Η περίπτωση της Σουηδίας , από τις ελάχιστες αν όχι η μοναδική στον κόσμο που δεν έκανε lockdown στην πρώτη φάση της πανδημίας, δεν έκλεισε δηλαδή την οικονομία της, συζητήθηκε πολύ, σχολιάστηκε ποικιλλοτρόπως και χρησιμοποιήθηκε και για τους λάθος λόγους από τους αρνητές και φυσικά τους επικριτές του lockdown.
Σε κάθε περίπτωση η Σουηδία επέλεξε να διαβεί έναν διαφορετικό δρόμο από αυτόν που ακολούθησε η Δύση για να αντιμετωπίσει έναν άγνωστο εχθρό για τον οποίο μάλιστα μέχρι πριν ένα χρόνο σχεδόν δεν είχε κανένα όπλο. Μια απόφαση που εν πολλοίς φυσικά βασίστηκε στην τελείως διαφορετική κουλτούρα και τρόπο ζωής των Σουηδών, που διαφέρει σε αρκετά σημεία από αυτή των υπόλοιπων Ευρωπαίων αλλά και στον υψηλό βαθμό συμμόρφωσης που έχουν σαν κοινωνία στα οποιαδήποτε επιβληθέντα μέτρα.
Η βρετανική Daily Mail σχεδόν δύο χρόνια μετά το πείραμα της Σουηδίας επανέρχεται στο θέμα και ρίχνει μια ματιά στα στοιχεία κάνοντας τη σύγκριση με γειτονικές της χώρες αλλά και άλλες χώρες της ΕΕ. Η Σουηδία δεν τα πήγε καλύτερα από τις γειτονικές της χώρες αλλά τα πήγε καλύτερα από άλλες χώρες της ΕΕ σε ότι αφορά τους θανάτους, αναλαμβάνοντας το τεράστιο αυτό ρίσκο στην αρχή της πανδημίας.
Σύμφωνα με το Our World In Data του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης η Σουηδία κατέγραψε σχεδόν 1.500 θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμό – πολύ λιγότερους σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 1.800 και τους 2.100 της Βρετανίας αλλά και το Βέλγιο και την Ιταλία (που χτυπήθηκε με σφοδρότητα από τον κορωνοϊό στις πρώτες κιόλας ημέρες που o Covid-19 χτύπησε την Ευρώπη) με πάνω από 2.000.
Όσον αφορά στα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας η Σουηδία κατατάσσεται 21η μεταξύ 31 ευρωπαϊκών χωρών με 5% περισσότερους θανάτους από τα φυσιολογικά επίπεδα από τον Μάρτιο του 2020, ενώ Βρετανία, Ιταλία και Ισπανία έχουν διπλάσιο ποσοστό. Στατιστικολόγοι λένε ότι η υπερθνησιμότητα είναι ο ακριβέστερος τρόπος μέτρησης του απολογισμού της πανδημίας επειδή αντιπροσωπεύει τις ανισότητες στα διαγνωστικά τεστ και περιλαμβάνει θύματα από κρούσματα.
Η Σουηδία σε αυτή τη φάση σε σύγκριση με τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ έχει χαμηλότερο ποσοστό κρουσμάτων, 100 ανά εκατομμύριο πληθυσμού ημερησίως, σε σύγκριση με τους 800 της Αυστρίας, τους σχεδόν 700 του Βελγίου και της Ιρλανδίας και τους 500 στη Βρετανία.
Αν και η σουηδική κυβέρνηση επέλεξε να μην επιβάλει αυστηρό απαγορευτικό στην αρχή της πανδημίας, ωστόσο υιοθέτησε αυστηρά μέτρα τον περασμένο χειμώνα όταν αυξάνονταν τα κρούσματα και οι θάνατοι, όπως απαγόρευση συναθροίσεων άνω των οκτώ ατόμων, περιορισμούς στον αριθμό των εισερχομένων σε καταστήματα και γυμναστήριο και απαγόρευση εισόδου σε παμπ και εστιατόρια μετά τις 20:00.
Οι άλλες σκανδιναβικές χώρες τα πήγαν καλύτερα σε σύγκριση με τη Σουηδία
Αν και η Σουηδία φαίνεται ότι τα πήγε καλύτερα από την ηπειρωτική Ευρώπη στη διάρκεια της πανδημίας, δεν ισχύει το ίδιο αν συγκριθεί με τις γειτονικές της χώρες. Η Νορβηγία και η Φινλανδία επί παραδείγματι κατέγραψαν περίπου 200 θανάτους από την Covid-19 ανά εκατομμύριο πληθυσμού από την έναρξη της πανδημίας, δηλαδή επτά φορές λιγότερους σε σύγκριση με τη Σουηδία, ενώ η Δανία 400.
Όσον αφορά στην υπερθνησιμότητα, η Νορβηγία και η Δανία κατέγραψαν λιγότερους θανάτους του αναμενομένου στη διάρκεια της πανδημίας και η Φινλανδία λίγο πάνω από 1% περισσότερους από τον μέσο όρο.
Σύμφωνα με τον επιδημιολόγο Ραγκίμπ Άλι του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ η εκτίμηση για το κατά πόσον ήταν επιτυχημένη η στρατηγική της Σουηδίας εξαρτάται από το με ποιες χώρες τη συγκρίνει κανείς. Πάντως, όπως ο ίδιος επισημαίνει, το σουηδικό σύστημα εθελοντικού lockdown δείχνει τη δύναμη μικρών συμπεριφορικών αλλαγών του πληθυσμού. «Αν και στη Σουηδία δεν εφαρμόστηκε lockdown από την κυβέρνηση, είχαν μια μορφή εθελοντικού απαγορευτικού που τα πήγε καλά. Αυτό που διδαχθήκαμε εν προκειμένω από τη Σουηδία είναι ότι η εθελοντική συμμόρφωση των πολιτών μπορεί να οδηγήσει τις χώρες να ξεπεράσουν μια κορύφωση της πανδημίας χωρίς υποχρεωτικούς περιορισμούς, αν και δεν αρκεί από μόνη της για να αποτρέψει μεγάλες εξάρσεις», τόνισε.