωνικό μας συμβόλαιο ξαναγράφεται. Η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία η Πορτογαλία, η Κύπρος σήμερα. Η Σλοβενία αύριο. Πιθανώς η Γαλλία μεθαύριο.
Σε αντίθεση με την Ισπανία, με την έκρηξη της φούσκας των ακινήτων ή την Κύπρο, με τις στρεβλώσεις ενός υδροκέφαλου τραπεζικού τομέα, η Ελλάδα υπέφερε από διττή κρίση, χρέους και ανταγωνιστικότητας. Τα δημοσιονομικά μας μεγέθη και το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών δεν ήταν βιώσιμα. Η συνέχεια είναι λίγο ως πολύ γνωστή.
Δρακόντεια μέτρα, υπό την Δαμόκλειο σπάθη της άτακτης χρεοκοπίας, δημοσιονομική προσαρμογή αντίστοιχη της οποίας δεν έχει υπάρξει σε περίοδο ειρήνης. Απελευθέρωση της οικονομίας και μεταρρυθμίσεις, αν και ομολογώ πως θα ήθελα περισσότερες, σταδιακός εξορθολογισμός της δημόσιας διοίκησης. Ποτέ στο παρελθόν δεν έχει ζητηθεί από μια χώρα να κάνει τόσα πολλά, σε οικονομικό επίπεδο, σε τόσο λίγο χρόνο.
Σήμερα ο κίνδυνος της χρεωκοπίας ή ενός Grexit έχει περιοριστεί πολύ και οι Κασσάνδρες έχουν διαψευστεί. Το φως στο τέλος του τούνελ όμως αργεί να φανεί. Ιδιωτικοποιήσεις προχωράνε, επενδυτές επιδεικνύουν έντονο ενδιαφέρον, αλλά η δραματική απώλεια θέσεων εργασίας απειλεί την κοινωνική ειρήνη. Αν είμαι στην ευχάριστη θέση να μπορώ να σας διαβεβαιώσω σήμερα ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει δεν οφείλεται μόνον στο κύμα των αλλαγών που γίνονται στην χώρα μου αλλά κυρίως στο ανθρώπινό μας δυναμικό, η υψηλή κατάρτιση και οι δεξιότητες του οποίου, ιδιαίτερα των νέων, είναι το μεγαλύτερό μας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Η δική μας προσπάθεια όμως δεν αρκεί. Όπως δεν αρκούν και αυτές των Ιταλών, Ισπανών, Πορτογάλων, ή Κύπριων φίλων μας, Οι θυσίες των Ευρωπαίων θα είναι μάταιες αν δεν αλλάξει η Ευρώπη. Δεν αναφέρομαι μόνο στις κινήσεις για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, για παράδειγμα, που έχουν άλλωστε ήδη προεξοφληθεί στα συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών συμβουλίων και οι οποίες πιστεύω θα υλοποιηθούν.
Αναφέρομαι κυρίως στις βαθιές τομές που υπαγορεύει ο νόμος της ανάγκης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η τραπεζική ενοποίηση, ο έλεγχος των εθνικών προϋπολογισμών, ένα δημοσιονομικό δίκτυ ασφαλείας, με την θέσπιση ευρωομολόγων για παράδειγμα, η εμβάθυνση της αγοράς υπηρεσιών, η αναμόχλευση πόρων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού μακριά από τους δογματισμούς του παρελθόντος, όπως για παράδειγμα η συνεχής εμμονή στην ΚΑΠ, στην κατεύθυνση επενδύσεων στην καινοτομία, την εξωστρέφεια, τις υποδομές και την ανταγωνιστικότητα, είναι ζητήματα τα οποία πρέπει να τεθούν στην δημόσια σφαίρα».