Οι ψηφοφόροι στο Ισραήλ επέστρεψαν σήμερα για τέταρτη φορά την τελευταία διετία στις κάλπες μετά την κατάρρευση τον περασμένο Δεκέμβριο της κυβερνητικής συμμαχίας του Μπέντζαμιν Νετανιάχου με το Μπλε και Λευκό κόμμα του Μπένι Γκαντς.
Η σημερινή αναμέτρηση, ακόμη περισσότερο απ’ τις τρεις προηγούμενες, αντιμετωπίζεται περισσότερο ως ψήφος υπέρ ή κατά του Νετανιάχου παρά υπέρ συγκεκριμένων κομμάτων με το εκλογικό τοπίο εντελώς διαφορετικό σε σχέση με τα προηγούμενα.
Ο Νετανιάχου, υπόδικος για κατηγορίες περί διαφθοράς, παραμένει στο πρωθυπουργικό πόστο εδώ και 12 χρόνια και ολοένα και περισσότερο εξελίσσεται σε φυσιογνωμία που διχάζει το πολιτικό τοπίο της χώρας. Αλλά αυτό δεν αποθαρρύνει τους οπαδούς του. «Μου λένε, γιατί δεν ψηφίζεις κάποιον άλλο για αλλαγή; Και απαντώ, κλείστε τα μάτια σας και πείτε αν κάποιος απ’ τους άλλους μπορεί να ηγηθεί της χώρας. Όταν κλείνω τα μάτια μου, βλέπω τον Νετανιάχου. Όπως και στην αρχή της πανδημίας του κορωνοϊού, που ένιωθα ότι μπορούσα να υπολογίζω σ’ αυτόν. Και μετά αγόρασε τα εμβόλια κι επέλεξε τη ζωή», λέει ένας υποστηρικτής του.
Νέες εκλογές στο Ισραήλ ή «μια από τα ίδια»;
Αν και πολλοί Ισραηλινοί πιστώνουν στον Νετανιάχου το γεγονός ότι η χώρα τους ηγείται μακράν στην παγκόσμια κούρσα των εμβολιασμών, η κυβέρνησή του δέχθηκε επικρίσεις συχνά τον περασμένο χρόνο για τη διαχείριση της πανδημίας. Πολλοί ζήτησαν επίσης την παραίτησή του για τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει περί διαφθοράς, όπως η Μάγια Ρίμερ. «Εγώ θα ήθελα να δω τους πολιτικούς να υπηρετούν εμάς κι όχι τα δικά τους συμφέροντα. Είναι η τέταρτη εκλογική αναμέτρηση και δεν φαίνεται ότι θα είναι η τελευταία, ότι θα δώσει απαντήσεις», είπε.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, που δόθηκαν από τα εγχώρια ΜΜΕ στη δημοσιότητα την περασμένη Παρασκευή, προβλέπουν ότι το Λικούντ, το κόμμα του Νετανιάχου θα παραμείνει η ισχυρότερη δύναμη στην Κνεσέτ των 120 εδρών με 29 -32 έδρες δίνοντας έτσι στον απερχόμενο πρωθυπουργό ένα ελαφρύ προβάδισμα για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού. Δύο μεγάλα μπλοκ θα διαγωνιστούν για τη συγκρότηση της επόμενης κυβερνητικής συμμαχίας, αλλά μέχρι στιγμής κανένα δεν φαίνεται να πιάνει το απαιτούμενο σύνολο των 61 εδρών.
Ο Νετανιάχου αναμένεται να στραφεί στους φυσικούς του συμμάχους, τα υπερ-ορθόδοξα κόμματα αλλά και τη μικρή ακροδεξιά συμμαχία Religious Zionism, που θα χρειαστεί πιθανώς τη σήτιξη του ακροδεξιού κόμματος Yamina. Ο ηγέτης του τελευταίου, ωστόσο, Ναφτάλι Μπένετ, δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θα μετάσχει σε συνασπισμό υπό τον νυν πρωθυπουργό.
Ο Νετανιάχου φλέρταρε επίσης με τους Αραβο-Ισραηλινούς ψηφοφόρους του μικρού κόμματος United Arab List. Aν και το επιτελείο του εστίασε στις ειρηνευτικές συμφωνίες που υπέγραψε με το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα περισσότερα εύσημα τα κέρδισε με την εκστρατεία εμβολιασμού και το άνοιγμα της οικονομίας.
Μέχρι σήμερα σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού της χώρας έχει εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις και η μνήμη των τριών σκληρών lockdown έχει ξεθωριάσει στο Ισραήλ. «180 πρόεδροι και πρωθυπουργοί τηλεφώνησαν στην Pfizer, τηλεφώνησαν στη Moderna, αλλά δεν απάντησαν στα δικά τους τηλεφωνήματα, στο δικό μου απάντησαν. Και τους έπεισα ότι το Ισραήλ θα είναι μοντέλο επιτυχίας για τα εμβόλια. Ποιος θα το συνεχίσει αυτό; Σίγουρα όχι ο Λαπίντ, ούτε ο Μπένετ, ούτε ο Γκίντεον. Δεν το έχουν», κόμπασε την περασμένη εβδομάδα ο Νετανιάχου.
Συσπείρωση των αντιπάλων του Νετανιάχου
Αντίθετα, οι αντίπαλοί του ουσιαστικά κατεβαίνουν με σύνθημα «οποιονδήποτε εκτός από το Νετανιάχου». Πρόκειται κυρίως για κόμματα της δεξιάς ή του κεντρώου χώρου, στο τιμόνι των οποίων βρίσκονται υποψήφιοι, που διατέλεσαν στο παρελθόν υπουργοί σε κυβερνήσεις υπό τον απερχόμενο πρωθυπουργό -ανάμεσά τους ο Γιαϊρ Λαπίντ, ηγέτης του κεντρώου Yesh Atid, τον οποίο ο Νετανάχιου ξεχώρισε ως βασικό του αντίπαλο στη διάρκεια της προεκλογικής καμπάνιας.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν στο Yesh Atid από 18020 έδρες, που σημαίνει ότι θα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στην Κνεσέτ μετά το Λικούντ. Την περασμένη εβδομάδα ο Λαπίντ απηύθυνε έκκληση στους ψηφοφόρους λέγοντας ότι «υπάρχει ακόμη μεγάλος αριθμός αναποφάσιστων ψηφοφόρων, που πρέπει να γνωρίζουν ότι αν δεν μας ψηφίσουν θα βρεθούν με μια σκοτεινή, ρατσιστική, ομοφοβική, εκβιαστική κυβέρνηση. Στο τέλος θα χρειαστεί μια μεγάλη δύναμη για να φέρει την αλλαγή».
Την ίδια ώρα στο στρατόπεδο της δεξιάς υπάρχει ο πρώην πολιτικός του Λικούντ, Γκίντεον Σάαρ, που τα έχει «σπάσει» με τον Νετανιάχου, αλλά το κόμμα του “A New Hope” πιάνει μονοψήφια ποσοστά στις σφυγμομετρήσεις, αλλά και ο Ναφτάλι Μπένετ, ηγέτης του εθνικιστικού Yamina και πρώην υπουργός Άμυνας και Παιδείας υπό τον Νετανιάχου, που αμφισβητεί ανοικτά τον απερχόμενο πρωθυπουργό, αλλά δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας μαζί του.
«Έχουμε σήμερα τρεις με τέσσερις ηγέτες στο στρατόπεδο κατά του Νετανιάχου που εμφανίζονται όμως διχασμένοι. Κι έτσι η δυνατότητα συνεργασίας και σχηματισμού συνασπισμού είναι πολύ περιορισμένη. Κι αυτό είναι το περίπλοκο μ’ αυτές τις εκλογές», εκτιμά ο πολιτικός επιστήμονας του Interdisciplinary Center, Μαόζ Ρόζενταλ.
Οι κάλπες θα κλείσουν στις 22:00 τοπική ώρα, όταν θα δώσουν στη δημοσιότητα τα πρώτα exit polls τα ισραηλινά τηλεοπτικά δίκτυα. Η κεντρική εκλογική επιτροπή της χώρας έχει προειδοποιήσει, πάντως, ότι η καταμέτρηση αναμένεται να διαρκέσει περισσότερο λόγω των μέτρων για την πανδημία και το γεγονός ότι λειτουργούν ειδικά εκλογικά κέντρα για τους ασθενείς του κορωνοϊού και εκείνους που είναι σε καραντίνα. Αλλά από τη στιγμή που θα κλείσουν οι κάλπες οι σκέψεις των ψηφοφόρων θα στραφούν γι’ άλλη μια φορά στην προοπτική μιας νέας, δύσκολης περιόδου διαπραγματεύσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης, στην πιθανότητα να μη βρεθεί λύσει και να οδηγηθεί τελικά για πέμπτη φορά στις κάλπες σε μια διετία…