Το iefimerida.gr και το theocean.gr συζητά με τον επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Κωνσταντίνο Τσουτσοπλίδη, για τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης.
Θα θέλαμε να μας πείτε με δυο λόγια τι είναι η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης;
Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης αποτελεί μια πλατφόρμα που ενισχύει τη συμμετοχή των πολιτών στα επόμενα βήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπερβαίνοντας σύνορα, εμπόδια και αποστάσεις. Πιο απλά, είναι μια ευκαιρία για τους πολίτες να καθορίσουν το μέλλον αυτού του οικοδομήματος.
Είναι η ευκαιρία τους να σκεφτούν, να εκφράσουν και να συνεισφέρουν άμεσα στη διεκδίκηση μίας συμπεριληπτικής, ενωμένης, και εντέλει καλύτερης Ευρώπης. Αλλά και για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους πολιτικούς είναι ευκαιρία να ακούσουν, οργανωμένα και εμπεριστατωμένα, τις ιδέες των ανθρώπων που εκπροσωπούν καθημερινά και να κάνουν την ουσία αυτών των προτάσεων πράξη.
Γιατί τώρα αυτή η πρωτοβουλία; Καλύπτει η Διάσκεψη κάποιο κενό, κάποιο έλλειμμα στην ΕΕ;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι θεμελιωμένη σε μία σειρά αξιών τις οποίες ακολουθεί πιστά: ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ελευθερία, δημοκρατία, ισότητα, αλληλεγγύη, κράτος δικαίου και ανθρώπινα δικαιώματα. Η τήρηση των αξιών αυτών συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις: συμμετοχή, προσαρμοστικότητα, ευημερία και ειρήνη. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις δεν θα βρισκόμασταν εδώ που είμαστε σήμερα.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, όπως η ενεργειακή κρίση ή η πανδημία, είναι σημαντικές αλλά δεν είναι ούτε οι πρώτες που συναντάμε ούτε οι τελευταίες που θα αντιμετωπίσουμε. Συνεπώς, η Διάσκεψη δεν καλύπτει κάποιο έλλειμα, αντιθέτως, επιβεβαιώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί πιστά και με συνέπεια το μονοπάτι που έχει χαράξει εξαρχής. Τι σημαίνει αυτό; Ακούει. Προσαρμόζεται. Είναι διατεθειμένη να αλλάζει για να εκπροσωπεί καλύτερα τους πολίτες της. Αυτός είναι ο δρόμος της στην εξέλιξη. Αυτή είναι η πορεία της.
Τι σημαίνει η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης ειδικά για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Ως ο μοναδικός άμεσα εκλεγμένος θεσμός από τους πολίτες της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί το δημοκρατικό θεμέλιο της Ένωσης. Ως εκ τούτου, παρά το γεγονός πως έχει αναλάβει κοινή δέσμευση με την Επιτροπή και το Συμβούλιο ως προς τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από τη Διάσκεψη, η σημασία της διαδικασίας «μιλά στην καρδιά» της ύπαρξής του. Αυτή η ανοιχτή, συμμετοχική, δημιουργική διαδικασία εντείνει τη φωνή των πολιτών στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας την τελευταία ακόμα πιο δημοκρατική.
Πού βρισκόμαστε τώρα; Πώς προχωράει η Διάσκεψη;
Αφενός συνεχίζονται οι συνεισφορές των πολιτών -όλων μας ανεξαιρέτως- στην πολύγλωσση ψηφιακή πλατφόρμα της Διάσκεψης. Προστίθενται όλες οι ηλεκτρονικές καταθέσεις στα συμπεράσματα των Ομάδων Πολιτών για να αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης και επεξεργασίας από την Ολομέλεια της Διάσκεψης. Αφετέρου, απομένουν οι διά ζώσης συναντήσεις των Ομάδων Πολιτών σε Μάαστριχτ για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον και Δουβλίνο για τη μετανάστευση και τη θέση της ΕΕ στον κόσμο, ώστε να συγκροτηθούν και οι δικές τους συστάσεις προς την Ολομέλεια.
Τον λόγο μετά την άνοιξη έχουν οι θεσμοί, ώστε να επεξεργαστούν με τη σειρά τους τις συστάσεις των πολιτών και να αποφασίσουν τι συγκεκριμένα θα κάνουν με την ουσία των προτάσεων.
Το όλο εγχείρημα μοιάζει να λειτουργεί. Υπάρχει όμως μια ανησυχία και από τους ίδιους τους πολίτες που συμμετέχουν αν πράγματι θα ληφθούν υπόψη οι προτάσεις τους από αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις στην ΕΕ. Εσείς κρίνετε υπαρκτό αυτόν τον κίνδυνο; Υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας μπροστά σε αυτό το ενδεχόμενο;
Η ανησυχία των πολιτών απέναντι στην εξέλιξη της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ένα φυσιολογικό συναίσθημα. Πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα δημοκρατικής συμμετοχής, μια διαδικασία και ένα μηχανισμό χωρίς προηγούμενο, που είναι κατανοητό ότι θα δημιουργήσει προβληματισμό, απορίες και, ορισμένες φορές, ανησυχία. Όμως, όπως αναφέρατε, λειτουργεί. Γιατί; Διότι η Διάσκεψη έχει διαμορφωθεί με τρόπο που να ενθαρρύνει και να επιτρέπει την συμμετοχή όλων, ανεξαρτήτως τοποθεσίας, εισοδήματος, επαγγέλματος ή μορφωτικού επιπέδου, φύλου, ηλικίας και ηλεκτρονικά και με φυσική παρουσία.
Όλοι μπορούν να ακουστούν. Έτσι, όσο περισσότεροι συμμετέχουν, τόσο περισσότερη πίεση ασκείται στις κυβερνήσεις που συνεδριάζουν στο Συμβούλιο, τους εκλεγμένους αντιπροσώπους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και στην Επιτροπή.
Όσο περισσότερη πίεση ασκείται, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η ανάγκη για αλλαγή. Ο κίνδυνος να μην ληφθούν καθόλου υπόψη οι προτάσεις των πολιτών δεν είναι υπαρκτός, για τον απλό λόγο ότι κάτι τέτοιο θα απειλούσε την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν θα της επέτρεπε να εξελιχθεί και να ευημερήσει ενώ, ταυτόχρονα, θα την απομάκρυνε ανεπανόρθωτα από τους πολίτες της. Η δικλείδα ασφαλείας της Διάσκεψης είναι το ίδιο το Μέλλον της Ευρώπης.
Πέρα από τους πολίτες που έχουν επιλεγεί τυχαία να συμμετέχουν, η πολύγλωσση ψηφιακή πλατφόρμα της Διάσκεψης αποτελεί μια πολύ πρωτοποριακή μέθοδο συμμετοχής και κατάθεσης θέσεων και απόψεων. Είστε ικανοποιημένοι με την μέχρι τώρα συμμετοχή των πολιτών; Πόσες ιδέες και προτάσεις έχουν κατατεθεί μέχρι τώρα;
Πράγματι, η πλατφόρμα της Διάσκεψης αποτελεί μία καινοτομία που διευρύνει τη συμμετοχή των πολιτών όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτή, ενισχύοντας τη διαφορετικότητα και την πολυφωνία.
Ο πρωτοποριακός χαρακτήρας της πλατφόρμας βασίζεται στο ότι έχει σχεδιαστεί, όχι για να καθοδηγεί τους πολίτες που επιθυμούν να εκφράσουν τις απόψεις τους στη Διάσκεψη, αλλά για να τους βοηθά να ακουστούν, να οργανωθούν και να διεκδικήσουν τις επιθυμίες και τις ιδέες τους. Η προσέγγιση αυτή έχει αποφέρει καρπούς.
Σήμερα, περισσότεροι από 42.000 πολίτες έχουν καταθέσει τις απόψεις τους στην πλατφόρμα της Διάσκεψης, πάνω από 360.000 έχουν συμμετάσχει σε σχετικές εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη ενώ, συγχρόνως, έχουν συγκεντρωθεί περισσότερες από 13.000 ιδέες. Το αποτέλεσμα αυτό μας ικανοποιεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σταματάμε εδώ. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή, τόσο ικανοποιητικότερο θα είναι το αποτέλεσμα.
Το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα έχει έναν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της Διάσκεψης στη χώρα μας. Έχετε αναλάβει να βοηθήσετε τους Έλληνες πολίτες που συμμετέχουν και παράλληλα κάνετε μια πολύ σημαντική προσπάθεια να γίνει γνωστή η Διάσκεψη στο ελληνικό κοινό. Πώς κρίνετε αυτήν την προσπάθεια μέχρι τώρα; Ποια είναι η ανταπόκριση;
Ο ρόλος του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα είναι πάντα να βοηθά τους πολίτες της χώρας μας να γνωρίσουν καλύτερα τις πολιτικές και το νομοθετικό έργο του σώματος, καθώς και το έργο των Ελλήνων ευρωβουλευτών. Αλλά και πέρα από τα όρια του Κοινοβουλίου, φιλοδοξούμε να φέρουμε πιο κοντά τους Έλληνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις διαδικασίες της.
Ακόμα και με τους περιορισμούς που επιβάλλει η πανδημία, συνδιοργανώνουμε δράσεις και εκδηλώσεις είτε με φυσική παρουσία ή υβριδικά ανά την Ελλάδα είτε διαδικτυακά, με τη συμμετοχή ευρωβουλευτών και Ελλήνων πολιτών που συμμετέχουν στις Ομάδες Πολιτών της Διάσκεψης. Και φυσικά με με την αρωγή δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης όπως εσείς, εργαζόμαστε ώστε να αποκτήσει το εγχείρημα τη συμμετοχή και την αποδοχή που αξίζει από τους πολίτες. Τα ενθαρρυντικά σχόλια των πολιτών που δίνουν το παρών σε δράσεις μας, αλλά και στα κοινωνικά δίκτυα του Γραφείου, μας επιτρέπουν μα συνεχίζουμε το έργο μας στην ίδια βάση εμπιστοσύνης και στήριξης που έχουμε χτίσει με τις τοπικές κοινωνίες όλα αυτά τα χρόνια.
Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε, μέσα από το iefimerida.gr/ theocean.gr, στους Έλληνες πολίτες για τη Διάσκεψη;
Όπως, κατά πάσα πιθανότητα, θα έχει φανεί σε όλη τη διάρκεια αυτής της συζήτησης, το βασικό μας μήνυμα στους Έλληνες πολίτες είναι το εξής: Πάρτε τον λόγο. Ενημερωθείτε. Συμμετέχετε. Μιλήστε για τα ζητήματα που σας απασχολούν. Αδράξτε κάθε ευκαιρία που σας δίνεται. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν νέοι δίαυλοι επικοινωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και η άποψή σας μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Όπως είχε αναφέρει και ο εκλιπών πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι, η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης «πρέπει να μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε νέους τρόπους αφύπνισης της αίσθησης ότι όλοι οι Ευρωπαίοι μπορούν να ταυτιστούν με το ευρωπαϊκό εγχείρημα».