Ένας κορυφαίος Ουκρανός πιλότος σκοτώθηκε όταν ένα μαχητικό αεροσκάφος F-16 συνετρίβη τη Δευτέρα, μόλις λίγες εβδομάδες μετά την άφιξη των πολυαναμενόμενων αεροσκαφών στην εμπόλεμη Ουκρανία.
Aυτό δήλωσε ουκρανική στρατιωτική πηγή στο CNN. Οι Ουκρανικές Δυνάμεις Άμυνας δεν πιστεύουν ότι πίσω από το περιστατικό κρύβεται λάθος του πιλότου, πρόσθεσε η πηγή. Ο πιλότος Oleksiy Mes, γνωστός ως «Moonfish», σκοτώθηκε στη συντριβή ενώ «απέκρουε τη μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση που έχει γίνει ποτέ» από τη Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας, δήλωσε η πηγή, προσθέτοντας ότι ο πιλότος κηδεύτηκε την Πέμπτη, χθες.
Η συντριβή διερευνάται και διεθνείς εμπειρογνώμονες θα κληθούν να συμμετάσχουν στην έρευνα, πρόσθεσε η πηγή.
Το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ουκρανίας δήλωσε αργότερα την Πέμπτη ότι πολλά αεροσκάφη F-16 αναπτύχθηκαν μαζί με μονάδες αντιαεροπορικών πυραύλων για να αντιμετωπίσουν τη ρωσική επίθεση. «Κατά τη διάρκεια της προσέγγισης στον επόμενο στόχο, χάθηκε η επικοινωνία με ένα από τα αεροσκάφη. Όπως αποδείχθηκε αργότερα, το αεροσκάφος συνετρίβη, ο πιλότος έχασε τη ζωή του», ανέφερε το Γενικό Επιτελείο στην ενημέρωση.
Πλήγμα για την Ουκρανία
Ο θάνατος του πιλότου αποτελεί σημαντικό πλήγμα για την Ουκρανία. Τα πρώτα F-16 έφτασαν στη χώρα μόλις στις αρχές του μήνα και ο «Moonfish» ήταν ένας από τους λίγους πιλότους που εκπαιδεύτηκαν για να τα πετάξουν.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι η ουκρανική πολεμική αεροπορία χρησιμοποίησε τα F-16 για να καταστρέψει πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτόξευσε η Ρωσία τη Δευτέρα, η πρώτη φορά που κάποιος Ουκρανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι τα αεροσκάφη χρησιμοποιήθηκαν σε μάχη.
Το Κίεβο περίμενε πολύ καιρό για να αποκτήσει τα F-16 και ο Ζελένσκι ζητούσε από τους δυτικούς συμμάχους του τα μαχητικά αεροσκάφη από την έναρξη της μεγάλης κλίμακας εισβολής της Μόσχας. Αλλά όπως και με άλλο εξοπλισμό, οι δυτικές χώρες δίστασαν για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν τελικά συμφωνήσουν να παράσχουν τα F-16. Η Ολλανδία και η Δανία δεσμεύτηκαν να τα παράσχουν στις αρχές του καλοκαιριού του 2023, αλλά χρειάστηκαν άλλες μερικές εβδομάδες για να ανάψουν οι Ηνωμένες Πολιτείες το πράσινο φως για τη μεταφορά. Όταν έφτασαν νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του πραγματοποίησαν «εκατοντάδες συναντήσεις και διαπραγματεύσεις» για να εξασφαλίσουν τα αεροσκάφη.
Μια ομάδα Ουκρανών πιλότων ξεκίνησε την εκπαίδευσή τους σε F-16 στις ΗΠΑ το φθινόπωρο. Ενώ μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να εκπαιδευτούν πλήρως για να πετάξουν τα αεροπλάνα, ο «Moonfish» και άλλοι έπρεπε να το κάνουν μέσα σε έξι μήνες.
Η Ουκρανία ελπίζει ότι τα F-16 θα της δώσουν την απαραίτητη ώθηση. Τα αεροσκάφη είναι πολλαπλού ρόλου: μπορούν να παρέχουν αεροπορική κάλυψη στα στρατεύματα, να επιτίθενται σε επίγειους στόχους, να καταδιώκουν εχθρικά αεροσκάφη και να αναχαιτίζουν πυραύλους. Με τον κατάλληλο οπλισμό, τα F-16 θα μπορούσαν να αποτρέψουν τα ρωσικά μαχητικά-βομβαρδιστικά από το να πλησιάσουν το πεδίο της μάχης. Παρόλα αυτά, τα αεροσκάφη δεν είναι ανίκητα. Η Ουκρανία μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να αρνηθεί στη Ρωσία τον απόλυτο έλεγχο του ουρανού, αλλά οι ειδικοί λένε ότι οι δυνατότητές τους είναι κατώτερες από τα πιο σύγχρονα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη που πιθανότατα θα επικρατούσαν σε μια αερομαχία με τα F-16.
O «Moonfish» ήταν το πρόσωπο των F-16
Ο Moonfish και ένας άλλος πιλότος, ο Andriy Pilshchikov, γνωστός με το διακριτικό «Juice», έγιναν τα πρόσωπα της εκστρατείας της Ουκρανίας για την απόκτηση των F-16. Ήταν μια δύσκολη μάχη, αλλά ο «Juice» και ο «Moonfish» τα κατάφεραν μαζί. Ήταν νέοι και ενθουσιώδεις, μιλούσαν καλά αγγλικά και ήταν πρόθυμοι να αγωνιστούν για να πετάξουν τα αμερικανικά αεροσκάφη στους ουκρανικούς ουρανούς. Το να πετάξουν τα F-16 ήταν το όνειρό τους και όταν ο «Juice» πέθανε σε αεροπορικό δυστύχημα κατά τη διάρκεια πολεμικής αποστολής τον περασμένο Αύγουστο, ο «Moonfish» έβαλε στόχο να πετύχει.
Από τους δύο, ο «Moonfish» ήταν ο πιο ήσυχος. Δεν ήθελε τη δημοσιότητα. Αλλά όταν ο «Juice» πέθανε, ο «Moonfish» έπρεπε να βγει μπροστά. Σε μια σπάνια συνέντευξη στο CNN, παραδέχτηκε ότι αν ο «Juice» ήταν ζωντανός, θα έδινε αυτός συνεντεύξεις.
«Ο Andriy ήταν ο "άνθρωπος των ιδεών" και η κύρια κινητήρια δύναμη πίσω από όλα αυτά» δήλωνε ο «Moonfish», όταν μιλούσε για τον συνάδελφό του. «Και αισθάνομαι υπεύθυνος απέναντί του για την εξασφάλιση της άφιξης αυτών των αεροσκαφών». Μιλώντας στο CNN ενώ βρισκόταν σε εκπαίδευση, είπε ότι ήταν απαραίτητο για τον ίδιο και άλλους Ουκρανούς πιλότους να υποβληθούν σε μια περικομμένη εκδοχή της εκπαίδευσης. «Θα είχαμε πολύ χρόνο για να μελετήσουμε πλήρως το τζετ σε καιρό ειρήνης, αλλά δεν έχουμε τον χρόνο», είπε.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε αργότερα την Πέμπτη, η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία δήλωσε ότι ο «Moonfish» κατέστρεψε τρεις πυραύλους κρουζ και ένα επιθετικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος τη Δευτέρα, πριν σκοτωθεί στη συντριβή. Η Πολεμική Αεροπορία ανέφερε ότι του απονεμήθηκε μετά θάνατον ο βαθμός του συνταγματάρχη.