Πανέμορφα, καταγάλανα νερά. Μαγευτικές παραλίες και μοναδικά νησιά. Η Ελλάδα είναι γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο ως ένας από τους καλύτερους τουριστικούς προορισμούς. Τι συμβαίνει όμως όταν αυτή η φήμη κηλιδώνεται από ατυχήματα που θυμίζουν ταινία θρίλερ;
Τελευταίο τραγικό συμβάν, στη μακρά λίστα των θαλάσσιων ατυχημάτων, εκείνο που σημειώθηκε στα ανοιχτά της Λέρου με άτυχο πρωταγωνιστή τον Τούρκο επιχειρηματία και Πρόεδρο της Pegasus Airlines, Αλί Σαμπανσί. Το περιστατικό, που έγινε κεντρικό θέμα στα μέσα ενημέρωσης της γειτονικής χώρας, καθώς πρόκειται για τον γόνο μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της Τουρκίας, φαίνεται να έχει αίσια έκβαση, αφού μετά από τρεις χειρουργικές επεμβάσεις, η πορεία της υγείας του Σαμπανσί εξελίσσεται ομαλά.
Ο Αλί Σαμπανσί, μαζί με τη γυναίκα και τα δύο παιδιά τους, ταξίδευε από τους Λειψούς με προορισμό τη Λέρο. Οδηγούσε ο ίδιος το ταχύπλοο σκάφος του, όταν προσέκρουσε σε βράχια, τα οποία δεν πρόλαβε να δει έγκαιρα. Η σύγκρουση ήταν σφοδρή. Τα παιδιά του πρόλαβαν να πηδήξουν από το σκάφος, ωστόσο ο ίδιος και η σύζυγός του δεν στάθηκαν το ίδιο τυχεροί. Οι Έλληνες γιατροί στο νοσοκομείο της Λέρου, έδωσαν μάχη για να τον κρατήσουν στη ζωή. Ύστερα από αρκετές χειρουργικές επεμβάσεις η περιπέτειά του είχε αίσιο τέλος. Ωστόσο, το συμβάν αποτελεί μια ακόμη υπενθύμιση για την ασφάλεια στις ελληνικές θάλασσες.
Θαλάσσιος Τουρισμός – Ένα πολύτιμο, πλην απροστάτευτο κεφάλαιο
Με 16.000 χλμ. ακτογραμμή, 427 νησιά και πάνω από 3.000 νησίδες η Ελλάδα είναι λογικό να αποτελεί παράδεισο για τον Θαλάσσιο Τουρισμό, αλλά και έναν ιδανικό επενδυτικό προορισμό. Το 2022, ο Θαλάσσιος Τουρισμός συνέβαλλε στο 1,41% του ΑΕΠ, συντηρώντας 43.626 θέσεις εργασίας. Παρά τις τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης που ανοίγονται μέσα από τη δημιουργία νέων και των εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων μαρίνων, ο σημαντικός αυτός τουριστικός τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με τεράστια ζητήματα ασφάλειας. Ζητήματα που απειλούν όχι μόνο τη ζωή όσων χαίρονται τη θάλασσα, αλλά και τη φήμη ολόκληρης της χώρας.
Τα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τα ατυχήματα στη θάλασσα, κάνουν ξεκάθαρο πως η κατάσταση μόνο εφησυχασμό δεν εμπνέει. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA), μεταξύ του 2014 και του 2021, σημειώθηκαν 21,173 θαλάσσιοι τραυματισμοί στην Ευρώπη, με το ανθρώπινο λάθος να ευθύνεται για το 81,1% εξ αυτών. Μόνο το 2021 σημειώθηκαν 725 σοβαροί τραυματισμοί και 36 θάνατοι, με κύρια αιτία τη σύγκρουση. Αξίζει να σημειωθεί πως στην Ελλάδα υπάρχουν 407 επιχειρήσεις θαλασσίων σπορ, 283 επιχειρήσεις καταδυτικών υπηρεσιών και 530 επιχειρήσεις ενοικίασης λεμβών. Αν κανείς συνυπολογίσει και τον τεράστιο αριθμό ιδιωτικών σκαφών και yacht που πλέουν στις ελληνικές θάλασσες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, μπορεί εύκολα να καταλάβει πως η αύξηση ατυχημάτων, όπως αυτό του Σαμπανσί είναι κάτι παραπάνω από δεδομένη.
Πως μπορεί να ενισχυθεί η ασφάλεια σε αυτόν τον κρίσιμο τουριστικό τομέα;
Η απάντηση έχει δύο, εξίσου σημαντικά σκέλη. Το πρώτο έχει να κάνει με τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαίσιού. Η αυξανόμενη κίνηση στις ελληνικές θάλασσες κάνει επιτακτική την ανάγκη για θέσπιση νέων, αυστηρότερων κανόνων και πρωτοκόλλων σχετικά με τα συστήματα ασφαλείας. Το Υπουργείο Ναυτιλίας, οφείλει να αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών προς αυτή την κατεύθυνση.
Το δεύτερο σκέλος έχει να κάνει με την υπευθυνότητα των επιχειρηματιών του Θαλάσσιου Τουρισμού, αλλά και των ιδιοκτητών σκαφών αναψυχής. Η επένδυση στην ασφαλή πλοήγηση, με σύγχρονα μέσα και συστήματα, δεν μπορεί να έρχεται σε δεύτερη μοίρα.
Εν έτει 2023, είναι τουλάχιστον παράτολμο να πλέουμε στη θάλασσα βασιζόμενοι στην εμπειρία μας και σε ξεπερασμένα συστήματα GPS. Τα γεμάτα υφάλους νερά γύρω από τα νησιά μας έχουν στοιχίσει τη ζωή πολλών ταξιδιωτών. Είναι καιρός η κατάσταση αυτή να αλλάξει.
Η λύση βρίσκεται στην τεχνολογία
Θα μπορούσε το ατύχημα Σαμπανσί να έχει αποφευχθεί; Η απάντηση είναι ναι. Η τεχνολογία έχει ήδη δώσει λύσεις και σε αυτό το ζήτημα. Μάλιστα μια startup εταιρεία, βασίστηκε στις τεχνολογίες αιχμής για φέρει μια νέα εποχή στην ασφαλή πλοήγηση. Η ισραηλινή WATCHIT κατάφερε να αναπτύξει ένα «έξυπνο σύστημα» έγκαιρης ειδοποίησης, συνδυάζοντας εξελιγμένους αλγόριθμους με την πολύτιμη εμπειρία καπετάνιων και ναυτικών. Το καινοτόμο σύστημα ασφαλείας της WATCHIT έχει τη δυνατότητα να εξουδετερώνει την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους, ειδοποιώντας εγκαίρως για το σύνολο σχεδόν των κινδύνων που κρύβει η θάλασσα, ορατών με γυμνό μάτι και μη. Η εγκατάσταση συστημάτων όπως το συγκεκριμένο δεν είναι ούτε κοστοβόρα, ούτε πολύπλοκη υπόθεση. Είναι απλώς ζήτημα υπευθυνότητας.