Η μετα-πανδημική εποχή σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν ανατρέψει τους σχεδιασμούς σε όλη την Ευρώπη, φέρνοντας λαούς και κυβερνήσεις αντιμέτωπους με την τρομερή άνοδο του κόστους ζωής.
Ζοφερές είναι οι προβλέψεις και για τη Βρετανία, όπου το ενεργειακό κόστος για τα νοικοκυριά έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα ύψη.
Αποκαλυπτική είναι η έκθεση του think tank Resolution Foundation που μεταφέρει η Daily Mail και η οποία προβλέπει ότι τα βρετανικά νοικοκυριά θα βρεθούν αντιμέτωπα με την «τρομακτική» προοπτική της μεγαλύτερης συμπίεσης του βιοτικού επιπέδου εδώ και έναν αιώνα, καθώς ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός που τροφοδοτείται από τις υψηλές τιμές της ενέργειας ανατρέπει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Δεν είναι τυχαίο που στη Βρετανία έχει ήδη κάνει την εμφάνισή του κίνημα «Δεν Πληρώνω».
Η τελευταία έκθεση του Resolution Foundation αποκαλύπτει ότι το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών θα μειωθεί κατά 10% φέτος και το επόμενο έτος, κάτι που ισοδυναμεί με 3.000 λίρες για ένα τυπικό νοικοκυριό.
Υποστηρίζει, δε, ότι τα νοικοκυριά δεν θα δουν τις πραγματικές τους αποδοχές να ανακάμπτουν στα κανονικά επίπεδα μέχρι το 2027, εκτός αν αλλάξουν οι προβλέψεις ή η κυβερνητική πολιτική.
Θα αυξηθεί ο αριθμός όσων ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας
Οι ερευνητές προβλέπουν επίσης -αν δεν υπάρξει βοήθεια από τον νέο πρωθυπουργό- ότι ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε απόλυτη φτώχεια θα αυξηθεί κατά τρία εκατομμύρια, σε 14 εκατομμύρια άτομα το 2023-24.
Το think tank δηλώνει ακόμη ότι, ενώ οι οικονομικές προοπτικές είναι «εξαιρετικά αβέβαιες», η κλίμακα της «καταστροφής του βιοτικού επιπέδου» που περιμένει το Ηνωμένο Βασίλειο το επόμενο έτος και μετέπειτα σημαίνει πως η σημαντική υποστήριξη από τον νέο πρωθυπουργό είναι «πλέον σχεδόν αναπόφευκτη».
Τρομακτικές αυξήσεις στη Βρετανία στους λογαριασμούς ενέργειας
Η απόφαση αυτή έρχεται καθώς η ρυθμιστική αρχή ενέργειας Ofgem ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι το ανώτατο όριο τιμών θα αυξηθεί κατά 80%, σε 3.549 λίρες ετησίως τον Οκτώβριο.
Οι λογαριασμοί προβλέπεται να αυξηθούν και πάλι στις 5.400 λίρες τον Ιανουάριο και ακόμη περισσότερο, στις 6.600 λίρες, την άνοιξη, σύμφωνα με τις προβλέψεις των ενεργειακών αναλυτών Cornwall Insight.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι η βοήθεια ύψους 37 δισεκατομμυρίων λιρών για το κόστος ζωής ήταν ήδη διαθέσιμη, αλλά πρόσθεσε: «Καταλαβαίνω πραγματικά γιατί οι άνθρωποι είναι ανήσυχοι».
Εξανεμίζονται οι αυξήσεις μισθών από το 2003
Με τις πραγματικές αποδοχές να μειώνονται με τον ταχύτερο ρυθμό από το 1997, το Ίδρυμα Resolution Foundation προειδοποιεί επίσης ότι μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους η πραγματική αύξηση των μισθών από το 2003 θα έχει εξανεμιστεί.
Και η «απότομη αύξηση» του αριθμού των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, που προβλέπεται να ξεπεράσει τα τρία εκατομμύρια μεταξύ 2021-22 και 2023-24, θα είναι η χειρότερη διετής μεταβολή που έχει καταγραφεί ποτέ, προειδοποιεί η έκθεση.
Πώς μπορεί να αποφευχθεί η καταστροφή
Τα πιθανά μέτρα μετριασμού που προτείνονται από τις δεξαμενές σκέψης περιλαμβάνουν την παροχή πρόσθετης υποστήριξης για τους λογαριασμούς ενέργειας, την αύξηση των παροχών για το επόμενο έτος σύμφωνα με τα στοιχεία του πληθωρισμού του Οκτωβρίου, ώστε να ληφθεί υπόψη η αλλαγή στο ανώτατο όριο των τιμών ενέργειας.
Η Lalitha Try, ερευνήτρια στο Resolution Foundation, δήλωσε: «Η Βρετανία βιώνει ήδη τη μεγαλύτερη πτώση των πραγματικών μισθών από το 1977 και ένας δύσκολος χειμώνας διαφαίνεται, καθώς οι λογαριασμοί ενέργειας φτάνουν τις 500 λίρες τον μήνα. Με τον υψηλό πληθωρισμό να είναι πιθανό να μας συνοδεύει για μεγάλο μέρος του επόμενου έτους, οι προοπτικές για το βιοτικό επίπεδο είναι ειλικρινά τρομακτικές.
Τα τυπικά νοικοκυριά είναι πιθανό να δουν τα πραγματικά τους εισοδήματα να μειώνονται κατά 3.000 λίρες τα επόμενα δύο χρόνια -η μεγαλύτερη συμπίεση εδώ και τουλάχιστον έναν αιώνα-, ενώ επιπλέον τρία εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να μπουν σε καθεστώς απόλυτης φτώχειας.
Καμία υπεύθυνη κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί τέτοιες προοπτικές, οπότε απαιτείται ριζοσπαστική πολιτική δράση για την αντιμετώπισή τους. Θα χρειαστούμε ένα πακέτο ενεργειακής στήριξης αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων λιρών, σε συνδυασμό με την αύξηση των παροχών το επόμενο έτος κατά το ποσοστό πληθωρισμού του Οκτωβρίου.
Ο νέος πρωθυπουργός πρέπει επίσης να βελτιώσει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της Βρετανίας, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με μια νέα οικονομική στρατηγική που θα προσφέρει υψηλότερη παραγωγικότητα και ισχυρή ανάπτυξη».