H Τουρκία πιέζει να μπει στο ενεργειακό παιχνίδι του εφοδιασμού της ΕΕ.
Η Άγκυρα ξεκινά μια διπλωματική προσπάθεια για την επανέναρξη των ενεργειακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με στόχο να καταστεί σημαντικός προμηθευτής φυσικού αερίου, αφού οι προηγούμενες συζητήσεις εκτροχιάστηκαν λόγω των εντάσεων με την Κύπρο.
Η Τουρκία θέλει να μπει στο ενεργειακό παιχνίδι στην ΕΕ
Σε δηλώσεις του στο Politico την Κυριακή, ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην ΕΕ, Φαρούκ Καϊμάκτσι, δήλωσε ότι η ενεργειακή συνεργασία θα τεθεί στο επίκεντρο της ατζέντας της, στο πλαίσιο μιας προγραμματισμένης «απόψυξης» των σχέσεων που θα περιλαμβάνει εμπορικές συνομιλίες και πολιτική συνεργασία για τους πολέμους στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται καθώς χώρες μέλη της ΕΕ, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο μετά τη λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης που τους επέτρεπε να εισάγουν αέριο μέσω της Ουκρανίας στις αρχές του έτους, σημειώνεται στο δημοσίευμα.
«Έχουμε τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου», δήλωσε ο Καϊμάκτσι. «Έχουμε 18 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, που προέρχονται κυρίως από το Αζερμπαϊτζάν - και μπορούμε εύκολα να το επεκτείνουμε, συνδέοντάς το με το αέριο της Μεσογείου. Ο ρόλος μας είναι εκεί, οι δυνατότητές μας είναι εκεί».
Το μπλόκο της Κύπρου
Ωστόσο, οι συνομιλίες υψηλού επιπέδου για το ενεργειακό εμπόριο μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ ανεστάλησαν το 2019, με τους ηγέτες του μπλοκ να δηλώνουν ότι δεν θα πραγματοποιηθούν συναντήσεις «προς το παρόν» λόγω της διαφοράς μεταξύ της Άγκυρας και της χώρας-μέλους Κύπρου για τα δικαιώματα γεώτρησης φυσικού αερίου στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τουρκικές εταιρείες επιθυμούσαν να εξορύξουν ορυκτά καύσιμα «εντός των κυπριακών χωρικών υδάτων».
Η Κύπρος και η Ελλάδα ελπίζουν επίσης να εκμεταλλευτούν τους προσοδοφόρους φυσικούς πόρους, αλλά έχουν αντιμετωπίσει την αντίδραση της Τουρκίας τονίζεται.
«Παρά τις δυνατότητες αυτές, ο ενεργειακός διάλογος ΕΕ-Τουρκίας έχει μπλοκαριστεί λόγω των αποφάσεων που ελήφθησαν το 2019. Το βλέπουμε αυτό ως μια αρνητική και για τις δύο πλευρές κατάσταση», δήλωσε ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στην ΕΕ.
«Η Τουρκία είναι μία από τις τρεις ή τέσσερις κύριες ενεργειακές αρτηρίες - το αν θα τη χρησιμοποιήσει ή όχι εξαρτάται από την ΕΕ». Σύμφωνα με τον ίδιο, μόνο η Κύπρος παραμένει τώρα αντίθετη στην επανέναρξη του διαλόγου για το θέμα. «Μπορεί να μην χρειάζονται πολλή ενέργεια στην ηλιόλουστη Μεσόγειο», είπε, «αλλά τα περισσότερα κράτη μέλη λένε ότι χρειάζονται περισσότερη ενέργεια, περισσότερη διαφοροποίηση ως προς τις εισαγωγές. Έτσι, το θέμα δεν έχει λήξει».
Εκτός από τη διαμετακόμιση αζέρικου φυσικού αερίου και την εξαγωγή των δικών της εγχώριων αποθεμάτων, η Τουρκία εισάγει καύσιμα από τη Ρωσία μέσω του αγωγού TurkStream κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα. Μετά τη λήξη της συμφωνίας του Κρεμλίνου με την Ουκρανία την 1η Ιανουαρίου, ο υποθαλάσσιος σύνδεσμος είναι η μόνη εναπομείνασα οδός για τη Μόσχα για την αποστολή προμηθειών στην Ευρώπη.
Κόμβο φυσικού αερίου θέλει να κάνει την Τουρκία ο Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φιλοδοξεί από καιρό να μετατρέψει τη χώρα του σε περιφερειακό «κόμβο» φυσικού αερίου, ενσωματώνοντας τις εισαγωγές από τους γείτονές της και ενισχύοντας την εξόρυξη στα παράκτια ύδατά της. «Με τη συμφωνία Ουκρανίας-Ρωσίας να λήγει στις αρχές του έτους, το TurkStream αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία», δήλωσε ο Καντρί Ταστάν, ενεργειακός αναλυτής του German Marshall Fund στις Βρυξέλλες.
«Η τιμή του φυσικού αερίου εξακολουθεί να αποτελεί ζήτημα για την ΕΕ και έτσι η τουρκική θέση γίνεται πολύ ισχυρότερη».
Η Ουγγαρία και η Σλοβακία επιμένουν ότι πρόκειται να χάσουν από το τέλος της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, παρά την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι δεν έχει δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα εφοδιασμού. Την Παρασκευή, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν απείλησε να εμποδίσει την ανανέωση ολόκληρου του πλαισίου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, εάν το Κίεβο δεν συμφωνούσε στην επανεκκίνηση του ενεργειακού διαδρόμου.
«Δεν πρόκειται να παρατείνουμε τη διέλευση του ρωσικού φυσικού αερίου», δήλωσε τον Δεκέμβριο ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Δεν θα τους επιτρέψουμε να κερδίσουν επιπλέον δισεκατομμύρια από το αίμα μας». Ωστόσο, όπως ανακοίνωσε το Σάββατο, το Κίεβο είναι ανοιχτό στην προοπτική μεταφοράς αζέρικου φυσικού αερίου μέσω των αγωγών του, υπό την προϋπόθεση ότι η Μόσχα δεν θα επωφεληθεί από αυτό.
Politico