Την Κυριακή, από τις 7 το πρωί μέχρι τις 11 το βράδυ (8 με 12 ώρα Ελλάδας), οι πολίτες της Ιταλίας καλούνται να ψηφίσουν το κόμμα της προτίμησής τους και μαζί, να αναδείξουν την επόμενη ή τον επόμενο πρωθυπουργό της χώρας, 68ο κατά σειρά μεταπολεμικά.
Από το 1946 και την ίδρυση της Ιταλικής Δημοκρατίας, ούτε λίγο ούτε πολύ έχουν σχηματιστεί 67 κυβερνήσεις στην Ιταλία. Η πρώτη κυβέρνηση της νεαρής Ιταλικής Δημοκρατίας ήταν η κυβέρνηση του Αλτσίντε ντε Γκάσπερι ΙΙ. Η κυβέρνηση απαρτίζεται ήδη από τέσσερα κόμματα και φέρει τους σπόρους της χρόνιας πολιτικής αστάθειας που θα σημαδέψει την πολιτική ζωή της Ιταλίας: αν κανένα κόμμα δεν είναι αρκετά ισχυρό για να κυβερνήσει μόνο του, αυτό σημαίνει ότι θα είναι όμηρος των κυβερνητικών του εταίρων.
Αν ο Αλτσίντε ντε Γκάσπερι, με ρεκόρ 8 πρωθυπουργικών θητειών, χρειάστηκε να συνεργαστεί με τέσσερα κόμματα, τι να πει κανείς για την κυβέρνηση Ρομάνο Πρόντι ΙΙ, το 2006, που μετρούσε 14 κόμματα στον συνασπισμό του και, παρά ταύτα, δεν διέθετε παρά ισχνή πλειοψηφία δύο εδρών στη Γερουσία.
Το εκλογικό σύστημα της Ιταλίας έχει και τα "παραθυράκια" του ενώ δεν έχουν λείψει οι επικριτές του.
«Σκουπίδι» ο εκλογικός νόμος κατά παραγγελία Μπερλουσκόνι
Η ειρωνεία είναι ότι ο εκλογικός νόμος που επέτρεψε στον Ρομάνο Πρόντι να κερδίσει τις εκλογές του 2006, έστω με την ισχνή αυτή πλειοψηφία, συντάχθηκε από την ιταλική Δεξιά κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, για να εμποδίσει μια νίκη της Αριστεράς. Τι κι αν η χρήση της λατινικής του ονομασίας porcellum θέλει να τον εξωραΐσει, ο εκλογικός εκείνος νόμος που συντάχθηκε κατά παραγγελία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι έμεινε στην Ιστορία ως «σκουπίδι».
Τι θα δούμε αύριο
Αρχικά, πρέπει να σημειωθεί ότι οι έδρες είναι σημαντικά μειωμένες σε σύγκριση με τις αντίστοιχες που «μοιράστηκαν» το 2018, με βάση τη μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε ένα χρόνο αργότερα. Έτσι, στη νέα Βουλή θα είναι πλέον 400 έναντι 630 στην απερχόμενη, ενώ στη Γερουσία 200 αντί 315.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, περιορίζεται η «ασφάλεια» των προγνώσεων, καθώς οι συσχετισμοί μπορούν να μεταβληθούν εάν αλλάξουν πλευρά πολύ λιγότερες έδρες σε σύγκριση με ό,τι συνέβαινε πριν. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, ότι κάθε περιφέρεια και ειδικά εκεί που προβλέπεται αμφίρροπη μάχη, έχει ξεχωριστή σημασία.
Η αβεβαιότητα εντείνεται, ως ένα βαθμό, και από το γεγονός ότι, με βάση άλλη αλλαγή που έγινε το 2021, δικαίωμα ψήφου για τη Γερουσία έχουν πλέον όλοι οι Ιταλοί που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, αντί του 25ου που ίσχυες ως τώρα.
Η «δεξαμενή» των μονοεδρικών
Ο πιο καθοριστικός παράγοντας είναι, πάντως, άλλος: Το γεγονός ότι οι έδρες δεν μοιράζονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά στη βάση ενός μικτού συστήματος, που δίνει σημαντικό μπόνους στον ισχυρότερο συνασπισμό.
Συγκεκριμένα, το 61% (244 στη Βουλή και 122 στη Γερουσία) των εδρών κατανέμεται με το σύστημα της απλής αναλογικής, με μοναδική προϋπόθεση ένα κόμμα να έχει ξεπεράσει το όριο του 3%. Από το υπόλοιπο, το 37% (148 και 74 έδρες αντιστοίχως) αφορά μονοεδρικές περιφέρειες και το 2% (8 και 4) καθορίζεται από τις ψήφους των Ιταλών που ζουν στο εξωτερικό.
Με βάση τα παραπάνω και καθώς δεν θα απέχουν πολύ τα πανεθνικά ποσοστά – άρα και οι αναλογικές έδρες που θα λάβουν – των δύο βασικών αντιπάλων, που είναι το κόμμα της Μελόνι και οι Δημοκρατικοί του Ενρίκο Λέτα, η προσοχή στρέφεται φυσιολογικά στη μεγάλη «δεξαμενή» των μονοεδρικών περιφερειών, όπου για τη νίκη αρκεί η απλή πλειοψηφία, έστω και με μία ψήφο
Το φαβορί «Τζόρτζια Μελόνι»
Τελευταίες αγωνιώδεις ώρες για να αναζητήσει όσες ψήφους μπορεί, από την τηλεόραση και τις πλατείες, γιατί «δεν έχουμε κερδίσει ακόμα». Ύστερα, η Τζόρτζια Μελόνι - διαβεβαιώνει - «θα αποσυρθεί» από τη δημοσιότητα. Η αυριανή ημέρα είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στη μικρή της κόρη, την Ginevra, η οποία έγινε 6 ετών στις 16 Σεπτεμβρίου: «Έκανα ό,τι μπορούσα. Τώρα είναι η σειρά των ψηφοφόρων».
Η επικεφαλής του FdI και επικριτής της ευρωπαϊκής ένωσης δεν θέλει να θεωρεί τίποτα δεδομένο, αλλά λέει πως «χαμογελάω όταν διαβάζω ή ακούω αναπαραστάσεις των τελευταίων ημερών για τον φόβο μας ότι δεν θα πετύχουμε: είναι ακριβώς το αντίθετο».
Η επιστροφή του M5S; «Είναι ένα αφήγημα χωρίς δύναμη δεν υπάρχει, και το λέω αυτό επειδή έχω ταξιδέψει σε όλη την Ιταλία και ορισμένα πράγματα μπορούν να γίνουν αντιληπτά».
Η ισοπαλία δεν είναι καν ένα πιθανό σενάριο για εκείνη «Δεν είναι γνώμη, οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Από τη μία πλευρά υπάρχει ένας συνασπισμός - συνεκτικός, ισχυρός, αξιόπιστος, με ενιαίο πρόγραμμα - από την άλλη πλευρά υπάρχουν κόμματα. Δεν πρόκειται για μια μάχη μεταξύ δύο κομμάτων», λέει.
Και σε κάθε περίπτωση, ρωτάει, ποιες θα ήταν οι πιθανές συμμαχίες που θα έβαζαν σε εφαρμογή οι αντίπαλοι: «Η κεντροδεξιά θα έχει τα ποσοστά για να κυβερνήσει και ελπίζω ότι το FdI, που είναι το κόμμα της υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων του ιταλικού λαού, θα έχει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων».
Η Λέγκα «έσπασε» την καθιερωμένη προεκλογική σιωπή
Το κόμμα της Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι αποφάσισε να μην σεβαστεί την καθιερωμένη, σημερινή ημέρα σιωπής, πριν τις αυριανές ιταλικές γενικές εκλογές.
«Η προεκλογική εκστρατεία της κεντροαριστεράς χαρακτηρίσθηκε από ψέματα, μίσος, θέληση να αυξηθούν οι φόροι και οι αποβιβάσεις μεταναστών, τόνισε η Λέγκα, μέσω Instagram, και πρόσθεσε:
«Χθες το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα του Λέτα έκλεισε την εκστρατεία του με αποτυχημένη συγκέντρωση, στη πλατεία του Λαού της Ρώμης, μπροστά σε σημαία της Σοβιετικής Ένωσης. Επιτέλους, μια μικρή, μεγάλη αλήθεια: θυμίζει σε όλους πιο κόμμα χρηματοδοτήθηκε με βαμμένα με αίμα, ρωσικά ρούβλια. Αύριο οι Ιταλοί θα επιλέξουν».