Κατηγορηματικό «όχι» στην αποζημίωση που διεκδικεί ο Ντόναλντ Τραμπ από την Ουκρανία για τη βοήθεια που της παρείχαν οι ΗΠΑ από την έναρξη του πολέμου είπε ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι.
Ο Ζελένσκι αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς Τραμπ πως η Ουκρανία έχει λάβει από τις ΗΠΑ 500 δισ. δολάρια σε βοήθεια, αντιτιθέμενος στην πρόταση «ανταμοιβής σε ορυκτούς πόρους».
Ο Ουκρανός πρόεδρος αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς του Αμερικανού ομολόγου του ότι οι ΗΠΑ έδωσαν την τελευταία τριετία μισό τρισ. δολάρια στο Κίεβο τονίζοντας ότι η κουβέντα περί επιστροφής του ποσού αυτού βάσει συμφωνίας εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας «δεν είναι σοβαρή». Αν και σημείωσε ότι είναι διατεθειμένος να εργαστεί «πάνω σε ένα σοβαρό έγγραφο», εάν αυτό περιέχει «εγγυήσεις ασφαλείας».
«Εντάξει, ας κάνουμε μια συμφωνία. Ας το μοιραστούμε [τις σπάνιες γαίες], ανάλογα με την επένδυση … αλλά χρειαζόμαστε εγγυήσεις ασφαλείας», είπε χαρακτηριστικά. Το κρίσιμο είναι ότι «δεν υπάρχει ούτε μια λέξη για τις εγγυήσεις ασφαλείας. Κοιτάξτε, όλοι θέλουμε μια νίκη, και θέλουμε να κερδίσει ο Τραμπ, και θέλουμε να κερδίσει η Ουκρανία, όλοι μας να πετύχουμε. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα σαφές εδώ. Ας βάλουμε κάτω τα ποσοστά. Αυτή ήταν λοιπόν η πρότασή μου. Αλλά προστατεύω την Ουκρανία. Δεν μπορώ να την ξεπουλήσω. Δεν μπορώ να πουλήσω το κράτος μας», τόνισε ο Ζελένσκι.
«Όποιος θέλει να με αντικαταστήσει, δεν θα το πετύχει»
Ο Ντόναλντ Τραμπ ζει παγιδευμένος σε μία «φούσκα παραπληροφόρησης» δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε το μεσημέρι σήμερα (19/2) στον απόηχο των όσων είχε πει ο Αμερικανός πρόεδρος χθες.
Αναφερόμενος στα σχόλια του Αμερικανού προέδρου περί υποχώρησης των ποσοστών αποδοχής του στο 4%, ο Ζελένσκι τόνισε πως «ποτέ δεν σχολιάζω ποσοστά δημοτικότητας δικά μου ή άλλων ηγετών.
Ωστόσο, η τελευταία δημοσκόπηση καταδεικνύει πως το 58% του ουκρανικού λαού με εμπιστεύεται».
«Οπότε, αν κάποιος θελήσει να με αντικαταστήσει τη συγκεκριμένη στιγμή, δεν θα το πετύχει» πρόσθεσε ο ίδιος.
Ο Ουκρανός πρόεδρος σημείωσε ακόμη πως «πολλά στοιχεία παραπληροφόρησης προέρχονται από τη Ρωσία» και φέρεται να διακινούνται στις ΗΠΑ. «Δυστυχώς, ο πρόεδρος Τραμπ, με όλο τον σεβασμό που του έχουμε ως ηγέτη ενός αξιοσέβαστου έθνους, ζει στη φούσκα αυτή παραπληροφόρησης».
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας υποστήριξε πως οι ΗΠΑ «βοήθησαν τον Πούτιν να βγει από τη διπλωματική απομόνωση», η οποία, όπως είπε, ήταν «απολύτως δίκαιη λόγω της πλήρους κλίμακας εισβολής τους» στην Ουκρανία.
Οι παράμετροι της συμφωνίας που αξιώνει ο Τραμπ από την Ουκρανία
Βάσει της προκαταρκτικής συμφωνίας που πρότεινε πρόσφατα στο Κίεβο, σύμφωνα με δημοσίευμα της Telegraph, που επιβεβαιώνει η γαλλική εφημερίδα Le Monde, η κυβέρνηση Τραμπ απαιτεί αποκλειστικά και «αιώνια» δικαιώματα από την Ουκρανία σε «ορυκτά, πετρελαίου και φυσικούς πόρους, λιμάνια, άλλες υποδομές».
Το προσύμφωνο διευκρινίζει ότι διέπεται από το δίκαιο της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, αποκλείοντας οποιαδήποτε άλλη δικαιοδοσία και προτείνει τη δημιουργία κοινού επενδυτικού ταμείου ΗΠΑ-Ουκρανίας ώστε να διασφαλιστεί ότι «τα εχθρικά μέρη στη σύγκρουση δεν θα επωφεληθούν από την ανοικοδόμηση» της κατεστραμμένης από τον πόλεμο χώρας.
Παράλληλα ορίζει ότι οι ΗΠΑ θα εξασφαλίσουν, με ρήτρα προτεραιότητας, το ήμισυ των εσόδων που εισπράττει το Κίεβο από την εξόρυξη πόρων, καθώς και το 50% της οικονομικής αξίας «όλων των νέων αδειών που εκδίδονται σε τρίτους» για τη μελλοντική χρηματοδότηση αυτών των πόρων.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προσδιορίσει δημοσίως στα 500 δισ. δολάρια το ποσό που διεκδικεί από την Ουκρανία, ένα ποσό που ισοδυναμεί με το ΑΕΠ δυόμιση ετών μιας χώρας που βομβαρδίζεται καθημερινά και με το ένα πέμπτο των εδαφών της υπό κατοχή», σχολιάζει η γαλλική εφημερίδα.
Και δείχνοντας ελάχιστο σεβασμό στην Ουκρανία, δήλωσε πρόσφατα ότι «μπορεί να γίνει ρωσική ή όχι μια μέρα, αλλά [αυτός] θέλει να ξαναδεί αυτά τα χρήματα».
Στην πραγματικότητα το σύνολο των πέντε πακέτων βοήθειας που ενέκρινε το Κογκρέσο για την Ουκρανία είναι 175 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 70 δισ., έχουν καταβληθεί σε αμερικανικές εταιρείες όπλων.
Οι όροι του Ζελένσκι
Ο Ζελένσκι είχε απορρίψει και στις 12 Φεβρουαρίου, ανήμερα της επίσκεψης στο Κίεβο του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, τη συμφωνία που βασίζεται σε αυτό το προσύμφωνο, και τους όρους του οποίου είχε μόλις λίγα λεπτά στη διάθεσή του να διαβάσει πριν τη συνάντησή του με τοβν Μπέσεντ.
O Zελένσκι βάζει ως όρο για οιαδήποτε συμφωνία εκμετάλλευσης του ουκρανικού ορυκτού πλούτου είτε με τις ΗΠΑ είτε με κράτη μέλη της ΕΕ την παροχή εγγυήσεων ασφάλειας στο Κίεβο. Η κυβέρνηση Τραμπ αντέδρασε οργισμένα στις 16 Φεβρουαρίου με την απόρριψη της πρότασης από τον Ζελένσκι, με τον εκπρόσωπο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Μπράιαν Χιουζ να χαρακτηρίζει «κοντόφθαλμη» την άρνηση της Ουκρανίας. «Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο κ. Ζελένσκι απέρριψε προφανώς τη συμφωνία», σημειώνει ο Αλεξάντερ Κάρα, Ουκρανός πρώην διπλωμάτης και νυν τώρα πρόεδρος του think tank «Διεθνές Κέντρο Αμυντικών Στρατηγικών». «Δεν μπορώ να σχολιάσω το περιεχόμενο [του προσύμφωνου], αλλά είναι ξεκάθαρα στο στυλ του Τραμπ. Ζούμε σε μια νέα εποχή αυτοκρατοριών.»
«Μοιάζει πραγματικά με εκβιασμό αν πρόκειται όντως για το 50% των τρεχουσών αδειών εξόρυξης», προσθέτει η Λάνα Ζέρκαλ, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση (2014-2019), η οποία δεν είχε πρόσβαση στο έγγραφο. Εάν αυτή η πρόταση αφορά πόρους που δεν έχουν ακόμη εξερευνηθεί, αυτό σημαίνει ότι πριν ξεκινήσει η παραγωγή πρέπει να γίνει πολύτιμη εργασία για τη μελέτη των κοιτασμάτων προκειμένου, μεταξύ άλλων, να διαπιστωθεί εάν είναι οικονομικά εφικτή η εξόρυξή τους. Αυτό μπορεί να διαρκέσει από πέντε έως είκοσι χρόνια, χωρίς καμία εγγύηση για ένα θετικό αποτέλεσμα.»
Όπως αναφέρει η Monde η ιδέα για την προσφορά ουκρανικών ορυκτών πόρων στις ΗΠΑ ανήκει στον ίδιο τον Ζελένσκι, όπως αποκαλύφθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ο Ουκρανός πρόεδρος πίστευε ότι ότι προσελκύοντας αμερικανικές εταιρείες να αναπτύξουν εγκαταστάσεις στην ουκρανική επικράτεια επενδύοντας σε μεγάλα κέρδη, οι ΗΠΑ θα επέκτειναν αυτόματα τη στρατιωτική τους ασπίδα και θα απέτρεπαν έτσι μια νέα ρωσική εισβολή.
Το Κίεβο ετοιμάζει αντιπρόταση
Αλλά ο Ζελένσκι δεν περίμενε τόσο ταπεινωτικούς όρους που δείχνουν σχεδιασμένοι να πλήξουν έναν γονατισμένο αντίπαλο κι όχι έναν σύμμαχο, όπως ήταν οι ΗΠΑ μέχρι που ανέλαβε ο Τραμπ το τιμόνι τους, την ώρα που οι ρωσοαμερικανικές διαπραγματεύσεις, που ξεκίνησαν χθες στο Ριάντ δεν περιλαμβάνουν αιτήματα για αποζημιώσεις και προβλέπουν ακόμη και την άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Όπως λέει η Monde, η ουκρανική προεδρία διοίκηση εργάζεται σκληρά για να παρουσιάσει μια ενδιαφέρουσα αντιπρόταση στην κυβέρνηση Τραμπ.
Η προσέγγιση του Αμερικανού προέδρου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Ευρώπη. Στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, που πραγματοποιήθηκε στις 14-16 Φεβρουαρίου, αξιωματούχοι τη συνέκριναν με «τακτικές εκβιασμού της Μαφίας», «τοκογλυφία» και «αποικιοκρατία».