Η ποδοσφαιροποίηση των επιδόσεων των τηλεοπτικών σταθμών δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Έχει τις ρίζες της στην πρώτη δεκαετία του νέου αιώνα. Την προκαλέσαμε τα στελέχη των καναλιών, με τα δελτία τύπου, στα οποία κομπάζαμε για τις υψηλές τηλεθεάσεις των διαφόρων εκπομπών. Η διαφορά με την σημερινή κατάσταση ήταν ότι τα δελτία τύπου δεν αφορούσαν ευκαιριακές, αλλά διαρκείς τηλεθεάσεις και επίσης η κατάταξη των σταθμών ανάλογα με την τηλεθέασή τους δεν άλλαζε δραματικά μήνα με τον μήνα, χρόνο με τον χρόνο, Mega και Antenna εναλλάσσονταν στην πρώτη θέση με διαφορά ασφαλείας από Star, ΣΚΑΪ και Alpha, οι οποίοι διεκδικούσαν την τρίτη θέση.
Τα μερίδα στην δαπάνη, στα διαφημιστικά έσοδα, ήταν επίσης σε σημαντικό βαθμό παγιωμένα. Και εκεί Mega και Antenna κυριαρχούσαν, με τον εμπορικό Star να ακολουθεί και τους Alpha και ΣΚΑΪ να παλεύουν για ό,τι περίσσευε. Κάθε κανάλι είχε σαφές προφίλ που το διαφοροποιούσε από τον ανταγωνισμό. Τα συνολικά διαφημιστικά έσοδα ήταν αρκετά, πάνω από 750 εκατ. ευρώ ετήσια, κάποιοι σταθμοί ήταν ζημιογόνοι, ο κλάδος όμως είχε θετικό πρόσημο. Τα συνολικά έσοδα ήταν μεγαλύτερα από τα συνολικά έξοδα του κλάδου. Ο νικητής κάθε χρονιάς ήταν αυτός που είχε τα μεγαλύτερα κέρδη.
Δυο δεκαετίες μετά, το τοπίο είναι πολύ διαφορετικό. Η οικονομική κρίση μείωσε τα διαφημιστικά έσοδα του κλάδου δραματικά, έπεσαν κάποιες χρονιές κάτω από τα 200 εκατ. ευρώ, πτώση άνω του 70% σε σχέση με το peak της δεκαετίας του 2000. Ο κλάδος έγινε πλέον ζημιογόνος, κανένας σταθμός δεν ήταν πλέον κερδοφόρος. Πρώτο θύμα ήταν το κραταιό Mega των εκδοτών το οποίο φαλίρισε, προκαλώντας σοκ σε επαγγελματίες και κοινό. Μέσα σε όλα αυτά η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να «κανονικοποιήσει» το τηλεοπτικό τοπίο, προκήρυξε τον πρώτο, τραγικό, διαγωνισμό, προκήρυξε και δεύτερο, από τον οποίο προέκυψε το σημερινό μείγμα καναλιών.
Antenna, Star, ΣΚΑΪ, Alpha και Open διεκδίκησαν και πήραν τις πέντε από τις εφτά άδειες, ένα χρόνο αργότερα το Mega, με νέα πλέον ιδιοκτησία, πήρε την έκτη. Οι έξι αυτοί «παίκτες» ρίχτηκαν στην αρένα για να διεκδικήσουν τα 240 (πλέον) εκατ. ευρώ ετήσια έσοδα. Η κατάταξη στις θεαματικότητες άλλαξε. Αρχικά ο ΣΚΑΪ και κατόπιν το Star κατάφεραν να αυξήσουν την τηλεθέαση σε βάρος του Antenna κυρίως και δευτερευόντως του Alpha. To Open, στην πρώτη του χρονιά δεν απειλούσε, το ίδιο και το Mega στην δική του πρώτη χρονιά το ίδιο. Η μάχη είχε ξεκινήσει όμως.
Η φετινή σαιζόν ξεκίνησε με πέντε κανάλια να διεκδικούν την πρώτη θέση, με το Open να έχει ρίξει λευκή πετσέτα, για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους. Μεγάλες προγραμματικές επενδύσεις, σημαντικές μεταγραφές, εντυπωσιακές εγγραφές (Μενεγάκη), πρόωροι πανηγυρισμοί, πρώιμες στεναχώριες. Κινήσεις που δεν δικαιολογούνται επιχειρηματικά από τα προβλεπόμενα για το ‘21-‘22 διαφημιστικά έσοδα, αλλά οι οποίες ικανοποιούν τους τηλεθεατές με την μεγάλη ποικιλία αλλά, για πρώτη φορά μετά από χρόνια (εξαίρεση οι «Μέλισσες»), την στροφή κάποιων σταθμών σε ποιοτικότερα προγράμματα.
Τα πρώτα ασφαλή συμπεράσματα για τις αποδόσεις εκπομπών και σταθμών δεν μπορούν να βγουν πριν τον Νοέμβριο, αν η τηλεόραση μπορούσε να παρομοιαστεί με αγώνισμα στίβου, σίγουρα θα της ταίριαζε η παρατεταμένη ταχύτητα και όχι τα σπριντ. Βέβαια κάθε καλοκαίρι, με βάση τα trailers, τις περιγραφές εκπομπών και τα ονόματα των παρουσιαστών, οι εκτιμήσεις και τα στοιχήματα δίνουν και παίρνουν. Στις αρχές του φετινού καλοκαιριού οι εκτιμήσεις των ανθρώπων της αγοράς ήταν ότι το Mega θα περάσει τον Alpha για την τέταρτη θέση και ότι η πρωτιά θα κρινόταν μεταξύ των υπολοίπων τριών. Όλοι συμφωνούσαν ότι το Open δεν θα παίξει σημαντικό ρόλο έχοντας καπαρώσει την έκτη θέση.
Τα πρώτα δείγματα είναι διαφορετικά. Το Mega δεν θα αρκεστεί στην τετάρτη θέση, θα παλέψει για την τριάδα. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι άνετα πρώτο. Με δεύτερο τον Alpha, ο οποίος παρουσίασε την πρώτη bona fide επιτυχία της χρονιάς, με το σήριαλ Σασμός. Η αρνητική έναρξη της χρονιάς ανήκει στον ΣΚΑΪ. Το prime time του έχει πρόβλημα, το Top Chef κυρίως αλλά και το Big brother (το οποίο όμως παραδοσιακά χτίζει με την πάροδο του χρόνου) σημειώνουν απογοητευτικές θεαματικότητες. Μένει το Voice ως ελπίδα για ανάκαμψη.
Το Star ακολούθησε την πεπατημένη του, τα προγράμματα του δείχνουν κόπωση, αλλά όχι σημαντική. Μεγάλη απορία προκάλεσε η απόφαση του Antenna να εγκαταλείψει την μυθοπλασία στην ζώνη 9 με 10 του prime time και να επενδύσει εκεί σε μαγειρικό reality. Εκτός του ότι παραχώρησε τη κατ’εξοχήν ώρα μυθοπλασίας στον ανταγωνισμό, η επιλογή του είδους μοιάζει να είναι ατυχής, μια και φέτος υπάρχουν άλλα δυο παρεμφερή shows και τον Ιανουάριο έρχεται η κορυφή του είδους, το Master Chef.
Ανεξαρτήτως όμως κατάταξης, το ερώτημα στο τηλεοπτικό πρωτάθλημα είναι το κατά πόσον τα συνολικά διαφημιστικά έσοδα αρκούν για να καλύψουν τις μεγάλες φετινές δαπάνες των καναλιών. Εάν ο αγώνας για την τηλεθέαση δεν έχει πρωταθλητή, με διαφορά από τον δεύτερο στην κατάταξη στο τέλος της χρονιάς, ο μεγάλος νικητής δεν θα είναι αυτός που θα έχει τα μεγαλύτερα κέρδη, αλλά αυτός που θα έχει τις μικρότερες ζημιές. Επειδή όμως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, όλοι ελπίζουμε ότι θα αυξηθεί σημαντικά η διαφημιστική δαπάνη και ότι η παρτίδα, σε κάποιο βαθμό, θα σωθεί.