Όταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν παρουσίασε τον Μάρτιο του 2018 τα σχέδια για την ενίσχυση του οπλοστασίου της Ρωσίας με υπερσύγχρονες τορπίλες, πυραύλους κι άλλα συστήματα, οι περισσότεροι νόμισαν ότι μπλόφαρε.
Ανάμεσα στα υπερόπλα που αποκάλυψε τότε ο Ρώσος ηγέτης ήταν και η τορπίλη Poseidon 2M39 ένα πυρηνικό υποβρύχιο drone, ικανό να κινηθεί αθόρυβα στο βυθό των ωκεανών, να διαπεράσει τις παράκτιες αντιπυραυλικές άμυνες και να εκραγεί πυροδοτώντας ένα τεράστιο ραδιενεργό τσουνάμι, που θα εξαφανίσει τον εχθρικό στόχο. Αμερικανοί αξιωματούχοι θεώρησαν τότε ότι ο Πούτιν προσπαθούσε απλώς να τρομάξει τη Δύση, αλλά η πικρή αλήθεια αναδύεται τώρα από τους πάγους που λιώνουν στην Αρκτική: Η Ρωσία όντως αναπτύσσει το εφιαλτικό υπερόπλο σε μια τεράστια στρατιωτική βάση στην περιοχή.
Τουλάχιστον τρία υποβρύχια, που έχουν υποστεί τις κατάλληλες μετατροπές για να φέρουν τις τεράστιες αυτές τορπίλες, δοκιμάζονται στην πλούσια σε υδρογονάνθρακες Αρκτική, όπου ο Πούτιν ενισχύει πυρετωδώς τη στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας. Καλυμμένη κάποτε με πάγους η περιοχή ήταν αδιάβατη, αλλά με την κλιματική αλλαγή οι πάγοι λιώνουν κι ο έλεγχος της νέας θαλάσσιας οδού που ανοίγεται εκεί συνδέοντας την Ευρώπη με την Ασία είναι ζωτικής σημασίας για τον οικονομικό σχεδιασμό της Μόσχας, αλλά και την άμυνά της στα κάποτε αδιαπέραστα βόρεια σύνορά της.
Ο Πούτιν βιάζεται να αναπτύξει την υπερτορπίλη στην Αρκτική
Ο Πούτιν θέλει να έχει αναπτυχθεί η τορπίλη Poseidon 2M39 μέχρι το καλοκαίρι του 2022 και σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ ζήτησε από το υπουργείο Άμυνας να τον κρατά ενήμερο για τις δοκιμές που ξεκίνησαν τον Φεβρουάριο και θα συνεχιστούν τη φετινή χρονιά. Ο σχεδιασμός της τορπίλης αυτής αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά, σκόπιμα όπως πιστεύεται, το 2015 από Ρώσο στρατηγό που φωτογραφήθηκε να συνομιλεί με τον Ρώσο πρόεδρο κρατώντας στα χέρια του τα υποτιθέμενα άκρως απόρρητα σχέδια. Τρία χρόνια αργότερα ο ίδιος ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι η χώρα του αναπτύσσει την τορπίλη και παρά τις αμφιβολίες των περισσότερων στη Δύση, ειδικοί σε θέματα αμυντικής τεχνολογίας επέμειναν ότι υπήρχαν πάρα πολλές ενδείξεις ότι το πρότζεκτ δεν ήταν «φαντασίωση», όπως για παράδειγμα ότι η Μόσχα δαπανούσε μεγάλα ποσά για την τροποποίηση υποβρυχίων και τον εφοδιασμό τους με μεγάλες θυρίδες αντί για τους συμβατικούς τορπιλοσωλήνες, ώστε να είναι σε θέση να εκτοξεύσουν τέτοιους μεγάλους πυραύλους. Λίγοι πλέον πιστεύουν τα περί μυθευμάτων του Πούτιν, αν και οι ακριβείς ικανότητες του συγκεκριμένου υπερόπλου του παραμένουν ασαφείς.
Πριν από δύο χρόνια αναρτήθηκε στο YouTube το βίντεο ενός ρωσικού ωκεανογραφικού ερευνητικού σκάφους που ολοκλήρωνε δοκιμές κοντά στην Αρκτική, αλλά στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες παρατήρησαν στο κατάστρωμά του μια τορπίλη Poseidon 2Μ39, εντείνοντας τις εικασίες ότι σχεδιάστηκε για να εκτοξεύεται από τον βυθό, στον οποίο θα μπορούσε να κατεβεί από την πλευρά του σκάφους και από ένα υποβρύχιο. Αυτή η επιλογή, που αποτρέπει την πιθανότητα εντοπισμού και καταστροφής του υποβρυχίου, πριν εκτοξευτεί η τορπίλη, θα ήταν σίγουρα εφικτή. Και από τη στιγμή που η Poseidon 2Μ39 εκτός από πυρηνικές κεφαλές είναι και πυρηνοκίνητη, το βεληνεκές της είναι σχεδόν απεριόριστο, αν και σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις κυμαίνεται στα 10.000 χιλιόμετρα. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι η εκτιμώμενου βάρους 100 τόνων (!), μήκους 20 μέτρων και διαμέτρου άνω του 1,80 μ. τορπίλη του Πούτιν είναι η μεγαλύτερη που έχει μέχρι σήμερα κατασκευαστεί -τουλάχιστον 30 φορές μεγαλύτερη από τις κλασικές τορπίλες.
Γιατί πυροδοτεί ανησυχία το υπερόπλο της Μόσχας
Δυτικοί εμπειρογνώμονες αμφισβητούν τους ρωσικούς ισχυρισμούς ότι η Poseidon 2Μ39 μπορεί να κινηθεί με ταχύτητα άνω των 120 μιλίων την ώρα, επισημαίνοντας ότι λόγω του θορύβου από την απαιτούμενη γι’ αυτό τεχνολογία η τορπίλη θα ήταν εύκολα ανιχνεύσιμη. Κι είναι αυτό το προσόν του που καθιστά τόσο τρομακτικό το υπερόπλο αυτό του Πούτιν, αφού μπορεί κινούμενο αθόρυβο στο βυθό να ξεφεύγει από τα εχθρικά σόναρ και να διαπερνά τις άμυνες. Τον περασμένο Νοέμβριο ο Κρίστοφερ Α. Φορντ, βοηθός υφυπουργός Διεθνούς Ασφάλειας και Μη Διάδοσης των πυρηνικών των ΗΠΑ τότε, είχε περιγράψει την Poseidon ως σχεδιασμένη να προκαλεί «ραδιενεργά τσουνάμι» στις παράκτιες πόλεις της Αμερικής.
Το επιστημονικό φαινόμενο των τεράστιων κυμάτων που σκάνε ενώ είναι ακόμη μακριά στη θάλασσα είναι γνωστό ως Van Dorn Effect. Οι ΗΠΑ είχαν ασχοληθεί από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου με την ιδέα μιας τεράστιας πυρηνικής τορπίλης ικανής να προκαλέσει τέτοια κύματα, αλλά οι έρευνες του Πολεμικού Ναυτικού τις δεκαετίες του 1950 και 1960 κατέληξαν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας ενός τέτοιου κύματος χάνεται όταν σπάει στην υφαλοκρηπίδα, προτού φθάσει στην ακτή. Ωστόσο, με τις πυρηνικές κεφαλές 100 μεγατόνων μεγαλύτερης ισχύος κι από την Tsar Bomba, που είχαν δοκιμάσει οι Σοβιετικοί – που ελέχθη αρχικά ότι μπορεί να φέρει η υπερτορπίλη του Πούτιν, το όπλο αυτό δεν θα χρειαζόταν καν να πλησιάσει στο στόχο του για να τον καταστρέψει, αφού θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιο τσουνάμι από αρκετά μεγάλη απόσταση από την ακτή.
Σύμφωνα με το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS, όμως, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας λένε τώρα ότι η Poseidon 2Μ39 θα φέρει πολύ μικρότερης ισχύος κεφαλή (δύο μεγατόνων, δηλαδή 133 φορές ισχυρότερη από εκείνη που είχαν ρίξει οι Αμερικανοί στη Χιροσίμα). Με μια τέτοια ισχύ η τορπίλη μπορεί, βέβαια, να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή, αλλά σύμφωνα με ειδικούς είναι απίθανο να δημιουργήσει υπεράκτιο τσουνάμι. Αν και οι ισχυρισμοί της Μόσχας για την Poseidon αλλάζουν διαρκώς, επικεφαλής δυτικών αμυντικών μηχανισμών παραδέχονται ότι ανησυχούν βαθιά για ο,τιδήποτε είναι σε θέση να εξαπολύσει πυρηνική επίθεση, που θα περάσει απαρατήρητα από τα αντιπυραυλικά τους συστήματα.