Η δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων έναντι του κόμματος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την κακή πορεία της οικονομίας της Τουρκίας και την παρουσία 3,6 εκατ. προσφύγων από τη Συρία στη χώρα αποτυπώνεται σε τελευταία δημοσκόπηση, όπου τα ποσοστά του κυβερνώντος AKP πέφτουν στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2003!
Εάν διεξάγονταν εκλογές αυτό το Σαββατοκύριακο, το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ταγίπ Ερντογάν θα συγκέντρωνε το χαμηλότερο ποσοστό ψήφων εδώ και 17 χρόνια, δηλώνει στην τουρκική εφημερίδα DUVAR ο Μπεκίρ Αϊρντίρ, γενικός διευθυντής της εταιρείας δημοσκοπήσεων KONDA , ο οποίος θεωρεί πιθανό το σενάριο πρόωρων εκλογών, τις οποίες δεν αποκλείεται να χάσει το AKP. O ίδιος διαπιστώνει ότι οι ψηφοφόροι του Ερντογάν, που σκληραίνει τη στάση του έναντι της αντιπολίτευσης, μετακινούνται σε μια «γκρίζα περιοχή» αναποφάσιστων στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης πόλωσης στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον γνωστό Τούρκο αναλυτή, οι ψηφοφόροι του ΑΚΡ δεν αλλάζουν κόμμα πηγαίνοντας στην αντιπολίτευση, αλλά συσσωρεύονται σε μια γκρίζα περιοχή. «Αυτό το ονομάζουμε αρνητική ταυτοποίηση», λέει ο Αϊρντίρ. Εξαιτίας της μεγάλης πόλωσης και της αρνητικής ταυτοποίησης, οι Τούρκοι ψηφοφόροι προτιμούν να μην ψηφίσουν καθόλου, αντί να ψηφίσουν ένα αντίπαλο κόμμα. Άλλωστε, όπως λέει, το εκλογικό σώμα αντιμετωπίζει με απαισιοδοξία τα υπάρχοντα κόμματα.
«Οι Τούρκοι ψηφοφόροι βλέπουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και τα κόμματα που έχουν μπροστά τους ως επιλογές. Περισσότεροι από το ένα τρίτο των ψηφοφόρων έχουν αποκόψει τους δεσμούς τους με τα κόμματα αυτά και σχεδόν το 50% θεωρεί ότι τα κόμματα αυτά δεν θα λύσουν τα προβλήματα της Τουρκίας», λέει ο Αϊρντίρ.
Απαισιοδοξία στις τάξεις των νέων ψηφοφόρων στην Τουρκία
Ανάμεσα στα 58 εκατομμύρια ψηφοφόρους στην Τουρκία, μεγάλο πρόβλημα παρουσιάζουν οι νέοι. «Περίπου το 75% με ηλικία 15 έως και 18, δηλαδή εκείνοι που θα ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές το 2023, λένε ότι είτε δεν θα ψηφίσουν καθόλου είτε δεν θα ψηφίσουν τα κόμματα που υπάρχουν σήμερα», λέει ο Αϊρντίρ προσθέτοντας ότι δύο στους τρεις Τούρκους δεν πιστεύουν ότι τα παιδιά τους θα έχουν ένα λαμπρό μέλλον στην Τουρκία. Η κοινωνία είναι εγκλωβισμένη στα δίλημμα «ελευθερία ή ασφάλεια»και «δημοκρατία ή ευμάρεια». Η παρούσα οικονομική κατάσταση παραμένει σοβαρότατο πρόβλημα για τους ψηφοφόρους.
«Η σημερινή κυβέρνηση είναι πολύ πιθανό να χάσει τις εκλογές, αν δεν εξαγγείλει μια σοβαρή οικονομική πολιτική που θα προτείνει διέξοδο από την παρούσα οικονομική κατάσταση», υποστηρίζει ο διευθυντής της εταιρείας KONDA.
Το πρόβλημα των 3.6 εκατομμυρίων προσφύγων από το Συρία
Το προσφυγικό/μεταναστευτικό είναι ένα από τα τρία σοβαρότερα προβλήματα της Τουρκίας, λέει ο Αϊρντίρ. «Κανείς δεν είπε στην τουρκική κοινωνία ότι οι Σύροι πρόσφυγες θα έμεναν μόνιμα στην Τουρκία. Στην αρχή η κοινωνία τους δέχτηκε, νομίζοντας ότι θα έμεναν προσωρινά, αλλά όταν αντιλήφθηκαν ότι επρόκειτο να εγκατασταθούν μόνιμα, τότε προέκυψαν προβλήματα».
Σύμφωνα με την έρευνα της KONDA οι Τούρκοι πολίτες δυσκολεύονται να κατανοήσουν γιατί αντιμετωπίζουν τόσες οικονομικές δυσκολίες στη ζωή τους ενώ η κυβέρνηση δαπανά τόσο χρήματα για τους πρόσφυγες.
Πώς επηρεάζουν τα κόμματα του Νταβούτογλου και του Μπαμπατζάν το πολιτικό σκηνικό
Σύμφωνα με τον Αϊρντίρ η γκρίζα περιοχή των αναποφάσιστων έχει φτάσει στο 36-37%. Στην τουρκική βουλή των 600 εδρών εκπροσωπούνται πέντε κόμματα: το κυβερνών ΑΚΡ (290 έδρες), το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (139 έδρες), το φιλοκουρδικό κόμμα HDP (61 έδρες), το εθνικιστικό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί (49 έδρες) και το επίσης ακροδεξιό Καλό Κόμμα (37 έδρες). Αν γίνονταν τώρα εκλογές, κατά την έρευνα, όλα τα κόμματα θα περνούσαν το εκλογικό όριο του 10%, αλλά κανένα δεν θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση, καθώς με το νέο προεδρικό σύστημα απαιτείται πλειοψηφία 50%+1.
Ωστόσο η εμφάνιση δυο νέων κομμάτων στην πολιτική σκηνή μπορεί να επηρεάσει το εκλογικό σώμα. Πρόκειται για το κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, το Κόμμα του Μέλλοντος που ιδρύθηκε πέρσι, και το υπό ίδρυση κόμμα του πρώην τσάρου της τουρκικής οικονομίας Αλί Μπαμπατζάν επί κυβερνήσεων Ερντογάν και Νταβούτογλου από 2009 έως το 2015.
«Τα νέα αυτά κόμματα έχουν πιθανότητες να προσελκύσουν τους ψηφοφόρους της ‘γκρίζας περιοχής’, αλλά πρέπει να παρουσιάσουν συγκεκριμένες λύσεις σε μια κοινωνία που έχει χάσει κάθε ελπίδα από τους σημερινούς πολιτικούς και τα προβλήματα της χώρας», λέει ο διευθυντής της KONDA.
Το σενάριο των πρόωρων εκλογών
Ο Αϊντίρ δεν αποκλείει το σενάριο των πρόωρων εκλογών, αν και δεν πιστεύει ότι θα μπορούσαν να διεξαχθούν μέσα στο 2020.
«Θα εξαρτηθεί από τις διεθνείς εξελίξεις και τα εσωτερικά προβλήματα στη συμμαχία του κόμματος ΑΚΡ και του ακροδεξιού εταίρου του. Αν το κόμμα Εθνικιστικής Κίνησης αποσύρει τη στήριξή του στο ΑΚΡ, θα πάμε σε πρόωρες εκλογές», είπε. «Το πρόσωπο που θα καθορίσει τις πρόωρες εκλογές θα είναι ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Άλλωστε το έχει κάνει πολλές φορές στο παρελθόν».