Τι μπορεί να ενώνει ένα τρομακτικό ισόποδο του βυθού από το Βιετνάμ με τον Νταρθ Βέιντερ; Η απάντηση στο κείμενο που ακολουθεί...
Ονομάστηκε «Bathynomus vaderi», προς τιμήν του Darth Vader. Η ομάδα επιστημόνων που βρήκε το καρκινοειδές αυτό (ισόποδο για την ακρίβεια) το ονόμασε έτσι λόγω του κεφαλιού του, το οποίο έχει παρόμοιο σχήμα με το εμβληματικό κράνος του χαρακτήρα του Star Wars. Το τεράστιο πλάσμα περιγράφηκε σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ZooKeys αυτό το μήνα.
«Είμαι ο μεγαλύτερος θαυμαστής του Star Wars. Η πρώτη ταινία ήταν το 1977, στα νιάτα μου, και ήταν φοβερό», λέει ο συν-συγγραφέας της μελέτης Peter Ng, ένας ερευνητής καρκινοειδών, στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, στον James Woodford του New Scientist's.
«Αλλά όλοι συμφωνούμε ότι το κεφάλι του Bathynomus μοιάζει τόσο πολύ με τον Νταρθ Βέιντερ που έπρεπε να πάρει το όνομα του άρχοντα των Σιθ».
Ένα θαλάσσιο ζωύφιο... όχι και τόσο ζωύφιο
Αν και το είδος περιγράφηκε πρόσφατα από την επιστημονική κοινότητα, οι ντόπιοι στο Βιετνάμ το αποκαλούσαν προηγουμένως ως bọ biển, που είναι η βιετναμέζικη λέξη για τα «θαλάσσια ζωύφια».
Τα Bathynomus, ωστόσο, δεν έχουν καν... μέγεθος ζωυφίου. Το γένος των Bathynomus ωστόσο αναφέρεται σε μια ομάδα γιγάντιων ισόποδων που μπορεί να φτάσουν σε μήκος περίπου τα 30-40 εκατοστά.
Τα ισόποδα είναι μία μεγάλη τάξη που ανήκει στα Crustacea (Καρκινοειδή) και στο φύλο Arthropoda. Η τάξη αυτή απαρτίζεται από περισσότερα από 10.000 είδη, εκ των οποίων τα 5.000 απαντώνται στην ξηρά, τα 4.500 σε θαλάσσια οικοσυστήματα και 500 σε γλυκά νερά.
Μια τρομακτική εμφάνιση
Αντί να φεύγουν τρέχοντας στη θέα αυτών των τεράστιων πλασμάτων, οι άνθρωποι στο Βιετνάμ άρχισαν πρόσφατα να απολαμβάνουν τα «θαλάσσια ζωύφια» ως θαλασσινή λιχουδιά.
Τα καρκινοειδή αυτά αλιεύονται από πολύ βαθιά νερά και στη συνέχεια μεταφέρονται ζωντανά σε παγοκύστες σε εστιατόρια προς πώληση.
Το 2022, οι ερευνητές βρήκαν και αγόρασαν τέσσερα γιγαντιαία ισόποδα από ιχθυοπωλεία στην πόλη Quy Nhơn του Βιετνάμ. Μέσω συγκρίσεων με άλλα ισόποδα και ανάλυσης του DNA, συνειδητοποίησαν ότι είχαν να κάνουν με ένα είδος που δεν είχε ποτέ περιγραφεί επίσημα.
Σαν να μην ήταν αρκετά μεγάλα τα Bathynomus γενικά, τα συγκεκριμένα Bathynomus vaderi είναι «υπερμεγέθη» ισόποδα που ζυγίζουν πάνω από 2,2 κιλά.
Επί του παρόντος, το είδος είναι γνωστό ότι ζει μόνο κοντά στα νησιά Spratly, αλλά οι ερευνητές προτείνουν ότι πιθανώς κατοικεί και σε άλλες περιοχές της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.
Ορισμένοι ειδικοί, ωστόσο, εγείρουν ανησυχίες για τη διατήρηση αυτών των τεράστιων καρκινοειδών: Η συν-συγγραφέας της μελέτης Conni Sidabalok, ερευνήτρια της Εθνικής Υπηρεσίας Έρευνας και Καινοτομίας στην Ινδονησία, δηλώνει ότι τα Bathynomus παράγουν μικρό αριθμό αυγών, γεγονός που τα καθιστά ευάλωτα σε απειλές όπως η υπεραλίευση.
«Αυτά τα πλάσματα δεν αναπτύσσονται πολύ γρήγορα και μπορεί κάποια στιγμή να εξαφανιστούν», λέει στο CNN η Λάνα Τσενγκ, θαλάσσια βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Γνωρίζουμε τόσο λίγα πράγματα για τη βιολογία τους, οπότε χρειαζόμαστε περισσότερες μελέτες για να αξιολογήσουμε τον καλύτερο τρόπο διατήρησης και διαχείρισής τους», λέει η Sidabalok στο New Scientist.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες πάντως, «το γεγονός ότι ένα τόσο μεγάλο είδος όπως αυτό θα μπορούσε να παραμείνει κρυμμένο για τόσο πολύ καιρό, μας υπενθυμίζει πόση δουλειά πρέπει να κάνουμε ακόμα για να ανακαλύψουμε τι ζει στα νερά της Νοτιοανατολικής Ασίας».