Την καθιερωμένη έκθεση για την ελευθερία της Εκφρασης δημοσίευσε στο τέλος Απριλίου το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Ακολουθεί αναθεωρημένη έκδοση του αρχικού άρθρου
Στην εν λόγω έκθεση δεν παρουσιάζεται κατάταξη των χωρών της Ευρώπης ως προς την ελευθερία του Τύπου, όπως αναφέρθηκε σε μερίδα του τύπου, στα social media και υποστηρίχθηκε σε δηλώσεις, ενώ ο πίνακας που περιλαμβάνεται σε σημείο της έκθεσης και προέρχεται από έκθεση του Κέντρου για τον Πλουραλισμό των ΜΜΕ και την Ελευθερία του Τύπου (CMPF) το 2021, δεν αποτυπώνει κατάταξη ως προς την ελευθερία του Τύπου, αλλά ουσιαστικά αποτυπώνει την κατάσταση κινδύνου ανά χώρα ως προς τις ατομικές ψηφιακές δεξιότητες, υποενότητα στην αξιολόγηση του γραμματισμού στα ΜΜΕ.
Σε ότι αφορά στο Συμβούλιο της Ευρώπης είναι διεθνής οργανισμός προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων με 46 κράτη μέλη με σκοπό της δημιουργίας του την προώθηση της δημοκρατίας και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Είναι διεθνής οργανισμός διαφορετικός της ΕΕ και οι εκθέσεις του δεν συνιστούν έκθεση επίσημου φορέα της ΕΕ.
Τι αναφέρει η έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Ελευθερία της Εκφρασης το 2021
Η έκθεση, την οποία μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ στα αγγλικά, η οποία δεν περιλαμβάνει κατάταξη χωρών μελών του οργανισμού στο ζήτημα της ελευθερίας του Τύπου, όπως σημειώνουν τα ellinikahoaxes «υπάρχουν ορισμένες ειδικές αναφορές στην Ελλάδα, για παράδειγμα αξιολογείται ως θετική η εισαγωγή νομοθεσίας που «απαιτεί τη δημοσιοποίηση των δομών ιδιοκτησίας» των ΜΜΕ ενώ αξιολογούνται ως αρνητική πρόοδος η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, η προσαγωγή του Tim Lüddemann από την ΕΛΑΣ και η ανάκριση ολλανδικού τηλεοπτικού συνεργείου. Ως περιορισμός της ελευθερίας της έκφρασης σημειώνεται και η αυστηροποίηση της νομοθεσίας για διασπορά ψευδών ειδήσεων».
Σε ότι αφορά στο γράφημα που περιλαμβάνεται στην έκθεση, από το Media Pluralism Monitor 2021στην αρχική του πηγή επισημαίνεται το εξής:
«Ο υπο-δείκτης για τις ψηφιακές ικανότητες βασίζεται σε δεδομένα της Eurostat για το επίπεδο των ατομικών ψηφιακών δεξιοτήτων (για το 2019), και δύο στοιχεία χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση στο πλαίσιο του Media Pluralism Monitor 2021: το ποσοστό του πληθυσμού που έχει βασικές ή πάνω από τις βασικές συνολικές ψηφιακές δεξιότητες στη χώρα (ως θετική ένδειξη) και το ποσοστό του πληθυσμού που έχει χαμηλές συνολικές ψηφιακές δεξιότητες στη χώρα, κάτι που δεν είναι επιθυμητή κατάσταση».
Και σημειώνουν τα ellinikahoaxes: «Το γράφημα, δηλαδή, είναι μια υποενότητα στον εγγραμματισμό (literacy) στα μέσα ενημέρωσης, και παρουσιάζει τον κίνδυνο ως προς τις ατομικές ψηφιακές δεξιότητες. Η Ελλάδα παρουσιάζει «μεσαίο» κίνδυνο στο συγκεκριμένο ζήτημα, και ανάλογα είναι τα ευρήματα της ειδικής έκθεσης του Παρατηρητηρίου για την Πολυφωνία στα Μέσα Ενημέρωσης για την Ελλάδα. Σε άλλους δείκτες, σχετικούς με την ανεξαρτησία του τύπου, όπως για παράδειγμα στην επιρροή της ιδιοκτησίας στο περιεχόμενο και πολιτική ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, η Ελλάδα εμφανίζεται ως χώρα με υψηλό κίνδυνο».
Και επισημαίνουν: «Ο υπό συζήτηση χάρτης, εν ολίγοις, δεν δημιουργήθηκε ώστε να απηχεί αξιολόγηση ως προς την ελευθερία του τύπου, ούτε ως προς την ελευθερία της έκφρασης γενικά».
«Στην επίμαχη έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο σημείο που παρατέθηκε το γράφημα για τον εγγραμματισμό και τις ψηφιακές δεξιότητες, είχαν αναφερθεί αμέσως πριν τα εξής:
Οι “ψευδείς ειδήσεις” αναφέρθηκαν ως θέμα έντονης ανησυχίας και απειλής για τη δημοκρατία από το 82% των ερωτηθέντων στην 94η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, με το 76% να λέει ότι αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη χώρα τους. Ταυτόχρονα, το 65% των ανθρώπων πίστευαν ότι μπορούσαν να αναγνωρίσουν ψεύτικες ειδήσεις, ενώ τα προηγούμενα χρόνια έδειχναν βελτιωμένο γραμματισμό στα μέσα και τις πληροφορίες. Αυτό το υποκειμενικό, αυτοαξιολογημένο εύρημα στην έρευνα του Ευρωβαρόμετρου έρχεται σε αντίθεση με το εύρημα του Media Pluralism Monitor [σ.σ. απ’ όπου αντλήθηκε ο υπό συζήτηση χάρτης], με βάση αντικειμενικές βαθμολογίες, ότι η παιδεία (εγγραμματισμός) στα μέσα ενημέρωσης και στην πληροφόρηση είναι χαμηλή έως μέτρια στις περισσότερες χώρες, επισημαίνοντας την απουσία επίσημων προγραμμάτων για την αντιμετώπιση του ζητήματος. Σε πολλές χώρες, το πρόβλημα του χαμηλού γραμματισμού στα μέσα και τις πληροφορίες επιδεινώθηκε από τις χαμηλές ψηφιακές δεξιότητες γενικά».
Συμπερασματικά: «Η έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης με τίτλο «Ελευθερία της Έκφρασης κατά το 2021», σε αντίθεση με όσα αναφέρθηκαν από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, το Γραμματέα της Βουλής, άρθρα ιστοσελίδων και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν περιέχει κατάταξη των χωρών-μελών του Συμβουλίου ως προς ελευθερία του τύπου.
Το γράφημα (χάρτης) που διακινήθηκε ως ενδεικτικός του επιπέδου ελευθερίας του τύπου, στην πραγματικότητα αποτυπώνει την κατάσταση κινδύνου ανά χώρα ως προς τις ατομικές ψηφιακές δεξιότητες, υποενότητα στην αξιολόγηση του γραμματισμού στα ΜΜΕ. Προέρχεται από έκθεση του Κέντρου για τον Πλουραλισμό των ΜΜΕ και την Ελευθερία του Τύπου (CMPF) το 2021».