«Ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας» είναι μια φράση που ακούγεται συχνά πυκνά, σαν σύνθημα σε ποδοσφαιρικό γήπεδο, ιδιαίτερα τέτοιες ημέρες που ο καιρός ανοίγει και περιμένουμε, βάσει ανακοινώσεων, εκατομμύρια τουρίστες για το ελληνικό καλοκαίρι, ωστόσο, τα στοιχεία των ερευνών καταγράφουν και μια διαφορετική πραγματικότητα.
Εκείνη που θέλει τις ελληνικές θάλασσες γεμάτες σκουπίδια, με το πλαστικό να κυριαρχεί συνεπικουρούμενο από άλλα σκουπίδια χάρτινα, μεταλλικά και γυάλινα.
Η περιβαλλοντική οργάνωση Δίκτυο Μεσόγειος SOS παρουσίασε έρευνα στην οποία το πλαστικό αναδεικνύεται ως «πρωταθλητής» των σκουπιδιών.
Στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Δίκτυο Μεσόγειος SOS «18 Χρόνια Καθαρίστε τη Μεσόγειο», παρουσιάστηκαν τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα που προέκυψαν από την επεξεργασία των Φύλλων Καταγραφής Απορριμμάτων και Παρατηρήσεις Φυσικών Περιοχών, με την επιστημονική υποστήριξη του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, τα οποία συμπλήρωσαν οι εθελοντές στο διάστημα 2006-2012.
Στη σύσταση των απορριμμάτων, τις πηγές και τις διαχρονικές τάσεις αναφέρθηκε ο Γιώργος Παπαθεοδώρου, καθηγητής στο Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Κατά το διάστημα 2006-2012 οι εθελοντές κατέγραψαν συνολικά 343.454 απορρίμματα. Από τη στατιστική επεξεργασία των Φύλλων Καταγραφής προκύπτει πως το κυρίαρχο στοιχείο είναι το πλαστικό με συμμετοχή 37-51%. Ακολουθούν τα χάρτινα (12-18%), τα μεταλλικά (7-16%) και τα γυάλινα (5-9%) σκουπίδια.
Τα πλαστικά καπάκια, τα πλαστικά μπουκάλια νερού, αναψυκτικού ή ποτού καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις, κατόπιν έρχονται τα πλαστικά κομμάτια άγνωστης αρχικής χρήσης, τα καλαμάκια, το χαρτόνι, τα κομμάτια χαρτιού, τα αλουμινένια κουτάκια ποτού/αναψυκτικού. Σημειώνεται πως η απουσία των αποτσίγαρων από τις καταγραφές οφείλεται στο γεγονός πως η εκστρατεία δε δίνει έμφαση στα απορρίμματα των καπνιστών.
Συνολικά, για όλα τα έτη καταγραφής, η πλειονότητα των απορριμμάτων φαίνεται να προέρχεται από τις δραστηριότητες αναψυχής που λαμβάνουν χώρα στην ακτή ή κοντά σε αυτή, ενώ σημαντική είναι και η συμβολή της αστικής ρύπανσης, όπου τα απορρίμματα μεταφέρονται στην παραλία μέσω ποταμών, ανέμου ή θαλάσσιων ρευμάτων. Τέλος, ο κ. Παπαθεοδώρου υπογράμμισε ότι από τις μετρήσεις διαπιστώνεται πως υπάρχει διαχρονικότητα στην παρουσία των κυρίαρχων υλικών στις ακτές.
Φέτος, το Δίκτυο Μεσόγειος SOS θα συντονίσει για 18η χρονιά την πανελλαδική εκστρατεία καθαρισμού ακτών και άλλων φυσικών περιοχών «Καθαρίστε τη Μεσόγειο», που τελεί υπό την αιγίδα της UNEP/MAP, η οποία θα πραγματοποιηθεί από 1 Μαΐου ως 10 Ιουνίου, με συμμετοχή μαθητών, εκπαιδευτικών, δήμων, περιβαλλοντικών και κοινωνικών φορέων, εργαζομένων, επιχειρήσεων και εθελοντών κάθε ηλικίας.
Παγκοσμίως, τουλάχιστον 1.000.000 πουλιά και 100.000 θαλάσσια θηλαστικά πεθαίνουν κάθε χρόνο από πλαστικά και άλλα σκουπίδια που καταλήγουν στο περιβάλλον, προειδοποιεί το Μεσογειακό Πρόγραμμα Δράσης του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP/MAP). To πλαστικό που συγκεντρώνεται στη θάλασσα μέσα στις δεκαετίες έχει χρόνους αποδόμησης 450-1000 χρόνια και δεν διασπάται ποτέ πλήρως.