Η πατρίδα της φράουλας στην Ελλάδα έχει μετατραπεί σε τόπο μαρτυρίου για εκατοντάδες μετανάστες, οι οποίοι έφτασαν στην Ηλεία με την ελπίδα να εργαστούν και να συγκεντρώσουν χρήματα για να στείλουν στις οικογένειές τους. Ωστόσο δεν φαντάστηκαν ποτέ ότι θα μετατραπούν σε σύγχρονους δούλους και θα δούλευαν στα χωράφια κάτω από άθλιες συνθήκες, ενώ χρήματα δεν θα έβλεπαν ποτέ.
Το περιστατικό της Τετάρτης με επιστάτες στη Νέα Μανωλάδα να πυροβολούν εναντίον 200 ανθρώπων, οι οποίοι ζητούσαν τα δεδουλευμένα τους και τελικά 28 από αυτούς να καταλήγουν στο νοσοκομείο δεν ήταν ούτε τυχαίο, ούτε η ελληνική κοινωνία το αντιμετώπιζε για πρώτη φορά.
Ωστόσο η φράουλα απέκτησε μία δυσάρεστη γεύση από το 2008 όταν ήρθε στο φως της δημοσιότητας η εκμετάλλευση και η βάναυση τρομοκρατία, που έφτασε μέχρι την απειλή της ζωής των μεταναστών εργατών γης στην περιοχή της Νέας Μανωλάδας. Στην πατρίδα της φράουλας όπου βγαίνει το 90% της εθνικής παραγωγής είχε στηθεί μία επιχείρηση σύγχρονης δουλείας. Ανθρωποι ζούσαν σε παραγκουπόλεις κάτω από άθλιες συνθήκες.
Φράουλες και σύγχρονη σκλαβιά
Οπως αναφέρει και το makthes.gr τον Απρίλιο του 2008 η απεργία των 1.500 «δούλων» εργατών γης στην περιοχή της Νέας Μανωλάδας ξύπνησε τους εφιάλτες κάθε λογής μικρού και μεγάλου αφεντικού και ήταν μόνο η αρχή. Ακολούθησαν πογκρόμ και λιντσαρίσματα εις βάρος των μεταναστών από την πλευρά των δουλοκτητών και των τραμπούκων τους. Συγκεκριμένα, στις 18 Απριλίου του 2008, περισσότεροι από 1.500 εργάτες γης, κυρίως από το Μπαγκλαντές, αλλά και την Ινδία και τις βαλκανικές χώρες, αρνήθηκαν να εργαστούν και συγκεντρώθηκαν από νωρίς το πρωί στην κεντρική πλατεία της Νέας Μανωλάδας έχοντας ως αιτήματα την άμεση πληρωμή των δεδουλευμένων τους, καλύτερο μεροκάματο αλλά και ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης.
Η απάντηση στα εργατικά αιτήματα ήταν ωμή βία. Από το πουθενά εμφανίστηκαν γύρω στα 60 άτομα, στην πλειονότητά τους παραγωγοί φράουλας, που σε συνεργασία με τους τραμπούκους συνεργάτες τους άρχισαν να τους χτυπούν. Ακολούθησε ένα ανελέητο πογκρόμ κατά των ξένων εργατών καθώς οι τσιφλικάδες ξυλοκοπούσαν αδιακρίτως όποιον μετανάστη έβλεπαν μπροστά τους. Ολα αυτά με την προκλητική ανοχή της αστυνομίας, η οποία είχε ρόλο παρατηρητή.
Τελικά η δημοσιοποίηση του προβλήματος της ευρύτερης περιοχής σε συνδυασμό με την τετραήμερη αποχή των αλλοδαπών εργατών από τη συλλογή φράουλας, αλλά και τα σοβαρά επεισόδια, οδήγησαν στην «ηρωική» αύξηση του μεροκάματου σε 25-28 ευρώ. Το «όνειρο» βέβαια δεν κράτησε πολύ, καθώς η λαίλαπα των Μνημονίων και της οικονομικής κρίσης επέστρεψε το ημερομίσθιο στα προηγούμενα επίπεδα, δηλαδή στα 22 - 23 ευρώ.
Τα θερμοκήπια θάλαμοι αερίων και τα παραπήγματα
Οι συνθήκες εργασίας στα θερμοκήπια της φράουλας έμοιαζαν με θάλαμο αερίων. Ιδιαίτερα όταν η εξωτερική θερμοκρασία σκαρφαλώνει και ξεπερνά τους 30 βαθμούς Κελσίου στο εσωτερικό του θερμοκηπίου εκτινάσσεται πάνω από 45 βαθμούς με την ατμόσφαιρα πλέον να είναι αποπνικτική.
Οι χώροι στους οποίους διαμένουν οι μετανάστες εργάτες δεν ήταν ούτε για να σταβλίζονται ζώα. Η εικόνα είναι απελπιστική. Στις κατασκευές - θερμοκήπια που καλλιεργούν τις φράουλες στις ίδιες ακριβώς κατασκευές - παράγκες - θερμοκήπια οι μεγαλοπαραγωγοί στοίβαζαν τους μετανάστες - έξω από το χωριό στα βάθη των αγρών - οι οποίες και αποτελούν τα σπίτια τους. Κοιμόντουσαν σε ξύλινες παλέτες με χαρτόνι για σεντόνι και μοναδικό σκέπαστρο μια κουρελού.
Πόσιμο νερό, τουαλέτα, ρεύμα δεν υπήρχαν. Η ατομική τους υγιεινή και το μπάνιο γίνεται από μια σωλήνα γεώτρησης στην ύπαιθρο, με τα νερά να λιμνάζουν ακριβώς δίπλα όπου μένουν και να λειτουργούν ως φως, πάνω στο οποίο συνωστίζονται όλων των ειδών τα έντομα.
Το θέμα είχε φτάσει στη Βουλή
Ουσιαστικά οι μετανάστες εργάτες ζούσαν υπό κράτηση. Τα παιδιά τους δεν έχουν πρόσβαση στο σχολείο. Το θέμα έφτασε στη Βουλή με τον Φώτη Κουβέλη να κάνει λόγο «για απάνθρωπο της υπόθεσης είναι αυτό που προσδιορίζει τον τρόπο ζωής αυτών των ανθρώπων. Είναι απαράδεκτο για τον πολιτισμό και τη δημοκρατία αυτής της χώρας να έχουμε τέτοιες συνθήκες διαβίωσης ξένων ανθρώπων που ήρθαν στην Ελλάδα αναζητώντας ελάχιστες ημέρες και συνθήκες καλύτερης ζωής. Είναι όλα αυτά προσβλητικά της ανθρώπινης ύπαρξης, του πολιτισμού μας και της δημοκρατίας. Η κοινωνική συνενοχή επέβαλε τη σιωπή στην Ηλεία σε όλα τα επίπεδα. Πρέπει να γνωρίζουμε όλοι τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν πρέπει να συμψηφίζονται με καμιά σκοπιμότητα. Είναι η πεμπτουσία της λειτουργίας μιας δημοκρατικής κοινωνίας».
Παρέμβαση του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι
«Πρόκειται για μια άθλια κατάσταση που διαιωνίζεται στην περιοχή και δυστυχώς οι αρμόδιες αρχές, παρά τα δημοσιεύματα του παρελθόντος, δεν έκαναν το παραμικρό γι' αυτούς τους ανθρώπους. Η υπόθεση της Μανωλάδας είναι μια υπόθεση εμπορίας ανθρώπων και οι ευθύνες της Αστυνομίας γι' αυτό είναι μεγάλες. Κάποιοι συγκαλύπτουν και στο όνομα της δήθεν οικονομικής ανάπτυξης καταπιέζουν και εκμεταλλεύονται αυτούς τους ανθρώπους. Η Δικαιοσύνη στην περιοχή θα έπρεπε να είχε ήδη επιληφθεί του θέματος. Δυστυχώς, τίποτα δεν έγινε και σε αυτή την κατεύθυνση. Αυτή η εκμετάλλευση παράγει χρήμα. Οι τοπικές κοινωνίες έχουν μια αρνητική θέση απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους. Θα συμπεριλάβουμε την υπόθεση σε όλες τις εκθέσεις μας και θα αποδείξουμε ότι η υπόθεση έχει σχέση με την εμπορία των ανθρώπων».
Αντί για μεροκάματα τους κατήγγειλαν στην Αστυνομία
Στην ευρύτερη περιοχή του πρώην Δήμου Βουπρασίας του νομού Ηλείας βρίσκονταν περισσότεροι από 4.500 μετανάστες που απασχολούνται κυρίως στα φραουλοχώραφα. Μετανάστες από το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, την Αίγυπτο, αλλά και βαλκανικές χώρες. Καθημερινά έπεφταν θύματα ξυλοδαρμού και ψυχολογικής βίας και φυσικά ήταν ανασφάλιστοι. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν διέθεταν χαρτιά και άδειες παραμονής με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα με νόμιμο τρόπο και μάλιστα δεν ήταν λίγοι οι παραγωγοί που αφού τελέιωνε η εργασία στα χωράφια αντί να πληρώσουν μεροκάματα καλούσαν την αστυνομία για να συλλάβει τους παράνομους μετανάστες.
Επιθέσεις και κατά των δημοσιογράφων
Μαφιόζικη επίθεση και πρωτοφανή βία είχαν δεχτεί τον Απρίλιο του 2011 οι απεσταλμένοι του «Βήματος», ο δημοσιογράφος Γιώργος Πουλιόπουλος και ο φωτορεπόρτερ Ιάκωβος Χατζησταύρου, ώστε να σταματήσουν την έρευνα για τις συνθήκες εργασίας εκατοντάδων μεταναστών στα χωράφια της περιοχής. Ο φωτορεπόρτερ μεταφέρθηκε για τις πρώτες βοήθειες στο Κέντρο Υγείας της Βάρδας, ενώ κατά τη διάρκεια της επίθεσης ο μεγαλοπαραγωγός και οι συνεργοί του τράκαραν το αυτοκίνητο των δύο απεσταλμένων του «Βήματος», απέσπασαν τη φωτογραφική κάμερα και την κάρτα μνήμης, την οποία επέστρεψαν ώρες μετά, μόνο έπειτα από την παραίνεση των αστυνομικών δυνάμεων στο τμήμα Βάρδας Ηλείας.