Η Γερουσία απήλλαξε χθες τον Ντόναλντ Τραμπ από την κατηγορία της υποκίνησης της εισβολής στις 6 Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο σε μια άνευ προηγουμένου δεύτερη παραπομπή προέδρου των ΗΠΑ με το ερωτηματικό της καθαίρεσης.
Ωστόσο, η αθώωση του Τραμπ εγείρει ερωτηματικά για το μέλλον του 74χρονου τέως ενοίκου του Λευκού Οίκου, του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, αλλά και του προέδρου της χώρας, Τζο Μπάιντεν.
Τα επόμενα βήματα του Τραμπ
Αν και ήταν σχεδόν αναμενόμενη η αθώωση του Τραμπ στη Γερουσία, η ετυμηγορία σίγουρα προκάλεσε ανακούφιση στον τέως πρόεδρο, που κατήγγειλε σε δήλωσή του μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος ένα «κυνήγι μαγισσών» εις βάρος του και μίλησε για το μέλλον. «Το σπουδαίο, ιστορικό και πατριωτικό κίνημά μας, Κάντε την Αμερική Μεγάλη Ξανά (Make America Great Again), μόλις άρχισε», είπε. «Τους μήνες που έρχονται, θα έχω πολλά πράγματα να μοιραστώ μαζί σας και ανυπομονώ να συνεχίσουμε την απίθανη περιπέτειά μας για το μεγαλείο της Αμερικής», πρόσθεσε χωρίς να δίνει διευκρινήσεις για το πώς οραματίζεται το πολιτικό του μέλλον.
Ο Τραμπ έχει φλερτάρει με την ιδέα να κατεβεί ξανά υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές σε τέσσερα χρόνια και μια καταδίκη του θα αποτελούσε πιθανότατα τεράστιο εμπόδιο στην προσπάθειά του να διεκδικήσει δημόσιο αξίωμα. Από την αναχώρησή του από τον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου ο Τραμπ έχει αποσυρθεί στο θέρετρό του, το Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα αποκλεισμένος διά παντός από το Twitter, που χρησιμοποιούσε κατά κόρον για να επικοινωνεί με τα εκατομμύρια των ακολούθων του. Η αθώωσή του μπορεί να αποτελέσει ένα «σύνθημα συσπείρωσης» για τον ίδιο και τους υποστηρικτές του, λέει η Κάπρι Καφάρο του American University στην Ουάσιγκτον και πρώην μέλος των Δημοκρατικών στη γερουσία του Οχάιο. Ωστόσο, όπως σημειώνει η ίδια, «η κληρονομιά του Ντόναλντ Τραμπ για πολλούς σ’ αυτή τη φάση μπορεί να είναι τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου, ανεξάρτητα από την αθώωσή του. Θα υπάρχουν Αμερικανοί που θεωρούν ότι ο Τραμπ έπαιξε κάποιο ρόλο», λέει. Κι αυτό μπορεί να επηρεάσει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του μεγιστάνα των ακινήτων στον ιδιωτικό τομέα. «Είναι λες και δεν θα έχει άλλη επιλογή, απ’ το να προσπαθήσει να παραμείνει στην πολιτική σκηνή», τονίζει.
Από την πλευρά της, η καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μπράουν, Γουέντι Σίλερ, συμφωνεί ότι οι επιλογές του Τραμπ εφεξής ίσως να είναι περιορισμένες. «Αν μια επιχείριση σκεφτόταν να του παράσχει βήμα για κάποια ομιλία, ο αντίκτυπος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα ήταν άμεσος και σφοδρός με πιθανό μποϊκοτάζ των προϊόντων της. Ακόμη και η διοργάνωση διασκέψεων ή άλλων εκδηλώσεων σε ιδιοκτησίες του Τραμπ θα αποτελέσουν πρόβλημα για μεγάλες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες ή για εταιρείες που διαθέτουν άμεσα καταναλωτικά προϊόντα», σημειώνει.
Ο Τραμπ εξακολουθεί να ασκεί μεγάλη επιρροή στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα
Το γεγονός ότι η ευρεία πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών ψήφισε υπέρ της αθώωσης του Τραμπ είναι, σύμφωνα με αναλυτές και πολιτικούς, ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ εξακολουθεί να ασκεί μεγάλη επιρροή στο κόμμα. «Το κόμμα είναι δικό του. Δεν ανήκει σε κανέναν άλλο», είπε η ένθερμη οπαδός του, βουλευτής της Τζόρτζια, Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, την περασμένη εβδομάδα. Μολαταύτα, βρέθηκαν επτά Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές που ψήφισαν υπέρ της καταδίκης του και 10 Ρεπουμπλικανοί βουλευτές -ανάμεσά τους και η κόρη του πρώην αντιπροέδρου Ντικ Τσέινι, Λιζ, που τάχθηκαν τον περασμένο μήνα υπέρ της παραπομπής του. Αλλά και ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Μιτς ΜακΚόνελ, αν και ψήφισε υπέρ της απαλλαγής του Τραμπ, τόνισε ότι ο πρώην ένοικος του Λευκού Οίκο είναι «πρακτικά και ηθικά» υπεύθυνος για τη βία στο Καπιτώλιο της 6ης Ιανουαρίου.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί έχουν πάρει αποστάσεις από τον Τραμπ και ετοιμάζονται να διεκδικήσουν το χρίσμα του κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2024, ανάμεσά τους η πρώην κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνα, Νίκι Χέιλι, που δήλωσε ότι οι Ρεπουμπλικανοί έκαναν λάθος στηρίζοντας την προσπάθεια του Τραμπ να ανατρέψει το εκλογικό αποτέλεσμα, απόφαση που συνέβαλε στο να οδηγηθούν τα πράγματα στην εισβολή στο Καπιτώλιο. «[Ο Τραμπ] βάδισε έναν δρόμο που δεν έπρεπε να πάρει κι εμείς δεν έπρεπε να τον ακολουθήσουμε», είπε σε συνέντευξή της στο Politico, εκφράζοντας την άποψη ότι ο Τραμπ δεν μπορεί να διεκδικήσει την επανεκλογή του στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Αλλά οι Ρεπουμπλικανοί που ζητούν πλήρη ρήξη των δεσμών του κόμματος με τον Τραμπ είναι η μειοψηφία και οι περισσότεροι φοβούνται την επιρροή που εξακολουθεί να ασκεί στη βάση του κόμματος. «Οι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές που ψήφισαν υπέρ της απαλλαγής του ίσως προστατεύουν εαυτούς από υποψηφίους της πιο ακραίας πτέρυγας του κόμματός τους στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022 ή ακόμη και εκείνες του 2024. Από την άλλη ίσως καθίστανται έτσι πιο ευάλωτοι στην ήττα στις γενικές εκλογές», εκτιμά η Γουέντι Σίλερ. Για την Κάπρι Καφάρο, οι Ρεπουμπλικανοί που παραμένουν αφοσιωμένοι στον Τραμπ αναλαμβάνουν ένα απίστευτα μεγάλο ρίσκο, αφού «λαμβάνουν μια απόφαση βάσει ενός στιγμιότυπου στον χρόνο, που μπορεί να μην υπάρχει σε δύο χρόνια».
Στο μεταξύ μια ομάδα πρώην Ρεπουμπλικανών αξιωματούχων, που αντιτίθενται στον Τραμπ, φλερτάρουν με την ιδέα δημιουργίας ενός τρίτου, κεντροδεξιού κόμματος, που όμως δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη τύχη αυτή τη στιγμή.
Τι σημαίνει η αθώωση Τραμπ για τον Μπάιντεν
Η δίκη του Τραμπ στη Γερουσία επισκίασε την αρχή της θητείας του Τζο Μπάιντεν και στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών μάλλον είναι ευχαριστημένοι που διήρκεσε λίγα μόνον 24ωρα. Η Γερουσία θα είναι πλέον σε θέση να ασχοληθεί με τα φλέγοντα ζητήματα, να προχωρήσει στην επικύρωση των διορισμών των υπουργών που επέλεξε ο Μπάιντεν και στην υλοποίηση της νομοθετικής του ατζέντας καθώς οι ΗΠΑ βρίσκονται στο έλεος της πανδημίας και των μεγάλων κλυδωνισμών που αυτή προκαλεί στην οικονομία τους. «Ο Πρόεδρος Μπάιντεν έκανε πολύ καλά που πήρε αποστάσεις από τη διαδικασία παραπομπής [του Τραμπ] και τη δίκη εμμένοντας στα μηνύματά του για την υγειονομική και την οικονομική κρίση», λέει η Σίλερ.
Ωστόσο, η απειλή του Τραμπ δεν έχει απομακρυνθεί. «Δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε ανοσία σε νέες διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, ακτιβισμό από μέρους της ακροδεξιάς», λέει η Καφάρο. «Μένει να δούμε πώς θα αντιδράσει ο Μπάιντεν αν και όταν συμβεί αυτό».
Ένας πρόσθετος κίνδυνος ελλοχεύει στο πώς θα αντιδράσει η βάση των Δημοκρατικών ψηφοφόρων, αν π.χ. κρίνουν ότι η απόφαση να προχωρήσει η πολιτική ατζέντα του Μπάιντεν ήταν το τίμημα για να κλείσει η υπόθεση της παραπομπής του Τραμπ με μια βιαστική δίκη χωρίς μάρτυρες, που οδήγησε στην αθώωσή του. Τότε ο νυν ένοικος του Λευκού Οίκου μπορεί να πληρώσει ένα πολιτικό τίμημα, εκτιμούν αναλυτές. Στις πολιτικές μάχες που θα κληθεί να δώσει ο Μπάιντεν χρειάζεται ένα ενωμένο Δημοκρατικό Κόμμα και τυχόν δεύτερες σκέψεις για την δίκη του Τραμπ μπορεί να προκαλέσουν ρωγμές…