Για το ενδεχόμενο ενεργοποίησης της ρήτρας ύφεσης που προβλέπεται για την Ελλάδα τοποθετήθηκε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Ολι Ρεν τονίζοντας ότι η ΕΕ αντιλαμβάνεται τις εξαιρετικές δυσκολίες, ωστόσο, αυτή τη στιγμή είναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν εξελίξεις.
Η Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Αννυ Ποδηματά, της αναφορικά με το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε έκτη διαδοχική χρονιά ύφεσης με ανεργία που έχει ξεπεράσει το 27% απηύθυνε ερώτηση προς τον Ολι Ρεν για το αν η ΕΕ προτίθεται να ενεργοποιήσει τη ρήτρα ύφεσης που υπάρχει στο πρόγραμμα προσαρμογής της χώρας.
Ο επίτροπος Οικονομικών σημείωσε ότι «Οποιαδήποτε απόφαση για να παραταθεί ένα πρόγραμμα ή να παραταθεί η περίοδος προσαρμογής οδηγεί σε επιπλέον χρηματοδότηση από τις χώρες της Ευρωζώνης - που παρέχουν τις εγγυήσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας - και αυτό προϋποθέτει αποφάσεις από τα κοινοβούλια όλων των χωρών, που είναι μια δύσκολη πολιτικά διαδικασία, λαμβάνοντας υπόψη και τους χρηματοδοτικούς περιορισμούς κάθε χώρας».
Στο πλαίσιο της ίδιας συζήτησης η κ. Ποδηματά έθεσε για ακόμη μία φορά το μείζον θέμα της διαφάνειας, της δημοκρατικής λογοδοσίας, αλλά και του διαλόγου γύρω από τις συστάσεις και τα μέτρα πολιτικής που εισηγείται η Τρόικα προς τις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα. Η Αντιπρόεδρος του ΕΚ επανέλαβε την πρόταση της προς την Επιτροπή «για ένταξη των χωρών που εφαρμόζουν πρόγραμμα στη διαδικασία συζήτησης των μακροοικονομικών ανισορροπιών που προβλέπεται από το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, ώστε να μπορεί να γίνει ουσιαστική συζήτηση πάνω σε συγκεκριμένες παραμέτρους των προγραμμάτων, ενισχύοντας τη διαφάνεια στη διαμόρφωση των προγραμμάτων, αλλά και την πολιτική και κοινωνική συναίνεση γύρω από αυτά».
Ως προς το θέμα αυτό ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Rehn απάντησε ότι «με δεδομένη την κατάρτιση λεπτομερών προγραμμάτων για τις χώρες που βρίσκονται υπό χρηματοδοτική στήριξη και τη διεξαγωγή τριμηνιαίων επισκοπήσεων από την Τρόικα, η συμπερίληψη των χωρών αυτών στη διαδικασία επιτήρησης μακροοικονομικών ισορροπιών θα δημιουργούσε επικαλύψεις» αποφεύγοντας, ωστόσο, να σχολιάσει τα ζητήματα δημοκρατικού ελέγχου και διαλόγου των προγραμμάτων αυτών.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Ρεν τοποθετήθηκε και για το ζήτημα του ΦΠΑ στην εστίαση, καθώς, έπειτα από ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Χουντή, παραδέχθηκε ότι τα έσοδα ήταν μειωμένα, ωστόσο, απέφυγε να απαντήσει στον αν προτίθεται η Επιτροπή να προτείνει μείωσή του.
Ειδικότερα ο Ολι Ρεν τόνισε ότι αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ προέβλεπε ότι θα αποφέρει 300 εκατ. ευρώ το 2011 και άλλα 700 για το 2012, ωστόσο, ο στόχος για το περασμένο έτος εκτιμήθηκε εκ νέου προς τα κάτω σε 400 εκατ. ευρώ, περίπου 43% μειωμένο.
Αναλυτικά η απάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου
«Τον Ιούλιο του 2011, η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στον τομέα των εστιατορίων εκτιμήθηκε ότι θα αποφέρει 300 εκατ. ευρώ το 2011 (εφόσον το μέτρο τέθηκε σε ισχύ από την 1η Σεπτεμβρίου) και επιπλέον 700 εκατ. ευρώ από το 2012 και μετά. Η εκτίμηση στη συνέχεια αναθεωρήθηκε προς τα κάτω σε 400 εκατ. ευρώ για την περίοδο από το 2012 και μετά, έπειτα από συμφωνηθείσα με τις αρχές εκτίμηση που βασίστηκε σε νέα στοιχεία. Πιο πρόσφατα, οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζήτησαν συμπληρωματικά στοιχεία από τις αρχές προκειμένου να εκτιμήσουν τις δημοσιονομικές επιπτώσεις από την αύξηση του ΦΠΑ στον τομέα των υπηρεσιών εστίασης με μεγαλύτερη ακρίβεια».
Υπερ μιας «χαλάρωσης» της δημοσιονομικής εξυγίανσης
Παρ ' όλα αυτά ο επίτροπος οικονομικών θεμάτων σε μια επεισοδιακή συνεδρίαση τάχθηκε υπέρ μιας «χαλάρωσης» της δημοσιονομικής εξυγίανσης εκτιμώντας ότι μια επιβράδυνση των προγραμμάτων προσαρμογής είναι πλέον εφικτή.
Ωστόσο, ερωτηθείς αν η Επιτροπή προτίθεται να παρατείνει τις προθεσμίες προς τις χώρες με υπερβολικά ελλείμματα (άνω του 3% του ΑΕΠ), ο Όλι Ρεν υπήρξε μάλλον αποθαρρυντικός, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο δεν θα είχε νόημα οικονομικά και δεν ευθυγραμμίζεται με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. «Υπάρχουν πολλές χώρες που θέλουν και μπορούν να μειώσουν φέτος τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα» ανέφερε, χαρακτηριστικά, ο επίτροπος Ρεν.
Σε εκείνο το σημείο ο Ευρωπαίος Επίτροπος δέχθηκε σφοδρή κριτική από τους ευρωβουλευτές για την πολιτική λιτότητας που ακολουθεί, ενώ χαρακτηριστική ήταν η παρέμβαση της εκπροσώπου της Πορτογαλίας η οποία αναφέρθηκε στα προβλήματα της χώρας φωνάζοντας «φτάνει πια».