Ενδιαφέρουσες είναι οι αντιδράσεις των επιζώντων της καταστροφής για την τηλεοπτική σειρά «Τσέρνομπιλ».
Στη μίνι σειρά που μεταδίδεται από το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο HBO, ο Ολεξέιι Ανανένκο παρουσιάζεται ως ένας από τους άνδρες χάρη στους οποίους απετράπη μια ακόμη μεγαλύτερη καταστροφή μετά το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα στην Ιστορία. Ο Ανανένκο σήμερα ζει σε ένα δυάρι στα περίχωρα του Κιέβου και δηλώνει ότι δεν είναι «ήρωας».
«Δεν αισθάνομαι ήρωας. Ήταν η δουλειά μου», δήλωσε ο 59χρονος άνδρας, πρώην μηχανικός που το 1996 έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του όταν εισήλθε στο κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ, το οποίο βρίσκεται περίπου 100 χιλιόμετρα βόρεια του σπιτιού του.
Παράλληλα στην ιστορία του Ανανένκο, διηγείται και η ιστορία δύο άλλων μηχανικών, του Βαλέρι Μπεσπάλοφ και του Μπορίς Μπαράνοφ, που κατέβηκαν στην φλεγόμενη καρδιά του αντιδραστήρα του Τσερνόμπιλ για να αδειάσουν τις δεξαμενές νερού που υπήρχαν σε βάθος τριών μέτρων.
Στην σειρά, οι τρείς άνδρες γνωρίζουν τον κίνδυνο στον οποίο εκτίθενται και εμφανίζονται να δηλώνουν εθελοντικά την επιθυμία τους να πάρουν την αποστολή στα χέρια τους προκειμένου να αποφευχθεί μια δεύτερη έκρηξη στο πυρηνικό εργοστάσιο (στην περίπτωση που το πυρηνικό καύσιμο ερχόταν σε επαφή με το νερό των δεξαμενών) η οποία θα προκαλούσε τον θάνατο «εκατομμυρίων» ανθρώπων.
Η Πραγματικότητα του Ανανένκο
Σύμφωνα με τους επιζώντες, αν και η πιθανότητα για δεύτερη έκρηξη προκαλούσε φόβο, το εύρος της δεν ήταν γνωστό. Επιπλέον, στην πραγματικότητα οι τρεις «καμικάζι» ήταν υπάκουοι εντολών ενώ δεν είχαν γνώση των συγκεκριμένων κινδύνων που αντιμετώπιζαν.
«Μου έδωσαν εντολή να πάω και πήγα», θυμάται ο Ανανένκο. «Δεν φοβόμουν».
«Ήταν εκπληκτικό!»
Ο Ανανένκο σημειώνει ότι για προστασία φορούσαν απλώς μια στολή δύτη και μικρές μάσκες όταν κατέβηκαν στους πλημμυρισμένους διαδρόμους του αντιδραστήρα. Τις βάνες των δεξαμενών εντόπισαν στο σκοτάδι με την βοήθεια ηλεκτρικών φακών και έτσι κατάφεραν να τις ανοίξουν.
«Αμέσως άκουσα τον ήχο που σήμαινε ότι το νερό άδειαζε. Ήταν εκπληκτικό!», σχολιάζει ο Ανανένκο.
Βλέποντας τη σχετική σκηνή στην τηλεοπτική σειρά δεν μπορεί παρά να επισημαίνει τις διαφορές με την πραγματικότητα που έζησε. «Αυτό δεν το είχαμε», λέει δείχνοντας τις μπουκάλες για δύτες. «Και περπατούσαμε πιο γρήγορα. Γιατί; Αν είσαι αργός, η δόση (της ραδιενέργειας που λαμβάνεις) είναι μεγαλύτερη».
Παρά τους δύο δοσομετρητές που είχε πάνω του ο Ανανένκο δεν γνωρίζει το ποσοστό που απορρόφησε το σώμα του. Δεν θυμάται τον αριθμό που του έδειξαν: «Αυτό σημαίνει ότι δεν ήταν τόσο μεγάλος».
Ο Ανανένκο σήμερα
Παρά τις προβλέψεις, δεν αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα υγείας αμέσως μετά την αποστολή αυτή και εξακολούθησε να εργάζεται στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας ως το 2017, όταν εξαιτίας ενός ατυχήματος έπεσε σε κώμα επί ένα μήνα και επηρεάστηκε η μνήμη του, κάτι που τον ανάγκασε να πάρει σύνταξη.
Ο Ανανένκο, που έχει τιμηθεί με ουκρανικά και σοβιετικά μετάλλια, πλέον λαμβάνει σύνταξη περίπου 370 ευρώ.
Ο Πρώην Τεχνικός του Αντιδραστήρα
Ο Ολεξίι Μπρέους, πρώην τεχνικός του αντιδραστήρα νο4 όπου σημειώθηκε η έκρηξη, δηλώνει ότι έχει «γενικώς θετική» άποψη για τη σειρά, αν και έχει και αυτός τις διαφωνίες του.
«Πολύ αποφασισμένοι»
«Οι εργαζόμενοι στο πυρηνικό εργοστάσιο παρουσιάζονται σαν να φοβούνται τους προϊσταμένους τους, τα πάντα. Όμως στην πραγματικότητα ήταν πολύ αποφασισμένοι, κανένας τεχνικός δεν έφυγε μετά την έκρηξη. Αντίθετα, συνεχώς έρχονταν να βοηθήσουν καινούργιοι», εξήγησε από το Πρίπιατ, την πόλη φάντασμα μετά την εκκένωσή της έπειτα από το δυστύχημα.
Μετά την καταστροφή «χρειάστηκε να τρέχουμε μέσα στο εργοστάσιο χωρίς φως, την ώρα που ήταν κατά το ήμισυ κατεστραμμένο προκειμένου να σώσουμε τους τραυματισμένους συναδέλφους μας, να τους μεταφέρουμε στους γιατρούς και να αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές» θυμάται.
Ο Αξιωματούχος του Κομμουνιστικού Κόμματος
Αξιωματούχος του Κομμουνιστικού Κόμματος στο πυρηνικό εργοστάσιο την εποχή του δυστυχήματος, ο οποίος στη συνέχεια προήχθη σε διευθυντής του, ο Σεργκίι Παρατσίν επικρίνει στις σκηνές που παρουσιάζουν τα όσα εκτυλίχθηκαν στο υπόγειο μπάνκερ όπου πραγματοποιήθηκε η σύσκεψη των επικεφαλής του πυρηνικού εργοστασίου.
«Στην πραγματικότητα οι ειδικοί προσπαθούσαν να σκεφτούν τι πρέπει να γίνει και στη σειρά το μόνο που κάνουν είναι να απορρίπτουν τις πληροφορίες», διαβεβαίωσε από το εσωτερικό της αίθουσας αυτής η οποία έχει έκτοτε ανακαινιστεί.
