«Ο Λευτέρης έδειξε έναν δρόμο και προπαντός έναν τρόπο» γράφει ο σκηνοθέτης Νίκος Παναγιωτόπουλος σε ένα καθηλωτικό σημείωμα για τον σπουδαίο ηθοποιό και σκηνοθέτη σήμερα στην Εφημερίδα των Συντακτών.
Αύριο θα γίνει η πολιτική κηδεία του Λευτέρη Βογιατζή, που έφυγε την Μεγάλη Πέμπτη προκαλώντας άφατη θλίψη στον καλλιτεχνικό κόσμο και στο κοινό που τον λάτρεψε. Εδώ μαθαίνουμε μια ιδιαίτερη πλευρά του μέσα από τα μάτια του σκηνοθέτη και φίλου του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Ακολουθεί το κείμενό του από την Εφημερίδα των Συντακτών.
«Είχε κάτι από τον Τζέρι Λιούις
Έψαχνα ηθοποιούς για το "Μελόδραμα" εκείνη την εποχή, όταν έπεσα πάνω στό Λευτέρη, στην παράσταση τού "Ερωτόκριτου", που είχε ανεβάσει ο Ευαγγελάτος στο "Αμφι-θέατρο". Μέ εντυπωσίασε το γεγονός ότι για πρώτη φορά ανακάλυπτα μέσα από την ερμηνεία του και ακριβώς χάρη σ' αυτήν, τη γοητεία ενός κειμένου, που οφείλω να πω ότι ποτέ μέχρι τότε δεν μέ είχε προκαλέσει. Τον κάλεσα να έρθει τήν επομένη στό σπίτι μου στη Ραβινέ. Τότε ήμουν πολύ στα απάνω μου, επειδή οι "Τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας" είχαν κάνει διεθνή επιτυχία και είναι γνωστό ότι οι Έλληνες εκτιμούν περισσότερο κι απο τή δικιά τους κρίση τούς επαίνους που έρχονται από το εξωτερικό. Οπως είμαι αλλεργικός στις κολακείες, μού έκανε καλή εντύπωση, που σχεδόν αντί για καλημέρα μού ειπε: "Ξέρετε...δεν μου άρεσαν οι "Τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας".
Κατάλαβα ότι ήθελε νά μού δηλώσει από τήν αρχή ,έντιμα και με κάθε επισημότητα, ότι είναι σκληρό καρύδι κι αν συνεργαστούμε δεν θά είναι γιά νά παίξουμε τις κουμπάρες. Του ανταπέδωσα τά δέοντα απαντώντας του: "Τόσο το καλύτερο, γιατί μέ τό "Μελόδραμα" θέλω νά κάνω κάτι εντελώς διαφορετικό".
Ο Λευτέρης εκτίμησε αυτή τήν αντίδρασή μου και δεν είναι περίεργο ότι έτσι άρχισε μιά μεγάλη φιλία που κράτησε τριάντα τρία συναπτά χρόνια και δεν στηρίχτηκε ποτέ στα εύκολα λόγια. Κάναμε πολλές ταινίες μαζί και θά κάναμε περισσότερες αν δεν τσακωνόμαστε τόσο συχνά. Παρ' όλα αυτά το να ερχόμαστε στά λόγια δεν ήταν κάτι που δεν τό ευχαριστιόμαστε. Το αντίθετο. Μάρτυρες σιωπηλοί η Ειρήνη και η Μαριάννα.
Ο Λευτέρης στη δουλειά ήταν διαφορετικός απο το Λευτέρη της παρέας. Στη δουλειά ήταν ιδιότροπος, απαιτητικός, αντίπαλος, ενώ στην παρέα ήταν απολαυστικός, φίλος, αστείος. Μου αρέσουν οι άνθρωποι που δεν διαπραγματεύονται τις ιδιαιτερότητές τους. Στις ταινίες που γύρισα με το Λευτέρη όχι μόνο δεν προσπάθησα να λειάνω αυτές τις ιδιαιτερότητες, αντίθετα τις τόνισα στο έπακρο. Ηθελα οι ερμηνείες του να του μοιάζουν, να είναι ανεπανάληπτες, ακόμα κι αν προκαλούσαν την αισθητική πολλών μικρομεσαίων, επειδή ακριβώς δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν μιά συχνότητα που τους ξεπερνούσε.
Ποτέ δεν υποκρίθηκε ένα ρόλο και ποτέ δεν υποχώρησε σε καμιά αληθοφάνεια, όπως ζητάει η πιάτσα. Αυτό πού μού άρεσε στον κινηματογραφικό ηθοποιό Βογιατζή είναι ότι τό πρόσωπό του μου θύμιζε τον Μπάστερ Κίτον και τό παίξιμό του είχε κάτι από Χοντρό-Λιγνό και από Τσέρι Λιούϊς. Το λέω αυτό σαν ένα τεράστιο κομπλιμάν, επειδή στις ταινίες μου χαίρομαι πάντα όταν διαπιστώνω ότι μπόρεσα να βάλω μέσα κάτι από θερινό σινεμά.
Στο θέατρο δημιούργησε μιά σχολή. Εννοώ μια μανιέρα. Ο,τι πιό δύσκολο και πολύτιμο. Δεν υπάρχει θέατρο χωρίς σχολή. Μετά τήν κατάργηση τής σχολής του Εθνικού Θεάτρου, γιά πιό προχωρημένες και πιό μοντέρνες ερμηνείες, μετά τό τέλος και της σχολής του Κούν, όπου πιά ο καθένας νόμιζε ότι μπορεί νά παίζει όπως θέλει, ο Λευτέρης έδειξε ένα δρόμο και προ παντός ένα τρόπο. Πολλοί ασφυκτιούσαν γιατί αδυνατούσαν να αναδείξουν το ταλέντο τους μέσα σε τόσο στενά καθορισμένα όρια, χωρίς να μπορούν νά καταλάβουν ότι στην τέχνη είναι καλύτερα η έκφραση να ασφυκτιά παρά να είναι ασύδοτη.
Θέλω να τονίσω ακόμα ένα στοιχείο τής προσωπικότητας του Λευτέρη, που τον έκανε στα μάτια μου αξιολάτρευτο, παρ' όλες τις γρουσουζιές του. Η παιδικότητά του. Στοιχείο, νομίζω, απαραίτητο σε κάθε γνήσιο καλλιτέχνη. Συμφωνώ με τον Πούσκιν, που λέει κάπου ότι "η ποίηση πρέπει να είναι λιγάκι ανόητη"»