Από την στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να αποχωρήσουν τα Αμερικανικά στρατεύματα από τη Βόρεια Συρία, άνοιξε τον δρόμο για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογαν και τη Τουρκία, ώστε να κάνει την επιχείρηση που επιθυμούσε εδώ και πολύ καιρό.
Εδώ και μήνες επιθυμούσε την περιοχή που βρίσκεται ανατολικά του Ευφράτη και ελέγχει η κουρδική πολιτοφυλακή των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), οργάνωση που πρωτοστάτησε στις μάχες κατά των τζιχαντιστών και είχε την υποστήριξη και την προστασία της Ουάσινγκτον. Για την Αγκυρα αυτό ήταν ένα «αγκάθι» το οποίο φαίνεται πως ξεπεράστηκε. Ωστόσο, αυτό κρύβει και ένα ρίσκο για τον Τούρκο Πρόεδρο, που είδε τον Τραμπ να αλλάζει εντελώς στάση και να απειλεί ευθέως την Τουρκία σε περίπτωση επέμβασης.
Τι επιθυμεί η Τουρκία από τη Συρία
Οι κουρδικές YPG ήταν η αιχμή του δόρατος στην επιχείρηση ενός διεθνούς συνασπισμού που επέτρεψαν την στρατιωτική ήττα της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Οι Κούρδοι μαχητές υποστηρίχτηκαν από τις δυτικές χώρες. Αλλά για την Άγκυρα, οι YPG είναι μια «τρομοκρατική" οργάνωση», λόγω των στενών δεσμών τους με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ).
Η Άγκυρα θέλει να δημιουργήσει μια «ζώνη ασφαλείας» στη βόρεια Συρία, η οποία θα επεκτείνεται σε βάθος 30 χλμ. μέσα στη Συρία και σε πλάτος 500 χλμ., από τον Ευφράτη και φτάνει έως τα ιρακινά σύνορα.
Σήμερα, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν δήλωσε ότι αυτή η «περιοχή ασφαλείας» προορίζεται επίσης για την υποδοχή Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, όπου υπάρχουν περισσότερα από τρία εκατομμύρια Σύροι οι οποίοι αναγκάστηκαν να φύγουν από τη χώρα τους μετά την έναρξη της σύγκρουσης. Κάτι που είχαν αναφέρει στην τριμερή συνάντηση με Γερμανία και Ελλάδα, για το μεταναστευτικό, μειώνοντας έτσι και τις ροές προς την Τουρκία.
Διπλωματική νίκη του Ερντογάν λένε στη Τουρκία
Η απόφαση του Τραμπ να αποσύρει τα στρατεύματα από την περιοχή, στην Τουρκία θεωρείται ως μια προσωπική διπλωματική νίκη επί του Τραμπ. Το ίδιο θωρούν και οι ίδιοι οι Αμερικανοί, με τον Στίβεν Κουκ, μέλος της αμερικανικής ομάδας προβληματισμού.
«Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου είναι μια νίκη για τον Ερντογάν που εργάστηκε σκληρά για να τον πείσει», αναφέρει χαρακτηριστικά. Αυτό, κατά τους Τούρκους, είναι μια υποχώρηση των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας, όπως αναφέρει στο Γαλλικό Πρακτορείο η Ζανά Ζαμπούρ, ειδική στην τουρκική εξωτερική πολιτική και καθηγήτρια στο Science Po Paris. «Αυτό είναι από μόνο του μια διπλωματική νίκη για τον Ερντογάν» συμπλήρωσε.
Το ρίσκο και οι δυσκολίες του εγχειρήματος Ερντογάν
Από το 2016, η Τουρκία είχε ήδη πραγματοποιήσει δύο επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία, στοχοθετώντας ταυτόχρονα το Ισλαμικό Κράτος και τις κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού στην πρώτη, και αποκλειστικά τους Κούρδους μαχητές στη δεύτερη. Αλλά σε αντίθεση με τις δύο παρελθούσες επιχειρήσεις, αυτή που σχεδιάζει τώρα η Άγκυρα, στοχεύει την καρδιά των περιοχών που ελέγχονται από τους Κούρδους, οι οποίοι έχουν πολεμιστές οπλισμένους από την Ουάσινγκτον και σκληραγωγημένους από την εκστρατεία κατά του ΙΚ. Επιπλέον, η νέα επιχείρηση που σχεδιάζει η Άγκυρα, αφορά μια πολύ πιο μεγάλη περιοχή.
Αυτό «θα δημιουργήσει οικονομικό κόστος, και δεν είναι βέβαιο ότι στο παρόν κλίμα ύφεσης στην Τουρκία, ότι η χώρα θα έχει τα μέσα», σημειώνει η Ζαμπούρ, τονίζοντας επίσης τον «κίνδυνο μιας αντίθεσης στο εσωτερικό από μια κοινή γνώμη που γίνεται όλο και πιο σκεπτικιστική όσον αφορά τη δέσμευση της χώρας της μέσα στο συριακό χάος».
Οπως τονίζει μάλιστα «στην πραγματικότητα, η Άγκυρα θα είχε προτιμήσει μια συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στα σύνορα, ένα σενάριο που θα της είχε επιτρέψει να μοιραστεί το βάρος με την Ουάσινγκτον».
Η διαχείριση των φυλακισμένων τζιχαντιστών
Αυτό που απασχολεί τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι οι υπήκοοι των οποίων πολέμησαν στις τάξεις του ΙΚ πριν να πιαστούν αιχμάλωτοι από τις κουρδικές δυνάμεις, κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της τζιχαντιστικής οργάνωσης. Εδώ και εβδομάδες, ο Τραμπ πιέζει τις χώρες αυτές για τον επαναπατρισμό των φυλακισμένων στη Συρία υπηκόων τους φθάνοντας στο σημείο να απειλήσει ότι θα αφήσει ελεύθερους τους Ευρωπαίους τζιχαντιστές.
«Η Τουρκία θα είναι τώρα υπεύθυνη για όλους τους μαχητές του ΙΚ εντός της ζώνης αυτής που πιάστηκαν αιχμάλωτοι τα δύο τελευταία χρόνια», ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
Αλλά η ξαφνική ανακοίνωση του Τραμπ αφήνει να αιωρείται το ακανθώδες θέμα των όρων αυτής της μεταβίβασης των ευθυνών. Σήμερα ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον και η Άγκυρα θα εργαστούν πάνω σε αυτό θέμα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ