Τους φόβους για το πώς θα διακυβερνηθεί η Συρία επιχείρησε να κατευνάσει ο ηγέτης της ομάδας ανταρτών που έριξε το καθεστώς Άσαντ.
Μιλώντας στο βρετανικό δίκτυο Sky News, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (ΧΤΣ), υποσχέθηκε ότι οι φόβοι της «Δύσης» περί αστάθειας στην περιοχή είναι περιττοί, καθώς η Συρία δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε άλλους πολέμους.
Και υπογράμμισε ότι η χώρα χρειάζεται μια περίοδο ειρήνης ώστε να μπορέσει να ανοικοδομηθεί κι ότι ο λαός της Συρίας είναι «εξαντλημένος» από τον πολύχρονο εμφύλιο. Σε μια αυθόρμητη επίσκεψη στο τζαμί στο οποίο συνήθιζε να πηγαίνει ως νεαρός στα προάστια της Δαμασκού, ο Αχμέντ αλ Σάρα, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, τόνισε ότι «οι φόβοι των δυτικών κρατών είναι περιττοί».
«Η Συρία θα ανοικοδομηθεί», συνέχισε. «Ο φόβος ήταν από την παρουσία του καθεστώτος. Η χώρα κινείται προς την ανάπτυξη και την ανοικοδόμηση. Πηγαίνει προς τη σταθερότητα. Οι άνθρωποι είναι εξαντλημένοι από τον πόλεμο. Γι' αυτόν τον λόγο η χώρα δεν είναι έτοιμη για άλλον πόλεμο και δεν πρόκειται να εμπλακεί σε άλλον».
Ωστόσο, παρά τις διαβεβαιώσεις του και τους πανηγυρισμούς που δεν έχουν ακόμη κοπάσει στη Συρία για την κατάρρευση της οικογενειακής δυναστείας που κυβέρνησε για πάνω από πέντε δεκαετίες με σιδηρά πυγμή τη χώρα, το μέλλον φαντάζει αβέβαιο και η κατάσταση επί του εδάφους παραμένει ρευστή, καθώς διάφορες ομάδες ανταρτών ελέγχουν διάφορα τμήματα της Συρίας, αναφέρει το BBC επιχειρώντας να παρουσιάσει την εικόνα που επικρατεί σήμερα στη χώρα.
Ποιοι ελέγχουν ποια εδάφη στη Συρία
Η κατάρρευση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ επήλθε λόγω της αιφνίδιας, ραγδαίας προέλασης των ανταρτών υπό την ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (ΧΤΣ). Ωστόσο, μολονότι η οργάνωση αυτή έχει υπό τον έλεγχό της τις κύριες πόλεις της Συρίας, δεν εξουσιάζει ολόκληρη τη χώρα.
Εδώ και χρόνια η Συρία ελέγχεται από ένα συμπίλημα αντάρτικων ομάδων, όπως η ΧΤΣ στην Ιντλίμπ και ομάδες υπό τις κουρδικές πολιτοφυλακές στη βορειοανατολική Συρία, και οι συγκρούσεις που καταγράφονται στο βόρειο τμήμα της χώρας μεταξύ αντίπαλων ομάδων -υποστηριζόμενων από την Τουρκία ανταρτών και κουρδικών πολιτοφυλακών- δείχνουν ότι παραμένει δύσκολη η επίτευξη συμφωνίας για τον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας.
Πώς έφτασαν οι αντάρτες στη Δαμασκό
Οι γραμμές του μετώπου τα τελευταία χρόνια παρέμεναν «παγωμένες» μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου που οι αντάρτες εξαπέλυσαν την αιφνιδιαστική επίθεσή τους, η οποία κορυφώθηκε με την ανατροπή του Άσαντ και την κατάληψη της πρωτεύουσας της Συρίας το Σαββατοκύριακο.
Μετά την κατάληψη της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας (το Χαλέπι), οι αντάρτες συνέχισαν την προέλασή τους προς τα νότια, για να πάρουν υπό τον έλεγχό τους την περασμένη Πέμπτη τη Χάμα.
Η επίθεση συνεχίστηκε με ταχύτητα και σύντομα κατελήφθη και η Χομς, ενώ τα χαράματα της Κυριακής οι κυβερνητικές δυνάμεις έχασαν και την πρωτεύουσα, Δαμασκό.
Πώς εμπλέκονται οι γείτονες της Συρίας
Η Τουρκία, Δυτικές δυνάμεις αλλά και αρκετές χώρες του Κόλπου έχουν υποστηρίξει διάφορες ομάδες της αντιπολίτευσης στη Συρία σε διαφορετικά επίπεδα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Η υποστηριζόμενη από το Ιράν σιιτική οργάνωση του Λιβάνου Χεζμπολάχ έχει πολεμήσει στο πλευρό του συριακού στρατού, αλλά έχει αποδυναμωθεί σφόδρα από τη σύγκρουση με το Ισραήλ, κι αυτό αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους πίσω από την επιτυχημένη προέλαση των ανταρτών.
Η αντίδραση του Ισραήλ
Ανησυχώντας μήπως πέσει σε λάθος χέρια το οπλοστάσιο του Άσαντ, το Ισραήλ εξαπέλυσε εκατοντάδες αεροπορικούς βομβαρδισμούς τα τελευταία 24ωρα σε ολόκληρη τη Συρία, πλήττοντας στρατιωτικές εγκαταστάσεις - μεταξύ άλλων, αποθήκες όπλων, αποθήκες πυρομαχικών, αεροδρόμια, ναυτικές βάσεις και ερευνητικά κέντρα όπου αναπτυσσόταν το πρόγραμμα χημικών όπλων και πυραύλων με την υποστήριξη του Ιράν.
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι οι ενέργειές του αποσκοπούν στο να αποτρέψουν το ενδεχόμενο τα όπλα να περάσουν «στα χέρια εξτρεμιστών», καθώς η Συρία περνά στη μετά Άσαντ εποχή.
Παράλληλα, κατέλαβε -προσωρινά, όπως λέει- την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη στα Υψίπεδα του Γκολάν -ένα βραχώδες οροπέδιο περίπου 60 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Δαμασκού-, υποστηρίζοντας ότι λόγω της κατάληψης της εξουσίας από τους αντάρτες έχει «καταρρεύσει» η συμφωνία απεμπλοκής που είχε κλείσει με τη Συρία το 1974.
Το Ισραήλ είχε καταλάβει την εν λόγω περιοχή από τη Συρία στα τελευταία στάδια του Πολέμου των Έξι Ημερών το 1967 και προχώρησε σε μονομερή προσάρτησή της το 1981, κίνηση που δεν έχει αναγνωριστεί διεθνώς, πλην των ΗΠΑ το 2019.
Τι συμβαίνει στη βόρεια Συρία
Στη Μανμπίτζ της βόρειας Συρίας έγιναν συγκρούσεις μεταξύ υποστηριζόμενων από την Τουρκία ανταρτών και δυνάμεων υπό τους Κούρδους, με αμφότερες τις πλευρές να ισχυρίζονται ότι έχουν καταλάβει τμήματα της πόλης, ενώ φέρονται να συνεχίζονται κάποιες μάχες σε ορισμένες γειτονιές.
Σύμφωνα με τη ΜΚΟ Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, από τις εχθροπραξίες του τελευταίου τριημέρου στη βόρεια Συρία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 218 άνθρωποι «μέλη δυνάμεων των Κούρδων και παρατάξεων τασσόμενων υπέρ της Άγκυρας στη Μάνμπιτζ και στα περίχωρά της».
Κατά τη διάρκεια της εφόδου τους οι υποστηριζόμενοι από την Τουρκία αντάρτες «μπόρεσαν να μπουν στη Μάνμπιτζ και να αναπτυχθούν στην περιφέρειά της».
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πρόσθεσε πως οι εχθροπραξίες συνεχίζονται στην περιοχή όπου βρίσκεται η Ράκα.
Οι ρωσικές βάσεις στη Συρία
Το 2015 η Ρωσία έστειλε χιλιάδες στρατιώτες στη Συρία για να στηρίξει το καθεστώς Άσαντ και εξασφάλισε σε αντάλλαγμα 49ετή μίσθωση δύο στρατιωτικών βάσεων στα παράλια της χώρας.
Το λιμάνι της Ταρτούς είναι η μόνη μεγάλη υπερπόντια ναυτική βάση της Ρωσίας και επίσης η μόνη ναυτική βάση της στη Μεσόγειο. Μαζί με την αεροπορική βάση στο Χμεϊμίμ οι δύο βάσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα προβολής ισχύος της Ρωσίας.
Η Μόσχα έχει πει ότι θα διεξαγάγει συζητήσεις με τη νέα κυβέρνηση της Συρίας αναφορικά με το μέλλον των δύο στρατιωτικών της βάσεων στη χώρα.