Μετά την παρουσίαση της νέας πρότασης του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ξεκίνησε η ολομέλεια της Συνόδου Κορυφής σε μία προσπάθεια να υπάρξει συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.
Σύμφωνα με τη νέα συμβιβαστική πρόταση του Σαρλ Μισέλ, από τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ, τα 390 είναι επιχορηγήσεις και τα 360 είναι δάνεια.
Η Σύνοδος των «27» επρόκειτο να ξεκινήσει στις 5:00 ώρα Ελλάδος, ωστόσο υπήρξαν αλλεπάλληλες αναβολές στην προσπάθεια να εξευρεθεί συμβιβαστική λύση. Οι 27 ηγέτες είχαν στις 21:45 (ώρα Ελλάδος) δείπνο, στο οποίο μελέτησαν την πρόταση του Σαρλ Μισέλ. Ετσι, λίγο πριν από τις 11 ώρα Ελλάδος ξεκίνησε για 4η ημέρα η συνεδρίαση της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με το Politico, στην πρόταση του Σαρλ Μισέλ προβλέπεται ότι ο προϋπολογισμός 2021-2027 ορίζεται σε 1,074 τρισ. ευρώ και το Ταμείο Ανάκαμψης σε 750 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το Ταμείο Ανάκαμψης θα αποτελείται από επιχορηγήσεις 390 δισεκατομμυρίων ευρώ και δάνεια 360 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Πρόκειται για μια αλλαγή από τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια, που είχε αρχικά προταθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Προβλέπει επίσης ότι τα εθνικά σχέδια διάθεσης των χρημάτων θα πρέπει να λάβουν την έγκριση της ενισχυμένης πλειοψηφίας των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Η εκταμίευση θα συνδέεται επίσης με κυβερνήσεις που τηρούν το κράτος δικαίου, γεγονός που θα καθιερωθεί επίσης με ενισχυμένη πλειοψηφία των «27».
Ακόμη, προβλέπεται ότι το συνολικό ποσό του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-27 είναι 1.074,3 δισ. ευρώ.
Το έγγραφο προορίζεται ως βάση για μια συμβιβαστική συμφωνία μετά από τέσσερις ημέρες ατελέσφορων διαπραγματεύσεων των «27» για το οικονομικό πακέτο βοήθειας.
Ο Σαρλ Μισέλ έγραφε και έσβηνε το τελικό κείμενο μέχρι την τελευταία στιγμή. Μάλιστα, σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις ανησυχίες που εξέφρασαν η Ουγγαρία και η Πολωνία, προστέθηκε μια νέα παράγραφος στην πρότασή του σχετικά με τη σύνδεση της χρηματοδότησης της ΕΕ με τα κριτήρια του κράτους δικαίου.
Όπως και στην προηγούμενη πρόταση του Michel, το νέο έγγραφο αναφέρει ότι «στην περίπτωση τέτοιων ελλείψεων, η Επιτροπή θα προτείνει κατάλληλα και αναλογικά μέτρα, που θα πρέπει να εγκριθούν από το Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία».
Ωστόσο, προστίθεται στο κείμενο ότι «αυτή η διαδικασία θα πρέπει να σέβεται τις αρχές της αντικειμενικότητας, της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης των κρατών-μελών και πρέπει να διεξάγεται σε μια μη κομματική και τεκμηριωμένη προσέγγιση».
Πρόταση με... μπόνους από τον Μισέλ
Παράλληλα, η πρόταση του Σαρλ Μισέλ περιλαμβάνει και μια σειρά από... μπόνους για κάποιες χώρες-μέλη. Όσον αφορά τη χρηματοδότηση της περιφερειακής ανάπτυξης, το σχέδιο περιλαμβάνει επιπλέον 1 δισεκατομμύριο ευρώ για την Τσεχική Δημοκρατία, 500 εκατομμύρια ευρώ για τη Γερμανία, 300 εκατομμύρια ευρώ για τη Σλοβενία, 200 εκατομμύρια ευρώ για το Βέλγιο και 100 εκατομμύρια ευρώ για την Κύπρο. Οι βόρειες, αραιοκατοικημένες περιοχές της Φινλανδίας θα λάβουν επιπλέον 100 εκατομμύρια ευρώ.
Επίσης, η νέα συμβιβαστική πρόταση του Σαρλ Μισέλ μειώνει το Just Transition Fund κατά 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Το JTF δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τις χώρες να επιταχύνουν προς την κατεύθυνση της μείωσης εκπομπών άνθρακα και της ανάπτυξης πράσινων επενδύσεων. Αρχικά είχε υπολογιστεί ότι θα λαμβάνει 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ από τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ και επιπλέον 30 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο τώρα μειώνεται σε 10 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο Μισέλ διευκόλυνε επίσης την πρόσβαση στο JTF διαγράφοντας την προϋπόθεση ότι μόνον οι χώρες που έχουν δεσμευτεί να επιτύχουν την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 θα πάρουν ένα μερίδιο από το pot - μια απαίτηση από την Πολωνία και την Τσεχική Δημοκρατία. Ωστόσο, δεν συμβιβάζεται στην πρότασή του να διαθέσει το 30% του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ και του Ταμείου Ανάκαμψης για την κλιματική δράση.
Οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις συνεχίζονταν μέχρι τελευταία στιγμή. Όπως επισημαίνει το Politico, είχε περάσει αρκετή ώρα μετά τις 8:00 και μια ομάδα ηγετών συνέχιζε να συναντάται για να προσπαθήσει να πλησιάσει έναν συμβιβασμό. Η ομάδα περιελάμβανε τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τον πρωθυπουργό της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι, τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, τον πρωθυπουργό της Λετονίας Κριστιάνις Κάρινς και τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, σύμφωνα με διπλωμάτες.
Σαρλ Μισέλ: Πεπεισμένος ότι είναι δυνατή μια συμφωνία
Λίγο πριν μπει στη Σύνοδο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, δήλωσε ότι θα παρουσιάσει νέες προτάσεις στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Δείτε εδώ την πρόταση του Σαρλ Μισέλ που δημοσιοποίησε το Politico σε μορφή pdf
Οι διαπραγματεύσεις είναι πολύ δύσκολες, τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δηλώνοντας ωστόσο πεπεισμένος ότι είναι δυνατή η επίτευξη συμφωνίας.
Μιλώντας στις κάμερες πριν ξεκινήσει η Σύνοδος, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αυτή η πρόταση είναι καρπός πολλών συλλογικών εργασιών με όλους τους ηγέτες και με τις ομάδες. Γνωρίζω ότι τα τελευταία βήματα είναι πάντα τα πιο δύσκολα, αλλά είμαι βέβαιος ότι ακόμα κι αν είναι δύσκολο, ακόμα κι αν θα είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να δουλεύουμε, νομίζω -και είμαι πεπεισμένος- ότι μια συμφωνία είναι δυνατή».
Φον ντερ Λάιεν: Ωρα για δημιουργικό συμβιβασμό
Με την Σύνοδο να κοντεύει να σπάσει όλα τα ρεκόρ σε διάρκεια, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με μία ανάρτησή της έδειξε πως οι συζητήσεις έχουν μπει πλέον στην τελική ευθεία, για να υπάρξει συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, με την ανάρτησή της στο twitter, έγραψε χαρακτηριστικά: «Οι Ευρωπαίοι πολίτες περιμένουν ένα πλάνο ισχυρής ανάκαμψης. Ο κόσμος μας παρακολουθεί. Έπειτα από τέσσερις ημέρες εντατικών διαπραγματεύσεων, έχει έρθει η ώρα να προχωρήσουμε σε έναν δημιουργικό συμβιβασμό στη Σύνοφο Κορυφής».
Το tweet του Κυριάκου Μητσοτάκη λίγο πριν από τη Σύνοδο
Οι διαβουλεύσεις συνεχίστηκαν μέχρι τελευταία στιγμή, και σε μια από αυτές ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τους Ανγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν, Πέδρο Σάντσεθ, Τζουζέπε Κόντε και Αντόνιο Κόστα, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να καλεί την Ευρώπη να παραμείνει φιλόδοξη.
Επρόκειτο για την τελευταία από μια σειρά διαβουλεύσεων που έγιναν τις τελευταίες ώρες. Ο πρωθυπουργός έχει συμμετάσχει σε συσκέψεις με αυτή τη σύνθεση που έχουν διαρκέσει πάνω από 10 ώρες από χθες το βράδυ, προκειμένου να υπάρξει συντονισμός των χωρών του Νότου.
Επίσης, συμμετείχε ενεργά αυτό το τετραήμερο στην Ολομέλεια αλλά και σε πολλές συσκέψεις στο περιθώριο της Συνόδου όχι μόνο με τις χώρες του Νότου αλλά και στις ευρύτερες διαβουλεύσεις με τους λεγόμενους «φειδωλούς».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «η Ελλάδα, έχοντας ανακτήσει την αξιοπιστία της σε ευρωπαϊκό επίπεδο και με το αυξημένο κύρος του πρωθυπουργού, διαδραματίζει ενεργό και ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων».
Το tweet του Κυριάκου Μητσοτάκη
«Σε μια ακόμη συνάντηση, αυτή τη φορά με την Ανγκελα Μέρκελ, τον Εμανουέλ Μακρόν, τον Τζουζέπε Κόντε, τον Πέδρο Σάντσεθ και τον Αντόνιο Κόστα. Η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει φιλόδοξη. Ας κάνουμε μια συμφωνία απόψε», έγραψε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο Twitter.