Στην απλούστερη μορφή της η «ψυχογεωγραφία» έχει να κάνει με τη συνειδητοποίηση ότι, ως ανθρώπινα όντα, ενσωματώνουμε όψεις του ψυχικού μας κόσμου, σκέψεις, μύθους και φολκλόρ στοιχεία στο τοπίο που μας περιβάλλει.
Σε ένα ακόμη βαθύτερο επίπεδο, δεδομένου ότι δεν έχουμε τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε μία εξωτερική αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά μονάχα στις αντιλήψεις μας γι' αυτόν, η ψυχογεωγραφία ενδεχομένως να είναι το μόνο είδος γεωγραφίας το οποίο είμαστε σε θέση να κατοικήσουμε.
H προέλευση της ψυχογεωγραφίας είναι πολλαπλή: οι συγγραφείς Ian Sinclair, Arthur Machen, ο H.P. Lovecraft, αλλά και πιο σύγχρονες, διαφορετικού τύπου προσεγγίσεις, όπως εκείνη του Γάλλου μαρξιστή διανοουμένου Γκι Ντεμπόρ και του κινήματος των Καταστασιακών (δεκαετία του '60), οι οποίοι συνέδεσαν τον όρο «ψυχογεωγραφία» με μία εμμέσως επαναστατική, πειραματική πρακτική επανιδιοποίησης του καπιταλιστικά αλλοτριωμένου αστικού χώρου μέσω της περιπλάνησης, στενά συνυφασμένη με την τέχνη και τη μετουσίωση του χώρου σε κάτι άλλο, διαφορετικό από τον βιομηχανικά διατεταγμένο χώρο της βιομηχανικής παραγωγής και των μηχανισμών χειραγώγησης της επιθυμίας.
Η εκδοχή των πρώτων δύο, σημαντικά ελαφρύτερη από εκείνη των Γάλλων Καταστασιακών, επιδιώκει απλούστερα τη σύνδεση της μνήμης και της ιστορίας με τα εκάστοτε τοπία, στα οποία μπορούμε ελεύθερα να περιηγηθούμε, με τη βοήθεια καταγεγραμμένων σκηνών του παρελθόντος, διυλισμένου από την ευαισθησία του παρόντος.
Με έναν ανάλογο τρόπο, ο όρος εφαρμόζεται στο διαδίκτυο, εννοούμενο ως ένα άλλο «αντιληπτικό τοπίο» με τους δικούς του δρόμους και αυλακώσεις της επιθυμίας.