Ο ιστορικός, οικονομολόγος και πρώην σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν Ζακ Αταλί, αναλύει συγκλονιστικά την προσφορά των πυροσβεστών της Παναγίας των Παρισίων.
Σε ένα άρθρο του στο γαλλικό περιοδικό l'express, ο Ζακ Αταλί, αρκετές ημέρες μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε ένα τμήμα της Παναγίας των Παρισίων, προκαλώντας σοκ και συγκίνηση σε όλο τον κόσμο, γράφει με τίτλο «Πώς να δώσεις νόημα στη ζωή σου, μέσα σε λίγες ώρες»:
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η ανθρώπινη ζωή έχει ως μοναδικό στόχο και σκοπό την επιδίωξη της ευτυχίας. Αν την αποκτήσεις, πιστεύουν, μπορείς να χαλαρώσεις σε μια εγωιστική αγαλλίαση, κληρονομημένη ή αυτοδημιούργητη. Αν δεν την αποκτήσεις, τότε μπορείς να ισχυριστείς ότι η κοινωνική σου θέση δεν σου επέτρεψε να σκεφτείς κάτι άλλο από την επιβίωση.
Ορισμένοι, αντίθετα, πιστεύουν ότι ο σκοπός της ζωής είναι να είσαι χρήσιμος σε άλλους, να προσφέρεις στον κόσμο.
Εγώ πιστεύω ότι η αναζήτηση της προσωπικής ευτυχίας δεν αρκεί για να δικαιολογηθεί η ανθρώπινη ύπαρξη. Η απόδειξη είναι πως ο κόσμος δεν θα ήταν χειρότερος αν αυτό το ευτυχισμένο άτομο έλειπε. Μπορεί να ήταν και καλύτερος, αν αυτή η προσωπική ευτυχία οικοδομήθηκε πάνω στη δυστυχία ή την εκμετάλλευση ενός ή πολλών άλλων ανθρώπων.
Πιστεύω ότι ο αλτρουισμός αποτελεί ένα καλό κριτήριο επιτυχημένης ζωής, ίσως και το μοναδικό που αξίζει. Με άλλα λόγια, μια ζωή που δεν προσφέρει τίποτα σε κανέναν δεν είναι απαραίτητη. Το να επιτύχεις στη ζωή σου σημαίνει ότι είσαι αλτρουιστής.
Ανάμεσα σε όσους ψάχνουν το νόημα στη ζωή τους, πολλοί το αναζητούν μάταια γιατί δεν βρίσκουν ποτέ την ευκαιρία να είναι χρήσιμοι. Ορισμένοι εγκαταλείπουν την προσπάθεια και καταφεύγουν σε παρηγορητικό μισανθρωπισμό. Αλλοι βρίσκουν το νόημα και πετυχαίνουν στη ζωή τους με το να μεταδίδουν γνώσεις στα παιδιά τους, με το να διδάσκουν, να θεραπεύουν, να βοηθούν, να δημιουργούν, να καινοτομούν, να επινοούν, επί πολλά χρόνια.
Κάποιοι άλλοι το καταφέρνουν σε μια στιγμή, όταν οι συμπτώσεις της Ιστορίας απαιτούν από αυτούς να πραγματοποιήσουν σε λίγες μέρες ή ώρες μια μείζονα κατάκτηση που δικαιολογεί πλήρως το πέρασμά τους στη Γη.
Αυτή είναι η περίπτωση των 400 πυροσβεστών που μπόρεσαν να αποσοβήσουν την απόλυτη καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων και όλων όσων τους στήριξαν με συμβουλές, εντολές ή εργαλεία. Ο,τι και να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι στην υπόλοιπη ζωή τους, θα μπορούν να λένε: η ζωή μου ήταν χρήσιμη στην ανθρωπότητα.
Δεν τους συνέβη, βεβαίως, τυχαία: επέλεξαν μόνοι τους μια ζωή απόλυτα αφοσιωμένη στην κοινή ευτυχία όπου είναι πολύ πιθανόν, τουλάχιστον για μια φορά, να φανείς αλτρουιστής.
Ωστόσο, το να διακινδυνεύσεις τη ζωή σου για λόγους που σε ξεπερνούν δεν είναι ο μόνος τρόπος να είσαι επιτυχημένος. Το να είσαι αλτρουιστής δεν σημαίνει ότι πρέπει να πεθάνεις. Απαιτεί απλά να μη βάλεις την προσωπική σου ευτυχία μπροστά από αυτή του άλλου ή, ακόμη καλύτερα, να βρεις την ευτυχία σου σε αυτή του άλλου.