Είναι πιθανό τα κορυφαία αξιώματα στη ΕΕ να καταληφθούν από γυναίκες μετά τις ευρωεκλογές του καλοκαιριού, υποστηρίζει το Politico.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, οι πρόεδροι των κύριων θεσμικών οργάνων της ΕΕ θα μπορούσαν να είναι όλες γυναίκες.
Μετά τις εκλογές της ΕΕ τον Ιούνιο, οι κορυφαίες θέσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο -καθώς και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης- θα κατανεμηθούν μεταξύ των κύριων πολιτικών ομάδων. Τα σενάρια και τα προγνωστικά σχετικά με το ποιος θα πάρει αυτές τις θέσεις είναι μια κορυφαία ασχολία στις Βρυξέλλες και όχι μόνο.
Όπως υποστηρίζει το Politico, οι ψίθυροι στους διαδρόμους των επιβλητικών κτιρίων της ΕΕ ξεχωρίζουν τέσσερα ονόματα, όλες γυναίκες. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παραμείνει επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ρομπέρτα Μέτσολα θα παραμείνει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Μέτε Φρεντέρικσεν, η σημερινή πρωθυπουργός της Δανίας, θα γίνει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και η Κάγια Κάλας, η πρωθυπουργός της Εσθονίας, θα αναλάβει καθήκοντα ύπατης εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (δηλαδή, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης).
«Ισχυρό μήνυμα»
«Είναι η ομάδα των ονείρων μου», δήλωσε ένας διπλωμάτης στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει ελεύθερα. «Θα έστελνε ένα τόσο ισχυρό μήνυμα», σημείωσε.
Φυσικά, δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις και συχνά υπάρχουν εκπλήξεις, ενώ πολλά ονόματα ανδρών υποψηφίων συνεχίζουν να ακούγονται. Επιπλέον, η απόφαση για τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανήκει περισσότερο στις πολιτικές ομάδες-κόμματα της Ευρωβουλής και τους ευρωβουλευτές, παρά στους ηγέτες των κρατών-μελών.
Αλλά υπάρχουν πολλά σε αυτόν τον συνδυασμό που θα μπορούσαν να βγάλουν νόημα, σε ένα σενάριο όπου οι ηγέτες της ΕΕ, στην πλειοψηφία τους άνδρες, θα αποφάσιζαν να επιλέξουν ένα σχήμα αποτελούμενο μόνο από γυναίκες.
Η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα παρέμεναν στα χέρια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (τουλάχιστον για τα πρώτα δυόμισι χρόνια της θητείας, όταν το ΕΛΚ θα μπορούσε να περάσει την προεδρία σε άλλο κόμμα). Οι σοσιαλιστές θα έπαιρναν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και οι φιλελεύθεροι θα κυριαρχούσαν στην Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, τον διπλωματικό βραχίονα της ΕΕ.
Αυτό ταιριάζει με το ότι το ΕΛΚ και οι Σοσιαλιστές έρχονται πρώτο και δεύτερο κόμμα στις εκλογές, αντίστοιχα, με τους φιλελεύθερους να είναι πιθανό να τερματίσουν τέταρτοι, σύμφωνα με τελευταία δημοσκόπηση του Pοlitico.
Το ακροδεξιό κόμμα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) και το δεξιό κόμμα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) θα τα πάνε πολύ καλά στις εκλογές της ΕΕ, με το πρώτο να αναμένεται να τερματίσει τρίτο και το δεύτερο πέμπτο, αλλά δεν θα πάρουν μια κορυφαία θέση στην ΕΕ (υπάρχουν εικασίες ότι το ECR θα μπορούσε να έχει έναν αντιπρόεδρο της Koμισιόν, αλλά αυτή η πέμπτη θέση δεν είναι αρκετά υψηλή για το συγκεκριμένο αξίωμα».
Η λογική πίσω από την επιλογή των 4 γυναικών
Η επιλογή, μάλιστα, των συγκεκριμένων γυναικών έχει λογική, επισημαίνεται. Η Φον ντερ Λάιεν και η Μέτσολα είναι πολύ πιθανό να μην πάνε πουθενά, ενώ η πιθανότητα η Μέτε Φρεντέρικσεν να αντικαταστήσει τον Σαρλ Μισέλ στο τιμόνι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λαμβάνεται επίσης όλο και πιο σοβαρά υπόψη από τους διπλωμάτες. Εν τω μεταξύ, το όνομα της Κάγια Κάλας αναφέρεται όλο και συχνότερα σε συζητήσεις στο διάδρομο και στον καφέ, σε μεγάλο βαθμό λόγω ενός άλλου σημαντικού παράγοντα, της γεωγραφίας, όπως υπογραμμίζεται.
Υπό το φως του πολέμου στην Ουκρανία, πολλοί ηγέτες της Ανατολικής Ευρώπης πιστεύουν ότι μία από τις κορυφαίες θέσεις εργασίας της ΕΕ θα πρέπει να κατευθυνθεί προς αυτές τόσο για ουσιαστικούς όσο και συμβολικούς λόγους.
Η ίδια η Κάλας το επισήμανε αυτό στο Politico πέρυσι, λέγοντας: «Θα πρέπει να είμαστε στο ραντάρ για κορυφαίες θέσεις».
Επιπλέον, η επιστροφή του Ντόναλντ Τουσκ -του πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην πρωθυπουργία της Πολωνίας- καθιστά τη χώρα του τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα με ηγέτη προερχόμενο από το ΕΛΚ, πράγμα που σημαίνει ότι θα ήταν «απλά αδύνατο να αποφευχθεί» η ανάθεση μιας κορυφαίας θέσης σε έναν Ανατολικοευρωπαίο, δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η Ανατολή θα είχε ως ηγέτη την Κάλας, η δύση θα είχε τη Φον ντερ Λάιεν, ο Βορράς τη Φρεντέρικσεν και ο Νότος τη Μέτσολα, έστω και προσωρινά.
Το Politico μας καλεί να προσθέσουμε στον κατάλογο την Κριστίν Λαγκάρντ ως πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (η θητεία της διαρκεί έως το 2027) και τη Νάντια Καλβίνιο, η οποία μόλις ξεκίνησε ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, και έτσι οι γυναίκες θα κατέχουν όλα τα κορυφαία αξιώματα στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ωστόσο, δεν λείπουν τα εμπόδια. Για ορισμένους στην κεντροαριστερά, η Φρεντέρικσεν δεν είναι αρκετά «σοσιαλίστρια», δεδομένης της σκληρής γραμμής της Δανίας στο μεταναστευτικό, ενώ για ορισμένους διπλωμάτες η Κάλας ήταν πολύ επιθετική απέναντι στη Ρωσία και κόκκινο πανί για το Κρεμλίνο θα έλεγε κανείς, για να κατακτήσει την κορυφαία θέση στο ΝΑΤΟ, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ανάλογη αντίσταση για την κατάληψη της κορυφαίας διπλωματικής θέσης στην ΕΕ.
Το κακό «προηγούμενο» της ΕΕ στη γυναικεία αντιπροσώπευση
Η ΕΕ δεν έχει σπουδαίο ιστορικό όσον αφορά τον διορισμό γυναικών σε κορυφαία αξιώματα, εκτός από τη θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής, όπου δύο από τους τρεις κατόχους της θέσης ήταν γυναίκες (η Catherine Ashton του Ηνωμένου Βασιλείου και η Federica Mogherini της Ιταλίας, προτού ο Josep Borrell της Ισπανίας αναλάβει τη θέση μετά τις τελευταίες εκλογές της ΕΕ).
Η θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ωστόσο, είχε τρεις κατόχους -όλοι άνδρες (οι Βέλγοι Χέρμαν Βαν Ρομπάι και Σαρλ Μισέλ, με τον Πολωνό Ντόναλντ Τουσκ να παρεμβάλλεται ενδιάμεσα). Η Επιτροπή είχε μόνο άνδρες επικεφαλής μέχρι την ανάληψη της θέσης από τη Φον ντερ Λάιεν, το 2019.
Από τις πρώτες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 1979, μόνο τρεις από τους 17 προέδρους της Συνέλευσης ήταν γυναίκες: η Σιμόν Βέιλ, η Νικόλ Φοντέν και τώρα η Μέτσολα.
Όσον αφορά τις επιτροπές και τις πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλίου, οι γυναίκες επίσης υποεκπροσωπούνται.
Επί του παρόντος, μόνο τρεις από τις επτά πολιτικές ομάδες έχουν γυναίκες επικεφαλής (οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, οι Πράσινοι και η Αριστερά), ενώ μόνο επτά γυναίκες (έναντι 17 ανδρών) είναι πρόεδροι επιτροπών του Κοινοβουλίου -ακόμη και η Επιτροπή για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα των Φύλων (FEMM) έχει έναν άνδρα στο τιμόνι.
Ορισμένοι άνδρες αξιωματούχοι φαίνονται λίγο εκνευρισμένοι με την προοπτική να καταλάβουν οι γυναίκες όλες τις κορυφαίες θέσεις εργασίας, με έναν να αστειεύεται ότι θα περιοριστεί στην καθαριότητα των τουαλετών και έναν άλλο να λέει ότι ελπίζει να του επιτραπεί τουλάχιστον να σερβίρει τον καφέ.