Οι φονικές καταιγίδες και τυφώνες που χτύπησαν την αμερικανική ήπειρο μπορεί να είναι μήνυμα από τον πλανήτη που υφίσταται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και την ένταση της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που μαστίζουν τον πλανήτη, μπορεί να αποτελέσουν μια νέα κανονικότητα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επιστημόνων, σε σχέση με τη συχνότητα εκδήλωσής τους, γράφει το BBC.
Οι φονικές πυρκαγιές και οι καταιγίδες που χτύπησαν και τη χώρα μας σηματοδοτούν και αυτές με τη σειρά τους μια εποχή που οι περιβαλλοντικές συνθήκες, λόγω της κλιματικής αλλαγής θα είναι ευνοϊκότερες για την εμφάνιση τέτοιων φαινομένων, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις.
Το παράδειγμα των καταιγίδων και των τυφώνων στον Ατλαντικό ωκεανό είναι ενδεικτικό και έχει τεθεί κάτω από το μικροσκόπιο μετεωρολόγων και περιβαλλοντολόγων.
Η καταιγίδα «Λι» στον Ατλαντικό εξελίχθηκε από καταιγίδα κατηγορίας «1» σε τυφώνα κατηγορίας «5» μέσα σε 24 ώρες και οι ειδικοί λένε ότι τέτοιες καταιγίδες είναι πιο πιθανές σε έναν κόσμο που θερμαίνεται, αναφέρει δημοσίευμα του BBC. Καθώς ο τυφώνας «Λι» έφερε μεγάλα κύματα και άγριους ανέμους για να πλήξει τα νησιά της Καραϊβικής, οι ειδικοί δήλωσαν ότι η καταιγίδα,- η οποία γρήγορα και απροσδόκητα εντάθηκε στην υψηλότερη κατηγορία ισχύος, θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι για το τι πρόκειται να έρθει καθώς οι ωκεανοί του κόσμου θερμαίνονται.
Ο τυφώνας, έφτασε τους ανέμους σε ταχύτητα 258 χλμ/ώρα την Παρασκευή (8 Σεπτεμβρίου), ενώ ξεκίνησε ως κατηγορία καταιγίδας επιπέδου «1» την Πέμπτη και έφτασε στην κατηγορία «5», μέσα σε μόλις 24 ώρες.
Η αύξηση αυτή κατέστησε τον τυφώνα, τον οποίο οι μετεωρολόγοι χαρακτήρισαν «σπάνιο», την τρίτη ταχύτερη ταχεία ενίσχυση στον Ατλαντικό. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), ο ορισμός της ταχείας εντατικοποίησης είναι τα 56 χλμ/ώρα σε διάστημα μίας ημέρας, κάτι που ο «Λι» ξεπέρασε κατά πολύ.
Μόνο δύο άλλοι τυφώνες του Ατλαντικού στην ιστορία έχουν ενισχυθεί ταχύτερα, ο «Φέλιξ» το 2007 και η «Βίλμα» το 2005, και μόνο το 4,5% των καταιγίδων με ονοματίστηκαν στον Ατλαντικό έχουν φτάσει σε κατηγορία πέντε την τελευταία δεκαετία.
Η αύξηση της έντασης των τυφώνων είναι προάγγελος του μέλλοντος
Ορισμένοι επιστήμονες του κλίματος έμειναν άναυδοι όχι μόνο για την ξαφνική εντατικοποίηση του τυφώνα και στη συνέχεια για την ταχεία εξασθένηση αλλά και για τη χρονική σύμπτωση της δημιουργίας μιας άλλης καταιγίδας της «Τζόβα», η οποία διογκώθηκε γρήγορα σε καταιγίδα κατηγορίας πέντε καθώς έφτασε πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό την ίδια στιγμή που σχηματιζόταν ο «Λι».
Αυτές οι δύο τεράστιες καταιγίδες σχηματίστηκαν καθώς η εποχή των τυφώνων στον Ατλαντικό των ΗΠΑ κορυφώθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου.
Η αύξηση της έντασης των τυφώνων είναι προάγγελος του μέλλοντος, σύμφωνα με τον Τζεφ Μάστερς, μετεωρολόγο στο Yale Climate Connections (ένα φόρουμ μέσων ενημέρωσης για το κλίμα που χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο του Γέιλ) και πρώην επιστήμονα της NOAA. «Θα πρέπει να περιμένουμε περισσότερα περιστατικά καθώς το κλίμα συνεχίζει να θερμαίνεται».
Ο Χιου Γουιλούγκμπι, ερευνητής καθηγητής στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Τυφώνων του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Φλόριντα λέει ότι η ταχεία ενίσχυση ενός μεγάλου τυφώνα δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο, καθώς έτσι ακριβώς σχηματίζονται και η έκπληξη είναι ότι αυτοί οι τυφώνες συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του φαινομένου Ελ Νίνιο (ωκεάνιο φαινόμενο κατά το οποίο τα κεντρικά και ανατολικά νερά του Ειρηνικού Ωκεανού κοντά στον Ισημερινό είναι θερμότερα σε σχέση με άλλες περιοχές).
Οι μεγάλοι τυφώνες γίνονται όλο και πιο συχνοί
«Αυτό που είναι περίεργο είναι ότι υπάρχει ένα Ελ Νίνιο, και κανονικά ένα Ελ Νίνιο είναι ένας θάνατος για τους τυφώνες - αποτρέπει τον σχηματισμό πραγματικά δυσάρεστων τυφώνων», είπε. «Αλλά η συμβατική άποψη υποστηρίζει ότι οι τυφώνες εξακολουθούν να υπάρχουν επειδή ο ωκεανός είναι τόσο θερμός, και αυτό είναι πραγματικά ενδιαφέρον».
Υπάρχουν «αρκετά πειστικές αποδείξεις», πρόσθεσε, ότι οι μεγάλοι τυφώνες γίνονται όλο και πιο συχνοί.
Έρευνες έχουν δείξει ότι το ποσοστό των τροπικών κυκλώνων που φτάνουν στην κατηγορία τέσσερα και πέντε αναμένεται να αυξηθεί λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Οι κυκλώνες ή τυφώνες- ο όρος εξαρτάται από τη γεωγραφική τους θέση - σχηματίζονται πάνω από θερμές θαλάσσιες επιφάνειες. Όταν οι ταχύτητες των ανέμων φτάνουν τα 119 χλμ/ώρα, χαρακτηρίζονται ως τυφώνας ή κυκλώνας.
Από την εποχή της εκβιομηχάνισης, ο άνθρωπος τροφοδοτεί την ταχεία αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου, τα οποία έχουν αυξήσει τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Και το κόστος, τόσο για την ανθρώπινη ζωή όσο και για την οικονομία από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αυξάνεται επισημαίνει το δημοσίευμα.
Όταν οι τυφώνες φτάνουν στην ξηρά αρχίζουν να μειώνουν την ισχύ τους επειδή δεν παίρνουν πλέον ενέργεια από τον ωκεανό. Ωστόσο, μπορούν ακόμα να προκαλέσουν καταστροφές. Όταν ο τυφώνας Μαρία, καταιγίδα κατηγορίας πέντε, έπληξε τη βορειοανατολική Καραϊβική το 2017, σκότωσε έως και 4.600 ανθρώπους μόνο στο Πουέρτο Ρίκο. Ήταν ο ισχυρότερος τυφώνας που έπληξε το νησί εδώ και έναν αιώνα.
Στον βορειοδυτικό Ειρηνικό, ο τυφώνας «Πατρίσια», ο οποίος χτύπησε το 2015, ήταν ο ισχυρότερος τυφώνας του Ειρηνικού που έφτασε στην ξηρά και έχει καταγραφεί ποτέ. Ήταν επίσης η ισχυρότερη καταιγίδα όσον αφορά την ταχύτητα των ανέμων, με ανέμους ταχύτητας 345 χλμ/ώρα. Ο αριθμός των νεκρών, σχεδόν από θαύμα, ήταν μηδενικός. Ο ισχυρότερος τυφώνας του Ατλαντικού με βάση την ταχύτητα του ανέμου ήταν ο τυφώνας «Άλεν» το 1980, ο οποίος προκάλεσε σχεδόν 300 θανάτους στην Αϊτή και του οποίου οι άνεμοι έφτασαν τα 306 χλμ/ώρα.
Οι οικονομικές ζημιές που προκαλούνται από ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συνηθισμένες. Ο τυφώνας «Κατρίνα» παραμένει ο πιο δαπανηρός τυφώνας που έχει καταγραφεί ποτέ. Το γεγονός του 2005, που κατέστρεψε περισσότερα από 800.000 σπίτια και προκάλεσε καταστροφικές πλημμύρες στη Λουιζιάνα, εκτιμάται ότι κόστισε στις ΗΠΑ 193,8 δισ. δολάρια.
Η καταιγίδα που σκότωσε σχεδόν μισό εκατομμύριο ανθρώπους
Παρόλο που ο Ατλαντικός και ο βορειοανατολικός Ειρηνικός έχουν το μερίδιο των τυφώνων που τους αναλογεί, μια από τις πιο ενεργές λεκάνες τροπικών κυκλώνων βρίσκεται στον δυτικό Ειρηνικό, όπου υπάρχουν θερμότερες θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας, τις οποίες οι κυκλώνες χρειάζονται για να ευδοκιμήσουν. Ο ισχυρότερος τροπικός κυκλώνας που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως - μετρούμενος με βάση την κεντρική πίεση της καταιγίδας - ήταν ο τυφώνας «Τιπ» το 1979, ο οποίος έφθασε σε ταχύτητα ανέμου 306 χλμ/ώρα και σκότωσε 99 ανθρώπους, κυρίως στην Ιαπωνία.
Ο πιο θανατηφόρος κυκλώνας, ωστόσο, συνέβη το 1970 και προκάλεσε 300.000 έως 500.000 θανάτους στο σημερινό Μπαγκλαντές.
Αν και ορισμένοι επιστήμονες λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να συσχετίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας των ωκεανών με την αύξηση των τυφώνων και των κυκλώνων, τα θερμότερα νερά εντείνουν τις ταχύτητες των ανέμων καθιστώντας αυτές τις καταιγίδες πιο επικίνδυνες αν φτάσουν στην ξηρά.
«Προς το παρόν δεν είναι σαφές αν τα τελευταία χρόνια αυξημένων καταιγίδων αποτελούν τάση», λέει ο Τζόρνταν Γκέρθ, ερευνητής μετεωρολόγος στο Κέντρο Διαστημικής Επιστήμης και Μηχανικής στο Ουισκόνσιν. Σημειώνει ότι υπήρξε μεγαλύτερος αριθμός καταιγίδων που τους δόθηκε όνομα από τον ιστορικό μέσο όρο, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται στη βελτίωση της ποιότητας των μετεωρολογικών παρατηρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της αναβάθμισης του δορυφορικού συστήματος και των μοντέλων πρόβλεψης της NOAA.
«Αναμένουμε και παρατηρούμε μια αύξηση του αριθμού των μεγάλων τυφώνων»
Ένας τυφώνας είναι πιο πιθανό να ενταθεί στο σημερινό κλίμα απ' ό,τι τα προηγούμενα χρόνια επισήμανε ο Γκερθ. «Ωστόσο», συνεχίζει, «λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του νερού, μιας κύριας πηγής καυσίμου που μπορεί να αυξήσει την ένταση των τυφώνων, αναμένουμε, και παρατηρούμε, μια αύξηση του αριθμού των μεγάλων τυφώνων. Με άλλα λόγια, ένας τυφώνας είναι πιο πιθανό να ενταθεί στο σημερινό κλίμα απ' ό,τι τα προηγούμενα χρόνια».
Παρά την επιβράδυνση του κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου σε κατηγορία τέσσερα, ο «Λι» αναμένεται να προκαλέσει «επικίνδυνες συνθήκες στις παραλίες» γύρω από την ανατολική ακτή των ΗΠΑ, τις Βερμούδες και τις Μπαχάμες κατά τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδας. Οι ειδικοί του Εθνικού Κέντρου Τυφώνων προέβλεψαν επίσης ότι ο τυφώνας θα αυξηθεί και πάλι σε μέγεθος τις επόμενες ημέρες, αλλά ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε το επίπεδο των επιπτώσεων, αν υπάρχουν.
«Αυτό που μπορούμε να μάθουμε από αυτές τις καταιγίδες», προειδοποιεί ο Γκερθ, «είναι περισσότερο κοινωνικοοικονομικό παρά μετεωρολογικό. Οι υποδομές και οι κοινότητες των ΗΠΑ είναι ευάλωτες».