Μια έκθεση, έξι καλλιτέχνες, ένας ο νικητής. Το όνομά του θα ανακοινωθεί στις 9 Σεπτεμβρίου. Από σήμερα Πέμπτη και έως τον Σεπτέμβριο, το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με το έργο των έξι φιναλίστ για το βραβείο ΔΕΣΤΕ 2013, στην καθιερωμένη έκθεση που φιλοξενείται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Το βραβείο ΔΕΣΤΕ, από τότε που καθιερώθηκε, το 1999, θεωρείται διαβατήριο νέων καλλιτεχνών στη διεθνή καλλιτεχνική σκηνή. Θεσμοθετήθηκε με σκοπό «να δημιουργήσει μια πλατφόρμα για τους νέους Έλληνες και Κύπριους καλλιτέχνες, στην οποία θα στηριχτούν για να πορευτούν στη συνέχεια, ο καθένας με τις δυνάμεις του, στο εξωτερικό» διευκρινίζει ο πρόεδρος του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, Δάκης Ιωάννου.
Είναι η όγδοη διοργάνωση του θεσμού και στις εκθέσεις έχουν, μέχρι τώρα, συμμετάσχει 52 καλλιτέχνες και έχουν συζητηθεί συνολικά 150 προτάσεις νέας ελληνικής εικαστικής δημιουργίας.
Το στίγμα της φετινής έκθεσης αποτυπώνουν οι έξι υποψήφιοι, σε μια αλληλουχία από θραύσματα και μνήμες απώλειας, πολιτικής, αισθησιασμού. Ας τους γνωρίσουμε:
- Ηλίας Παπαηλιάκης: Ο μεγαλύτερος σε ηλικία από τους υποψηφίους, 43 ετών, αλλά και με τη μεγαλύτερη παρουσία στην εικαστική σκηνή, έχει επίσης εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 49η Μπιενάλε Βενετίας. Είναι υποψήφιος με το έργο του «Ο ζωγράφος στην Ανατολή». Πέντε παραστατικοί πίνακες, εμπνευσμένοι από φωτογραφίες-τεκμήρια, σε ένα συμβολικό ταξίδι του ίδιου του ζωγράφου στην ανθρώπινη κατάσταση. Ξεκινά με εσωστρέφεια, από την αφαιρετική απεικόνιση ενός ανθρώπου τυλιγμένου μέσα σε πάπλωμα και απέναντί του, ένα πορτρέτο του Ρασπούτιν νεκρού (που δήλωνε ότι δεν θα πέθαινε ποτέ). Συνεχίζει με ένα σχέδιο που αποτυπώνει τη σκληρή πραγματική εικόνα της ποινής που επέβαλαν σε δύο μουσουλμάνους «εικόνα που συναντάμε και στον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο. Μια κοινωνία που επιβάλει τέτοιες ποινές σημαίνει και το τέλος της» παρατηρεί ο ζωγράφος, ο οποίος σε άλλο πίνακα επιστρατεύει τον χρωστήρα του για να αποδώσει στο τελάρο του, τον «βαθύ ύπνο» ενός άστεγου, υπογραμμίζοντας την ανάγκη του ύπνου πέραν του τόπου και του χρόνου. Και ολοκληρώνει τη διαδρομή, με ένα τοπίο, τη μόνη εικόνα που ζωγραφίζει εκ του φυσικού.
-Μαριάννα Χριστοφίδου: Γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1980 και ζει στην Κολωνία. Το έργο της λέγεται «Blue ville». Μια εγκατάσταση με αντικείμενα και αυτοβιογραφικές αναφορές της καλλιτέχνιδας, διαμορφώνεται σε δωμάτιο μνήμης και απώλειας για την ίδια, αφήνοντας ταυτόχρονα χώρο στον θεατή για τους δικούς του συνειρμούς. Εικόνες, λέξεις και αντικείμενα συνθέτουν τελικά ένα οπτικό τεκμήριο αφηγήσεων και τόπων, που ανατρέχει στα πρώιμα χρόνια της φωτογραφίας, το αποικιοκρατικό «βλέμμα», μνήμες από την Κύπρο της δεκαετίας του '80, προσφέροντας στον θεατή νέες αφετηρίες ανάγνωσης.
-Michail Pirgelis: Έλληνας, γεννημένος το 1976 στο Έσσεν, ζει και εργάζεται στην Κολωνία. Ο Mιχαήλ Πυργέλης παρουσιάζει αφοπλισμένα τμήματα αεροπλάνων, που συλλέγει συνήθως από την έρημο της Νεβάδα και τα μετουσιώνει σε γλυπτά, άλλοτε παρεμβαίνοντας στο υλικό και άλλοτε όχι. Το έργο του είναι ένα σχόλιο στην ανθρώπινη ανάγκη για το όνειρο της πτήσης, την ανθρώπινη αδυναμία να αψηφήσει τη βαρύτητα και τους κινδύνους της. Στην αίθουσα δεσπόζει ένα αυθεντικό μεταλλικό φτερό αεροπλάνου, ένα άλλο τμήμα μπλε και άσπρο που θυμίζει ζωγραφικό τοπίο και μια σειρά από τζόκερς, που προέρχονται από τράπουλες αεροπορικών εταιρειών, τοποθετημένες σε μια μεγάλη προθήκη του Μουσείου. «Το αεροπλάνο είναι μέρος ενός μικρόκοσμου, μπορείς να κάνεις πολλά. Να κοιμηθείς, να παίξεις χαρτιά, να φας, να διαβάσεις. Με ενδιαφέρει το ιστορικό των αεροπλάνων» λέει ο ίδιος.
- Αλέξανδρος Τζάννης: Ο 34χρονος ανερχόμενος εικαστικός συνδυάζει απλά υλικά με φουτουριστικά στοιχεία και γραμμικές σχεδιαστικές χαράξεις σε μια εικονογράφηση που παραπέμπει σε επιστημονική φαντασία. Εκθέτει πέντε έργα με αποτυπώματα από διαδρομές του στο αθηναϊκό αστικό τοπίο και τις συνδέει με την ιστορία της τέχνης. Σε κεραμικά επισμαλτωμένα πλακάκια στο δάπεδο, μετατρέπει ίχνη από τον πάτο κάδων απορριμμάτων σε σύνθεση, που δίνει την αίσθηση ενός χάρτη με διάσπαρτα νησιά. Ένα άλλο έργο του σε πηλό, φέρει θραύσματα από ανάγλυφα αποτυπώματα πολυκατοικιών. Δύο μεγάλες χάρτινες «κουρτίνες», σχεδιασμένες με λεπτεπίλεπτο σχέδιο από σινική μελάνι και ένα έργο με γεωμετρικά σχήματα, καθορίζουν τις συνθέσεις του καλλιτέχνη.
-Μαρία Θεοδωράκη: Η 36χρονη εικαστικός ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και είναι η πρώτη φορά που εκθέτει στην Αθήνα. Η σχέση θεατή και έργου τέχνης είναι το ζητούμενο στην εννοιολογική εγκατάσταση που εκθέτει: Ένα άδειο χάρτινο κουτί μεταφορών στην αίθουσα, μέσα στο οποίο, η ίδια ζητά να εγκιβωτίσει ένα κυκλαδικό ειδώλιο που εκτίθεται σε προθήκη του Μουσείου «προκειμένου να το ξαναδούμε στο σκοτάδι» τονίζει η Μαρία Θεοδωράκη, η οποία έχει κοινοποιήσει το αίτημά της στο Μουσείο με επιστολή της και αναμένει απάντηση στην επόμενη τακτική συνεδρίαση του ΔΣ του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, τον προσεχή Ιούνιο.
Ένα παιχνίδι της τέχνης, με εν δυνάμει συμπαραγωγό το Μουσείο. Τι προσδοκά από τον θεατή; «Να σκεφτεί το ενδεχόμενο να ξαναδεί το ειδώλιο στο σκοτάδι, καθώς τα περισσότερα ειδώλια έχουν βρεθεί σε προϊστορικούς τάφους».
-Κώστας Σαχπάτζης: Ο 36χρονος Θεσσαλονικιός καλλιτέχνης χρησιμοποιεί τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά των υλικών, τόσο σαν φυσικές οντότητες όσο και σαν νοητικές δομές. Χειρονομίες, φόρμες, ιδέες και υλικά αρχειοθετούνται, συμπτύσσονται, κατακερματίζονται και τελικά χρησιμοποιούνται για να σχηματίσουν ένα αντικείμενο που διέπεται από μια συνεχή διάθεση να υπονομεύσει την ίδια του τη μορφή.
Οι έξι υποψήφιοι των βραβείων ΔΕΣΤΕ 2013 εκφράζουν «μια αρχαιολογία του παρόντος την οποία μεταπλάθουν και μεταφέρουν στο φαντασιακό της σύγχρονης τέχνης», σχολιάζει ο αρχιτέκτονας και σύμβουλος του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, Γιώργος Τζιρτζιλάκης.
Πηγή: ΑΠΕ