Αν κάτι χρειάζεται απεγνωσμένα αυτή την περίοδο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι η ανακοίνωση μιας επιτυχίας στους ψηφοφόρους της Τουρκίας.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει γονατίσει την οικονομία της χώρας, η τουρκική λίρα κλυδωνίζεται, οι σχέσεις με πολλούς εταίρους είναι τεταμένες, ενώ στο κάδρο προστίθεται και η κόντρα με την Ελλάδα για την Ανατολική Μεσόγειο. Ο Ερντογάν θα παραχωρήσει στις 15:00 συνέντευξη Τύπου σ' ένα επικοινωνιακό σόου, έχοντας υποσχεθεί προηγουμένως «ανακοινώσεις -έκπληξη», που θα σηματοδοτούν μια νέα εποχή για την Τουρκία και ήδη έχουν διαρρεύσει πληροφορίες για τον εντοπισμό ενός μεγάλου κοιτάσματος υδρογονανθράκων στη Μαύρη Θάλασσα.
Επενδυτές που ανησυχούν για την αρνητική πορεία της τουρκικής οικονομίας τους τελευταίους μήνες – ως αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτικής διαφάνειας που υπονόμευσε το εθνικό της νόμισμα – αναζητούν ενδείξεις για το μέγεθος του κοιτάσματος και πόσο εύκολη είναι η εκμετάλλευσή του καθώς η παραγωγή αναμένεται να διαρκέσει χρόνια και να στοιχίσει δισ. δολάρια, σημειώνει το Bloomberg. «Τα περιθώρια εκμετάλλευσης μπορεί να είναι και αρνητικά δεδομένων των χαμηλών τιμών του φυσικού αερίου. Αλλά συνιστούν στρατηγικό πλεονέκτημα για την Τουρκία καθώς τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια εισαγωγών ετοιμάζονται να λήξουν και μια τέτοια ανακάλυψη μπορεί να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση», λέει η Γκουλμίρα Ερζάγιεβα του Ινστιτούτου Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης.
Η Τουρκία αγόρασε τα τελευταία χρόνια τρία γεωτρύπανα και επέκτεινε τις έρευνες της στη Μαύρη Θάλασσα και στην Ανατολική Μεσόγειο σε μια προσπάθεια να βρει μεγάλα κοιτάσματα που θα συμβάλλουν στην απεξάρτησή της από τις εισαγωγές από το Ιράν, το Ιράκ και τη Ρωσία. Ο υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ είπε ότι οι ανακοινώσει του Ερντογάν θα σηματοδοτήσουν μια «θεμελιώδη αλλαγή» για την Τουρκία, ενώ ο υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ είχε πει τον περασμένο μήνα ότι το γεωτρύπανο «Φατίχ» της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας ΤPAO είχε ξεκινήσει έρευνες στη ζώνη Tuna-1 ανοικτά της πόλης Ερεγλί (Ηράκλεια) στη Μαύρη Θάλασσα. Το «Φατίχ» διεξάγει έρευνες σε βάθος 3.500-4.000 μ, είπε, αλλά δεδομένης της απειρίας της ΤPAO στην άντληση πετρελαίου σε τέτοια βάθη πιθανότατα θα χρειαστεί συνεργασία με μεγάλη ενεργειακή εταιρεία από το εξωτερικό. Ωστόσο, με την πτώση των τιμών του μαύρου χρυσού και του φυσικού αερίου, η αξιοποίηση από οικονομικής άποψης ενός τέτοιου κοιτάσματος ίσως να μην είναι σήμερα τόσο ελκυστική. Η ζώνη Tuna-1 απέχει κάπου 150 χλμ. από τις ακτές της Τουρκίας και βρίσκεται κοντά σε μια περιοχή όπου συγκλίνουν τα θαλάσσια σύνορα της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας και όχι πολύ μακριά από τη ζώνη Neptun της Ρουμανίας, όπου είχε ανακαλυφθεί προ οκταετίας το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου από την Petrom και την Exxon, αλλά δεν έχει ξεκινήσει ακόμη η εκμετάλλευσή του.
Οι πρώτες ύλες θα μπορούσαν να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα της Τουρκίας
Η Τουρκία αντιμετωπίζει εδώ και δεκαετίες ένα έλλειμμα στο εμπορικό της ισοζύγιο, αφού οι εισαγωγές της είναι περισσότερες από τις εξαγωγές – ένα έλλειμμα που προκύπτει κυρίως από τις εισαγωγές πρώτων υλών. Και δεδομένου ότι η τρύπα αυξάνει κάθε χρόνο, τα δάνεια λαμβάνονται σε ξένο νόμισμα γεγονός που επιβαρύνει την τουρκική λίρα.
Η κυβέρνηση Ερντογάν έχει δεσμευτεί να αλλάξει την κατάσταση και εδώ και χρόνια προχωρά σε έρευνες σε θαλάσσιες περιοχές, πυροδοτώντας συχνά εντάσεις όπως στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου δεν έχει δικαιώματα σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία αρνείται να υπογράψει. «Καμία αποικιοκρατική δύναμη δεν θα μπορέσει να πετάξει την χώρα μας από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου σ’ αυτή την περιοχή» διακήρυξε ο Ερντογάν από τηλεοράσεως την Τετάρτη στα εγκαίνια εργοστασίου πάνελ ηλιακής ενέργειας κοντά στην Άγκυρα. Κι ορκίστηκε να συνεχίσει η Τουρκία τις έρευνες στη Μεσόγειο, που την έχουν φέρει σε τροχιά αντιπαράθεσης με Ελλάδα, Κύπρο και την ΕΕ.
Ο Ερντογάν είπε την Τετάρτη ότι η πίεση δεν θα τον οδηγήσει να αλλάξει κατεύθυνση. Κι αν επιβεβαιωθεί σήμερα η εύρεση κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα θα είναι όντως καλή είδηση για τη χώρα του. Ωστόσο, όπως σημειώνει η Ηandelsblatt, «το γεγονός ότι το εύρημα αυτό δεν αφορά σε διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή, δεν σημαίνει αποκλιμάκωση των εντάσεων στη Μεσόγειο. Το αντίθετο: Σε μια τέτοια περίπτωση η Τουρκία πιθανώς θα έχει περισσότερα κίνητρα για να συνεχίσει τις γεωτρήσεις»…