Σε πλήρη επιφυλακή βρίσκεται το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), για τη γρίπη των πτηνών και συστήνει σε όσους Ελληνες έχουν ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα, να επισκεφθούν άμεσα τον γιατρό τους, σε περίπτωση που εμφανίσουν συμπτώματα αναπνευστικής νόσου τις πρώτες 10 ημέρες αφού επιστρέψουν στη χώρα μας.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ προβαίνει σε αυτή τη σύσταση λόγω της συνεχιζόμενης καταγραφής κρουσμάτων νέας γρίπης από το στέλεχος Α(Η7Ν9) στην Κίνα, το οποίο έως τις 29 Απριλίου έχει στοιχίσει τη ζωή σε 24 ανθρώπους, σε σύνολο 129 εργαστηριακά επιβεβαιωμένων περιστατικών. Διευκρινίζεται ωστόσο, ότι προς το παρόν δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα εκτός Κίνας, ενώ και οι αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι σε επιφυλακή.
Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, στις 31 Μαρτίου, ανακοινώθηκε από τις κινεζικές υγειονομικές αρχές η απομόνωση ενός νέου ιού γρίπης, του Α(Η7Ν9) σε τρεις βαρέως πάσχοντες ασθενείς, που εκδήλωσαν οξεία νόσο του αναπνευστικού συστήματος, με ταχεία εξέλιξη σε σοβαρή πνευμονία και αναπνευστική δυσχέρεια. Όπως αποδείχθηκε από την επιδημιολογική διερεύνηση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων Κίνας (China CDC), η ημερομηνία ανεύρεσης του 1ου κρούσματος ήταν η 19η Φεβρουαρίου 2013. Τις επόμενες ημέρες ακολούθησε μια εκτεταμένη προσπάθεια επιδημιολογικής επιτήρησης του νέου ιού, ώστε να διαπιστωθεί η έκταση της διασποράς του. Διαπιστώθηκε η ύπαρξη περισσότερων κρουσμάτων λοίμωξης από το νέο ιό γρίπης Α(Η7Ν9) σε ανθρώπους από 11 διαφορετικές επαρχίες στην Κίνα.
Ο ιός της γρίπης Α(Η7Ν9) διαπιστώθηκε, σύμφωνα με τους εκπροσώπους του ΚΕΕΛΠΝΟ, πως ανήκει στην κατηγορία των ιών γρίπης των πτηνών, οι οποίοι φυσιολογικά μολύνουν πτηνά. «Συνήθως οι ιοί αυτοί δεν μολύνουν ανθρώπους επειδή δεν έχουν μεγάλη συγγένεια με το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου. Παρόλα αυτά, μετά από προσαρμογή του ιού στο ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα και σε στενή επαφή με πουλερικά οι ιοί αυτοί μπορούν να προκαλέσουν επιδημίες σε ανθρώπους», αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ιός Α(Η5Ν1) της γρίπης των πτηνών, που έχει προκαλέσει την επιδημία των τελευταίων 10 ετών, με 628 κρούσματα και 374 θανάτους (θνητότητα 60%) σε ανθρώπους κυρίως στην Άπω Ανατολή. Πρόκειται για την πρώτη φορά που αναγνωρίζεται λοίμωξη από ιό της γρίπης Α(Η7Ν9) σε ανθρώπους.
Σημειώνεται ότι έχει ήδη ξεκινήσει και είναι σε εξέλιξη η διερεύνηση της επιδημίας από το China CDC, με σκοπό την αναζήτηση επιπρόσθετων κρουσμάτων σε ανθρώπους ή σε ζώα, αλλά και τον καθορισμό του κλινικού φάσματος της νόσου που μπορεί να προκαλέσει ο ιός, της πηγής έκθεσης, καθώς και του τρόπου μετάδοσης. Χαρακτηριστικά ο νέος ιός δεν σκοτώνει τα πτηνά που προσβάλλει όπως ο ιός Α(Η5Ν1) και φαίνεται πως έχει κάποιες (αλλά όχι όλες) από τις απαιτούμενες μεταλλάξεις που αυξάνουν τη συγγένεια με το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου.
Ο ιός έχει ανευρεθεί σε κοτόπουλα, πάπιες και στο περιβάλλον στις περίφημες υγρές αγορές («wet markets») της Κίνας, όπου σφαγιάζονται και πωλούνται πουλερικά. Το 80% των ανθρωπίνων κρουσμάτων έως σήμερα αναφέρει στενή επαφή με πουλερικά.
Όπως επισημαίνει το ΚΕΕΛΠΝΟ, μετά από διερεύνηση των επαφών των 129 κρουσμάτων (περισσότερα από 2.000 άτομα) δεν υπάρχουν προς το παρόν ενδείξεις συνεχιζόμενης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Εν τούτοις σε 3 περιπτώσεις δεν μπορεί να αποκλειστεί η ενδοοικογενειακή διασπορά, μετά από πολύ στενή επαφή μεταξύ ασθενών και του στενού τους οικογενειακού περιβάλλοντος.
Από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του εργαστηριακού ελέγχου που διενεργείται στο συνεργαζόμενο με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, Κέντρο Αναφοράς Γρίπης που εδρεύει στο China CDC, φαίνεται ότι ο ιός είναι ευαίσθητος στους αναστολείς νευραμινιδάσης (οσελταμιβίρη και ζαναμιβίρη) που είναι τα συχνότερα χρησιμοποιούμενα αντιγριπικά φάρμακα και στη χώρα μας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) είναι σε επαφή με τις τοπικές υγειονομικές αρχές και παρακολουθεί στενά την κατάσταση, συλλέγοντας πληροφορίες, προκειμένου να προβεί σε περαιτέρω εκτίμηση κινδύνου και στην ανάπτυξη υποψήφιου εμβολίου. Ο ΠΟΥ δεν συστήνει έλεγχο στα σύνορα, ούτε ταξιδιωτικούς ή εμπορικούς περιορισμούς.
Η εκτίμηση κινδύνου του ΠΟΥ είναι πως πρόκειται για ένα στέλεχος ιού γρίπης με μεγάλη θνητότητα, χωρίς ευτυχώς έως σήμερα ενδείξεις αυξημένης και συνεχιζόμενης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. «Έως το πλήρες φάσμα της νόσου που προκαλείται από τον ιό Α(Η7Ν9) γίνει γνωστό δεν μπορούν να γίνουν προβλέψεις για την περαιτέρω επέκταση τού συγκεκριμένου στελέχους γρίπης. Με τα έως τώρα δεδομένα είναι ένα από τα περισσότερο θανατηφόρα στελέχη που έχουν περιγραφεί», επισημαίνουν οι εκπρόσωποι του ΚΕΕΛΠΝΟ, και προσθέτουν ότι επειδή όλοι οι ιοί της γρίπης χαρακτηρίζονται από συνεχείς αλλαγές στο γενετικό τους υλικό, είναι πιθανόν ο ιός Α(Η7Ν9) στο μέλλον να αποκτήσει την ικανότητα εύκολης μετάδοσης από άτομο σε άτομο. «Οι ιοί της γρίπης των πτηνών συνήθως δεν μολύνουν ανθρώπους γι' αυτό και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν καθόλου αντισώματα και έτσι είναι σε μικρό βαθμό ή και καθόλου προστατευμένοι από μία τέτοια πιθανή παγκόσμια εξάπλωση», αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Προς το παρόν τα μέτρα πρόληψης της νόσου στην Ελλάδα αφορούν τα μέτρα πρόληψης των αναπνευστικών λοιμώξεων και κυρίως την υγιεινή των χεριών.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία με το ΕΚΕΠΥ, το υπουργείο Υγείας και τους διεθνείς Οργανισμούς (όπως το ευρωπαϊκό ΚΕΕΛΠΝΟ και τον ΠΟΥ) παρακολουθεί την πορεία της νέας γρίπης.
(ΑΠΕ - ΜΠΕ)