Οκτώ: ένας μαγικός αριθμός, ειδικά όταν σκέφτεται κανείς τον ύπνο και τις ώρες που χρειάζεται για να ξεκουραστεί ο οργανισμός. Και οι περισσότεροι την ώρα που ξαπλώνουν αυτόματα ανοίγουν και την τηλεόραση, καθώς πιστεύουν ότι θα τους βοηθήσει να χαλαρώσουν. Πρόκειται για δύο μόνο από τις... παρεξηγήσεις που αφορούν τον ύπνο, αφού αρκετά πράγματα δεν είναι όπως νομίζαμε σε αυτό το ζήτημα. Αυτοί είναι λοιπόν οι μεγαλύτεροι μύθοι για τον ύπνο.
Όλοι χρειάζονται ένα οκτάωρο ύπνου
Η ανάγκη του κάθε ανθρώπου για ύπνο είναι γενετικά προκαθορισμένη, σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, Μάικλ Ντέκερ. «Άλλοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο και άλλοι λιγότερο», εξηγεί. Πώς καταλαβαίνει κανείς πόσο ύπνο χρειάζεται; Ένα σημάδι ότι δεν κοιμάται αρκετά είναι όταν... πριν προλάβει να ξαπλώσει έχει αφεθεί ήδη στην αγκαλιά του Μορφέα. Αν ικανοποιούνται οι ανάγκες του ύπνου, κανονικά πρέπει να περάσουν 15 λεπτά πριν κοιμηθεί κάποιος. Εννοείται πως αν ξυπνά κανείς με ενέργεια και φρεσκάδα, είναι σε καλό δρόμο. Παρόλα αυτά, όσοι νιώθουν καλά με μόλις 6 ώρες ύπνου κάθε βράδυ ίσως αντιμετωπίσουν μελλοντικά προβλήματα. Σύμφωνα με έρευνα αυτή η συνήθεια αυξάνει τον κίνδυνο για εγκεφαλικό και διαβήτη.
Ο πολύωρος ύπνος κάνει καλό
Κι όμως, υπάρχει αυτό που θα έλεγε κανείς «υπερβολικός ύπνος». Όπως οι άνθρωποι που κοιμούνται λιγότερες από έξι ώρες, έτσι και εκείνοι που φτάνουν συχνά στις 9-10 ώρες κάθε βράδυ, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας.
Αναπληρώστε το χαμένο ύπνο το σαββατοκύριακο
Το να εκμεταλλευθεί κανείς το σαββατοκύριακο για να μείνει μέχρι αργά στο κρεβάτι, θα εξαφανίσει πρόσκαιρα την κούραση που προκαλεί η έλλειψη ύπνου. Αλλά οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι παραμένουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το πρόβλημα σε αυτό το ζήτημα είναι πως το άτομο πιστεύει ότι αφού αναπλήρωσε τις χαμένες ώρες, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα με τον ελλειπή ύπνο του τις καθημερινές. Και επιπλέον, είναι διαπιστωμένο πως δυσκολεύονται περισσότερο να μπουν πάλι σε πρόγραμμα τη Δευτέρα.
Αν δεν μπορείς να κοιμηθείς, απλά ξάπλωσε
Το να μένει κανείς ξαπλωμένος, κοιτάζοντας το ρολόι και ελπίζοντας ότι ο ύπνος θα... έρθει, είναι από τα χειρότερα πράγματα που μπορεί να κάνει. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό αυξάνει τον εκνευρισμό και έτσι γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να κοιμηθεί κανείς. Και η τακτική επανάληψη αυτού θα κάνει τον εγκέφαλο να συνδέσει την παρουσία στο κρεβάτι με το να είναι κανείς ξύπνιος. Η συμβουλή των ειδικών σε τέτοια περίπτωση είναι να φύγει το άτομο από την κρεβατοκάμαρα και να κάνει κάτι που θα τον χαλαρώσει, αρκεί να μην πρόκειται για δραστηριότητα που προκαλεί μεγάλο ενθουσιασμό, ή να απαιτεί εκτυφλωτικό φωτισμό.
Η τηλεόραση μας χαλαρώνει
Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην χαλάρωση και στον περισπασμό, λένε οι ειδικοί. Όταν χαλαρώνει ο άνθρωπος, η αναπνοή και ο σφυγμός «πέφτουν», οι μύες χαλαρώνουν και οι σκέψεις γίνονται πιο ήρεμες. Τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει όταν κάποιος παρακολουθεί τηλεόραση. Επιπλέον, το μπλε φως της συσκευής ξεγελά το μυαλό και το παρασύρει να πιστεύει ότι πρέπει να είναι σε εγρήγορση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, θα πρέπει να κλείνουμε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές μία ώρα πριν ξαπλώσουμε. Η ανάγνωση ενός βιβλίου, όχι όμως ιδιαιτέρως συναρπαστικού, βοηθά.
Το ροχαλητό είναι ενοχλητικό αλλά αβλαβές
Είναι εκνευριστικό για τον σύντροφο, αλλά πολύ επικίνδυνο για την υγεία εκείνου που ροχαλίζει. Εξαιτίας των παρενεργειών αυτής της συνήθειας, γίνεται πιο δύσκολη η πρόσληψη οξυγόνου από τον οργανισμό. Όταν συμβαίνει αυτό, ο εγκέφαλος «ειδοποιεί» εκείνον που ροχαλίζει να ξυπνήσει. Οι περισσότεροι που ροχαλίζουν ή έχουν υπνική άπνοια ξανακοιμούνται αμέσως. Όμως οι ειδικοί φοβούνται πως αυτή η συνεχής εναλλαγή από την εγρήγορση στον ύπνο προκαλεί άγχος στο σώμα, ειδικά στην καρδιά. Για αυτό άλλωστε το ροχαλητό έχει συνδεθεί με αυξημένο ρίσκο για καρδιακά νοσήματα.
Το αλκοόλ βοηθάει στον ύπνο
Μπορεί να βοηθήσει στη χαλάρωση, αλλά επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου. Όταν ο οργανισμός αρχίζει να επεξεργάζεται το αλκοόλ, αυτό μπορεί να λειτουργήσει σαν διεγερτικό, προκαλώντας πιο ελαφρύ ύπνο, που δεν ξεκουράζει όσο πρέπει. Επίσης όσοι πίνουν έχουν περισσότερες πιθανότητες να ξυπνήσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας αδυνατώντας να ξανακοιμηθούν.
Ένας καφές το απόγευμα δεν ενοχλεί
Η καφεΐνη έχει εντυπωσιακά μεγάλο χρόνο ζωής στον οργανισμό, που σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος της παραμένει στο αίμα ακόμη και 12 ώρες αφού έχει καταναλωθεί. Τις περισσότερες φορές το άτομο δεν νιώθει το τρέμουλο ή την υπερδιέγερση που παρατηρείται άμεσα μετά την κατανάλωση του καφέ, αλλά αδυνατεί να «ρίξει» τους ρυθμούς του. Ακόμη και ένας καφές μετά το μεσημεριανό μπορεί να επηρεάσει άτομα που είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη.
Η κρεβατοκάμαρα πρέπει να είναι ζεστή και άνετη
Η συνηθισμένη εικόνα είναι να κουλουριάζεται κανείς κάτω από σκεπάσματα. Όμως ένα πιο δροσερό περιβάλλον βοηθά σε έναν καλό ύπνο. Επειδή η θερμοκρασία του σώματος αλλάζει πριν τον ύπνο, οτιδήποτε μπορεί να την αυξήσει μπορεί να μας δυσκολέψει να κοιμηθούμε. Ακόμη και το χειμώνα, βοηθά να έχει κανείς το κεφάλι του έξω από τα σκεπάσματα για να είναι πιο δροσερό.
Ο μεσημεριανός ύπνος ενοχλεί
Όταν γίνει στο σωστό χρόνο δεν ισχύει. Αντιθέτως, υπάρχει έρευνα που δείχνει πως όποιος κάνει... σιέστα έχει καλύτερη μνήμη, είναι σε εγρήγορση και έχει καλύτερες επιδόσεις έπειτα από το σύντομο ύπνο. Δεν πρέπει να συμβαίνει όμως κοντά στη βραδινή ξεκούραση και πρέπει να διαρκεί 30' ή λιγότερο. Αλλιώς κινδυνεύει το άτομο να πέσει σε «βαθύ» ύπνο και να αισθάνεται άσχημα όταν ξυπνήσει.
Η γυμναστική τη νύχτα μας κρατά ξύπνιους
Δεν είναι απαραίτητο. Αν η μόνη ώρα που μπορεί να γυμναστεί κάποιος είναι το βράδυ, δεν πρέπει να σταματήσει. Απλά επιβάλλεται να ακολουθεί ένα πρόγραμμα που δεν θα είναι ιδιαίτερα εξαντλητικό. Και επιπλέον θα πρέπει να δώσει στον εαυτό του χρόνο να συνέλθει πριν ξαπλώσει. Παρόλα αυτά, άτομα με διαπιστωμένο πρόβλημα αϋπνιών, καλό είναι να κάνουν γυμναστική 3-4 ώρες πριν αποπειραθούν να κοιμηθούν.