Αιφνιδιαστική και μεταμεσονύχτια ήταν η αλλαγή φρουράς στον Περισσό. Αργά χθες τη νύχτα, μετά τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, το ΚΚΕ με ανακοίνωσή του αποκάλυψε ότι συνεδρίασε η νέα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος και εξέλεξε ως νέο Γενικό Γραμματέα της τον Δημήτρη Κουτσούμπα.
Η Αλέκα Παπαρήγα, έπειτα από 22 χρόνια στο τιμόνι του Περισσού, κλείνει τον κύκλο της στην ηγεσία, αλλά παραμένει ως «εγγυητής της ομαλότητας» στην προεδρία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, ως τις επόμενες εκλογές.
Σκληροπυρηνικός
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας εξελέγη νέος γενικός γραμματέας του ΚΚΕ. Βρισκόταν εδώ και χρόνια στο στενό πυρήνα του ηγετικού επιτελείου και θεωρείτο ως ένας από τους στενότερους συνεργάτες της Αλέκας Παπαρήγα. Πολλοί, ακόμη και στο εσωτερικό του ΚΚΕ, αμφισβητούν το κατά πόσον ο νέος γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής έχει τις ικανότητες της προκατόχου του, αλλά είναι σαφές ότι δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα στη γραμμή του κόμματος και, κυρίως, στην πολιτική συμμαχιών. Εξάλλου, ο νέος γενικός γραμματέας δεν είναι μόνο στενός συνεργάτης της Αλέκας Παπαρήγα, αλλά θεωρείται ως ο άνθρωπος του σκληροπυρηνικού πανίσχυρου κομματικού παράγοντα, Δημήτρη Γόντικα.
Διαρχία και παρασκήνιο
Σε κάθε περίπτωση, όπως προαναφέρθηκε, το 19ο Συνέδριο του ΚΚΕ ολοκληρώθηκε με διαδικασίες εξπρές. Για την ακρίβεια, ήταν προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί αύριο, αλλά όλα τελείωσαν χθες, για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, για να ολοκληρωθεί ομαλά και γρήγορα η διαδοχή της Αλέκας Παπαρήγα και, δεύτερον, επειδή η ηγεσία του ΚΚΕ διαπίστωσε πως υπήρχε μειωμένο ενδιαφέρον συνέδρων να τοποθετηθούν. Αλλωστε, η ηγετική ομάδα του κόμματος έλεγχε περισσότερο από το 90% του συνεδριακού σώματος, εξ ου και οι Θέσεις του ΚΚΕ εγκρίθηκαν με ομοφωνία, ενώ φήμες θέλουν να έχουν καταγραφεί ορισμένες μεμονωμένες διαφωνίες σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της επιχείρησης Τυποεκδοτική, αλλά και τα όσα συμβαίνουν στον ραδιοφωνικό σταθμό 902 και στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης».
Θεωρείται δεδομένο ότι η κυρία Παπαρήγα θα συνεχίσει να δίνει κοινοβουλευτικές μάχες, να έχει τη δημόσια παρουσία που έχει τώρα, προκειμένου να μην κατηγορηθεί ότι εγκαταλείπει το κόμμα στη χειρότερη στιγμή του, αλλά και με σκοπό να παραμένει παρούσα για να δώσει στον διάδοχό της τον απαραίτητο χρόνο ώστε να γίνει αναγνωρίσιμος.
Σχεδόν εν κρυπτώ η διαδοχή
Η λιτή ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας αναφέρει επί λέξει: «Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 19ου Συνεδρίου του ΚΚΕ με την εκλογή νέας Κεντρικής Επιτροπής, η οποία στην πρώτη της συνεδρίαση εξέλεξε Γενικό Γραμματέα της Κ.Ε. του ΚΚΕ τον Δημήτρη Κουτσούμπα».
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας διαδέχεται την Αλέκα Παπαρήγα στην ηγεσία του ΚΚΕ σε μια κρίσιμη πολιτική στιγμή, κατά την οποία κρίνεται αναγκαία η ανασύνταξη του εργατικού κινήματος. Ο 52χρονος νέος ισχυρός άνδρας του ΚΚΕ έχει το προσωνύμιο «Χρουστσόφ του Περισσού» επειδή είναι οικονομολόγος και μάλιστα θεωρείται ένα από τα πιο διαβασμένα στελέχη του κόμματος.
Διαθέτει ισχυρά ερείσματα τόσο στο σκληρό πυρήνα, όσο και στη βάση του ΚΚΕ. Μπορεί να παραθέσει απαντήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι την «επόμενη μέρα» από την έξοδο από την Ε.Ε. και το ευρώ. Σε αντίθεση με την κ. Παπαρήγα δεν θεωρεί επιβεβλημένη την προβολή στα ΜΜΕ ή στην ανάλωση τηλεοπτικών διαξιφισμών.
Η σημαντική πολιτική κληρονομιά της Αλέκας
Η Αλέκα Παπαρήγα αποχωρεί από τη θέση της γ.γ. του ΚΚΕ ύστερα από 22 χρόνια εξαιρετικής, σεμνής και ιδιαιτέρως σοβαρής πολιτικής παρουσίας. Ανέλαβε το ΚΚΕ στις 27 Φεβρουαρίου 1991 μετά την πτώση του Τείχους και την κατάρρευση του λεγόμενου «Ανατολικού Μπλοκ», στο κρίσιμο 13ο Συνέδριο. Η εκλογή της αποτέλεσε τόσο σημαντική είδηση, ώστε ο τότε «Συνασπισμός» δρομολόγησε τις διαδικασίες για την εκλογή της Μαρίας Δαμανάκη στη θέση της προέδρου το 1993, γεγονός που άφησε το κόμμα εκτός Βουλής.
Με δουλειά που θα ζήλευαν πολλοί άνδρες, η κυρία Παπαρήγα κράτησε όρθιο το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και το ανέδειξε στο πιο δραστήριο κόμμα της Ευρώπης. Η αποχωρήσασα γενική γραμματέας προφύλαξε το ΚΚΕ από διάφορες «κασσάνδρες» που ήθελαν την ιδεολογική μετεξέλιξη του κόμματος.
Με την παρουσία της κυρίας Παπαρήγα ελήφθησαν ριζοσπαστικές αποφάσεις. Το 2011 οργανώθηκε ειδική εκδήλωση στον τάφο του ιστορικού γραμματέα Νίκου Ζαχαριάδη από την Κ.Ε. στο Α' Νεκροταφείο. Μ' αυτήν αποκαταστάθηκε το όνομά του. Ως γνωστόν ο Ζαχαριάδης καθαιρέθηκε το 1957 και διεγράφη.
Αποκαταστάθηκαν επίσης ο Αρης Βελουχιώτης αλλά και ο Νίκος Πλουμπίδης για τον οποίο η κυρία Παπαρήγα είπε χαρακτηριστικά ότι ήταν ήρωας.
Επικοινωνιακό θηρίο
Επικεφαλής του πιο δραστήριου Κομμουνιστικού Κόμματος στην Ευρώπη, αν εξαιρεθεί το ΑΚΕΛ, η Αλέκα Παπαρήγα ανέλαβε την ηγεσία του ΚΚΕ μετά το σοκ της πτώσης του Τείχους και το ναυάγιο της «συγκυβέρνησης». Ανεξάρτητα από τις εκλογικές επιδόσεις του στα χρόνια που ακολούθησαν, η ίδια σφράγισε τη σύγχρονη πολιτική σκηνή με το ύφος της δημόσιας παρουσίας της, αναφέρουν τα Νέα.
Η πρώτη γυναίκα αρχηγός κόμματος στην Ελλάδα είναι άνθρωπος της διπλανής πόρτας, καθώς και μαχόμενη, λιτή, οικεία και επικοινωνιακή.
Η Αλέκα Παπαρήγα αφήνει, όπως δείχνουν τα πράγματα, το πηδάλιο σε μια δύσκολη στιγμή για το ΚΚΕ.
Η επιρροή του στην κοινωνία είναι χαμηλή, τα εκλογικά ποσοστά του ακόμη χαμηλότερα, τα οικονομικά του είναι χάλια, οι οργανώσεις του σε κρίση και οι εσωτερικές διαφωνίες διαπέρασαν τους τοίχους του Περισσού και συζητιούνται δημοσίως - αδιανόητο για την παράδοση των «συνωμοτικών» κανόνων του «κόμματος της εργατικής τάξης».
Παρά την άρνησή της σε τρία συνέδρια να αποκολληθεί από τα παλιά σοβιετικά ιδεολογήματα και να αμβλύνει τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά του ΚΚΕ, το προφίλ της μετεξελίχθηκε θεαματικά. Τίποτε επάνω της δεν παραπέμπει στην κομματική παράδοση που επέβαλλε στα μέλη του κόμματος να αντιμετωπίζουν τον γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής σχεδόν σαν ιερό πρόσωπο.
Η πιο σημαντική κομμουνίστρια της χώρας δεν έχει τη φοβική αντίληψη της κομμουνιστικής οργάνωσης. Είναι γυναίκα της διπλανής πόρτας και ταυτόχρονα κινείται με άνεση στην πολιτική αγορά και δεν αποχωρίζεται ποτέ το προσωπικό της iPad.
Κομμουνίστρια εκ πεποιθήσεως
Η Αλέκα Παπαρήγα ξεκίνησε σχεδόν από το πουθενά. Εχει ωστόσο θεωρητική κατάρτιση, πολιτική συγκρότηση και αποδείχθηκε πολύ ανθεκτική, ακόμη και στις ώρες που η μοίρα τη δοκίμαζε προσωπικά. Εχασε ένα παιδί σε ηλικία μόλις 3 ετών και τον σύζυγό της από τροχαίο δυστύχημα πριν από 11 χρόνια. Δεν ξέρουμε πώς είναι στις κλειστές συνεδριάσεις του Πολιτικού Γραφείου, αλλά στη δημόσια παρουσία της είναι συμπαθής με φαν πέραν της πολιτικής.
Είχε ετοιμάσει την αποχώρησή της
Εχει ετοιμάσει από καιρό την αποχώρησή της, ύστερα από θητεία που διήρκεσε πέντε χρόνια περισσότερο από αυτήν του Χαρίλαου Φλωράκη, ο οποίος ανέλαβε το 1972 και παρέδωσε στον Γρηγόρη Φαράκο το 1989. Τα τελευταία χρόνια σε κάθε ερώτηση για ενδεχόμενη αποχώρησή της έλεγε ότι «στο κόμμα έχει αναπτυχθεί μια νέα γενιά ικανότατων στελεχών». Τελευταία προσέθετε: «Ουδείς αναντικατάστατος και ουδεμία αναντικατάστατη».
Στα 22 χρόνια που είναι το «αφεντικό» στον Περισσό, επικεφαλής της ισχυρής τάσης των «ορθόδοξων κομμουνιστών», το ΚΚΕ δεν μετακινήθηκε από τις ιστορικές καταβολές του.
Η απερχόμενη γενική γραμματέας δέχθηκε σκληρή κριτική όταν στο προηγούμενο συνέδριο, κάνοντας στροφή από παλαιότερες θέσεις του ΚΚΕ, εκθείασε τον Στάλιν. «Η περίοδος που συνέπεσε επικεφαλής του σοβιετικού κράτους και του κόμματος να είναι ο Στάλιν ενοχλεί γιατί ακριβώς αποτελεί πείρα για τις σκληρές συνθήκες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης», είπε. Εσωτερικά πάντως για πολλά χρόνια πιστώθηκε τη σπουδαία οργανωτική δουλειά που έκανε στο ΚΚΕ και στην ΚΝΕ, με την αποκόλληση από παλαιές μεθόδους καθοδήγησης και συμπεριφοράς. Ωστόσο μετά τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα δέχθηκε σκληρή κριτική, ακόμη και δημοσίως.
Επικεφαλής από το 1991
Η Αλέκα Παπαρήγα παρέλαβε το ΚΚΕ στον απόηχο της κατάρρευσης του υπαρκτού σοσιαλισμού, καθημαγμένο από τη διάσπαση που ακολούθησε τη συμμετοχή του στον ενιαίο Συνασπισμό το 1989 και σε περίοδο που όλοι προέβλεπαν την ολοσχερή εξαφάνισή του, όπως έγινε με όλα σχεδόν τα κομμουνιστικά κόμματα στην Ευρώπη, ή έστω τη μετονομασία του.
Κατάφερε να διαψεύσει τις εκτιμήσεις. Στις εκλογές του 1993 το ΚΚΕ ανέβασε το ποσοστό του, η ίδια εδραίωσε τη θέση της και επανεξελέγη το 1996 και στα επόμενα συνέδρια. Θα το παραδώσει με ποσοστό 4,5%, ακριβώς όσο πήρε στις εκλογές του 1993, παρότι εν τω μεταξύ είχε καταφέρει να το ανεβάσει στο 8,15% το 2007 και στο 8,48% με 26 έδρες τον περασμένο Μάιο. Το ότι μετά, στις εκλογές της 17ης Ιουνίου του 2012, έχασε τη μισή του δύναμη σε έναν μήνα είναι από τα ισχυρότερα πλήγματα που δέχθηκε, καθώς της αποδίδεται ότι πλήρωσε την «πολιτική της απομόνωσης».
Η ίδια αρνείται ότι το ΚΚΕ μένει πίσω
Με τους διαδοχικούς αρχηγούς των άλλων κομμάτων, τους οποίους γνώρισε κατά τη διάρκεια της θητείας της, τα πήγαινε πάντα καλά. Οι πιο ακραίες αναμετρήσεις της έγιναν με κάποιον που είχε ξεκινήσει από το ΚΚΕ. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος μίλησε πολλές φορές πολύ σκληρά για το κόμμα και χαρακτήρισε την ίδια «αναιδή». Πέρα από τη συνήθη απάντησή της «ο Πάγκαλος είναι προβοκάτορας», επιχείρησε κάποτε ανεπιτυχώς να τον αναχαιτίσει με επιστολή της προς τον Γιώργο Παπανδρέου. Στις καταγγελίες του ότι το ΚΚΕ έχει σχέση με συγκεκριμένη επιχείρηση και πρέπει να επιληφθεί η Εφορία, η Αλέκα Παπαρήγα ήταν κατηγορηματική: «Το ΚΚΕ είναι κόμμα και δεν δεχόμαστε καμία Εφορία».
Με τους εχθρούς του κόμματος εντός της Αριστεράς δεν συνθηκολόγησε ποτέ. «Εμείς δεν θα γίνουμε κομμουνιστές του γλυκού νερού», έλεγε για όσους θεωρούσε επιγόνους της παλαιάς «αναθεωρητικής ομάδας», ήτοι του ΚΚΕ εσωτ. Οταν πέθανε ο Λεωνίδας Κύρκος, ο «Ριζοσπάστης» το ανέφερε σε ένα μονόστηλο 90 λέξεων στο οποίο πρόλαβε να σημειώσει την «αντιΚΚΕ δράση» του.
Οχι στις συμμαχίες με άλλα κόμματα
Στο 14ο Συνέδριο κιόλας, στα τέλη του 1991, η ίδια έθεσε «το ζήτημα της συμμετοχής μας στην κυβέρνηση Τζαννετάκη», αλλά και στην κυβέρνηση Ζολώτα - αργότερα θα πει δημόσια ότι «το κόμμα πλήρωσε αρκετά ακριβά τη συμμετοχή του». Στη συνέχεια πρακτικά ακύρωσε την πολιτική των συμμαχιών που είχε προωθήσει ο μέντοράς της Χαρίλαος Φλωράκης.
Σε αυτό το πλαίσιο αρνήθηκε κάθε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ ή άλλες συγγενείς δυνάμεις. Στη θητεία της οι συνδικαλιστικοί φορείς που επηρεάζει το ΚΚΕ ή τα μετωπικά σχήματα που το ίδιο δημιουργεί, όπως το ΠΑΜΕ, διοργανώνουν χωριστές εκδηλώσεις από τις άλλες δυνάμεις της Αριστεράς. «Εγώ εκπροσωπώ το Κομμουνιστικό Κόμμα και όχι κάποια Αριστερά», είναι το δόγμα αυτής της χαλκέντερης και πολύ ικανής γυναίκας που κράτησε όρθιο ένα κόμμα ακόμη και όταν η Ιστορία τού έδειξε την έξοδο.
Ποια είναι η Αλέκα
Η Αλέκα Παπαρήγα γεννήθηκε στην Αθήνα στις 5 Νοεμβρίου του 1945. Γονείς της ήταν ο Νίκος και η Κική Δρόσου, οι οποίοι ήταν αντιστασιακοί μαχητές και μέλη του KKE, με καταγωγή από την Κεφαλονιά. Σπούδασε στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και κατόπιν εργάστηκε ως υπάλληλος σε επιχειρήσεις και ως εκπαιδευτικός.
Το 1961 συμμετείχε στο Κίνημα Ειρήνης. Ηταν μέλος του γραφείου οργάνωσης της νεολαίας της ΕΔΑ και της τριμερούς γραμματείας του γραφείου σπουδάζουσας της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη. Το 1968, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, οργανώθηκε στο ΚΚΕ και δραστηριοποιήθηκε στο κίνημα των οικογενειών των πολιτικών κρατουμένων. Συνελήφθη από τη χούντα των συνταγματαρχών και κρατήθηκε επί 4 μήνες.
Το 1974 έγινε μέλος του γραφείου της Επιτροπής Πόλης της Κομματικής Οργάνωσης Αθηνών και ασχολήθηκε με το γυναικείο κίνημα. Υπήρξε μεταξύ των ιδρυτικών μελών της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας και συμμετείχε στη διοργάνωση εκδηλώσεων για το Διεθνές Ετος της Γυναίκας. Το 1978 εξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και το 1986 μέλος του Πολιτικού Γραφείου. Στις 27 Φεβρουαρίου 1991 εξελέγη Γενική Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, θέση στην οποία επανεξελέγη και από το επόμενο συνέδριο του κόμματος στις 26 Μαΐου 1996. Στο συνέδριο του 2009, που ολοκληρώθηκε στις 22 Φεβρουαρίου της χρονιάς εκείνης, εξελέγη για άλλη μια φορά γραμματέας του κόμματος. Ήταν η πρώτη γυναίκα γενική γραμματέας του ΚΚΕ και η πρώτη γυναίκα αρχηγός κόμματος στην Ελλάδα. Εκλέγεται βουλευτής Β΄ Αθηνών με το ΚΚΕ από τις εκλογές του 1993 μέχρι σήμερα. (Πηγή Wikipedia)