Σε συμφωνία κατέληξαν τα ξημερώματα της Παρασκευής στη Σύνοδο Κορυφής οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για τη λήψη μέτρων προκειμένου να «συγκρατηθούν οι τιμές της ενέργειας», σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία για την ενέργεια. Επικράτησε η ενότητα και η αλληλεγγύη. Συμφωνήθηκε να εργαστούμε για μέτρα περιορισμού των τιμών της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις» έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου που δόθηκε στη δημοσιότητα, η συμφωνία που επετεύχθη κινείται σε τρείς άξονες: στην μείωση ζήτησης, στην ασφάλεια εφοδιασμού και στην μείωση των τιμών ενέργειας για επιχειρήσεις νοικοκυριά.
Η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλούνται επίσης να υποβάλλουν συγκεκριμένες προτάσεις για τα επιπλέον μέτρα, έχοντας λάβει υπόψη τα υπάρχοντα συμβόλαια.
Προς επίλυση παραμένει το θέμα για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, το οποίο αναφέρεται ότι θα τεθεί προς περαιτέρω επεξεργασία από τους υπουργούς Ενέργειας.
Ικανοποίηση από την Αθήνα
«Επήλθε συμφωνία για την ενέργεια, οι διαφορές γεφυρώθηκαν και υπήρξε κατανόηση ότι η Ευρώπη χρειάζεται μια παρέμβαση όπως το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, παρέμβαση που κάποιοι δεν συζητούσαν καν πριν από λίγο καιρό», τόνισαν πηγές του Μαξίμου μετά τη Σύνοδο Κορυφής και την επίτευξη συμφωνίας για την ενέργεια. Οι ίδιες πηγές πρόσθεσαν στο ότι «με το μήνυμα αυτό δόθηκε η πολιτική εντολή ώστε οι λεπτομέρειες να οριστικοποιηθούν σε επίπεδο υπουργών Ενέργειας».
«Λύγισε» η Γερμανία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε για μια σειρά έκτακτων ενεργειών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης του μπλοκ, με τη Γερμανία να υποχωρεί στις πιέσεις από άλλα κράτη μέλη ώστε να ανοίξει το δρόμο για ένα προσωρινό ανώτατο όριο τιμών στις τιμές του φυσικού αερίου.
«Στείλαμε επίσης ένα σαφές μήνυμα στην αγορά», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σε συνέντευξη Τύπου αργά τη νύχτα. «Σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι να δράσουμε μαζί, ότι μπορούμε να συνεργαστούμε και ότι υπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση. Είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξει αποτέλεσμα πολύ σύντομα».
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ήταν σθεναρά αντίθετος σε πιο ριζοσπαστικές παρεμβάσεις στην αγορά φυσικού αερίου, ακόμη και όταν η πλειονότητα των «27» επιδιώκει την πολιτική έγκριση ενός πλαφόν στις τιμές.
Μετά από ώρες έντονων διαπραγματεύσεων, οι ηγέτες συμφώνησαν να ζητήσουν από τον εκτελεστικό βραχίονα της ΕΕ να προτείνει έναν «προσωρινό δυναμικό διάδρομο τιμών στις συναλλαγές φυσικού αερίου για να περιοριστούν άμεσα τα επεισόδια υπερβολικών τιμών του φυσικού αερίου», αναφέρουν οι ηγέτες στην κοινή τους δήλωση. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα επιδιώξουν ένα προσωρινό πλαίσιο για το ανώτατο όριο της τιμής του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης μιας ανάλυσης κόστους και οφέλους.
Οι ηγέτες συμφώνησαν να ζητήσουν μέτρα για την αποφυγή ακραίων αυξήσεων των τιμών και να χρησιμοποιήσουν την κοινή αγοραστική τους δύναμη ως μοχλό στις διαπραγματεύσεις με παγκόσμιους προμηθευτές φυσικού αερίου. Η κοινή αγορά θα ήταν εθελοντική, αλλά με απαίτηση για το 15% του όγκου που απαιτείται για την πλήρωση της αποθήκευσης αερίου που αγοράζεται ως μπλοκ.
Τα μεσάνυχτα ολοκληρώθηκε το δείπνο και η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ενέργεια και την οικονομία, ζητήματα αλληλένδετα. Όλες οι χώρες αποδέχτηκαν το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εκτός από τη Γερμανία και την Ιταλία, που θέλησαν επιπλέον προσθήκες, σύμφωνα με αξιωματούχο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η ΕΕ προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις υψηλές τιμές ενέργειας που φέρνουν πιο κοντά το ενδεχόμενο ύφεσης, ιδίως μετά την επιδείνωση της κατάστασης που προκάλεσε η μείωση της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία έπειτα από την εισβολή της στην Ουκρανία.
Φον ντερ Λάιεν: Υπήρχε ισχυρή βούληση για την επίτευξη συμφωνίας
«Υπήρχε ισχυρή βούληση» για την επίτευξη συμφωνίας προκειμένου να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας, τόνισε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής.
Πρόσθεσε ότι από τη μια, «διαφορετικά κράτη-μέλη έχουν διαφορετικές προτεραιότητες», όμως από την άλλη έγιναν σημαντικά βήματα.
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, γιατί χρειάστηκαν τόσες ώρες για να υπάρξει συμφωνία και εάν θα μπορούσαν να κατηγορηθούν κράτη μέλη πως δίνουν έμφαση στα δικά τους συμφέροντα την ώρα που η ΕΕ αντιμετωπίζει ενεργειακή κρίση, η κυρία φον ντερ Λάιεν απάντησε ότι έγιναν «πολύ έντονες, αλλά εποικοδομητικές συζητήσεις και υπήρχε ισχυρή βούληση -το νιώσαμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο- να φτάσουμε σε κοινό συμπέρασμα».
Όσον αφορά το τι συμφώνησαν οι 27, υπογράμμισε ότι «η κοινή αγορά είναι μεγάλο βήμα μπροστά, είναι οι κανόνες κοινής χρήσης του φυσικού αερίου, οι συμφωνίες αλληλεγγύης και οι κανόνες που πρέπει να ακολουθηθούν σε περίπτωση σοβαρής διακοπής. Είναι το ζήτημα των υπερβολικών τιμών και πώς θα τις περιορίσουμε. Υπάρχουν δύο διαφορετικά μοντέλα στο τραπέζι πάνω στα οποία θα εργαστούμε. Το ένα στο επίπεδο του TTF, το άλλο αφορά στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας».
Ταυτόχρονα, είναι «κορυφαίο» το «μεγάλο ζήτημα της επένδυσης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στην ευρωπαϊκή βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη, να τις προετοιμάσουμε για το μέλλον, να τις βοηθήσουμε να ξεπεράσουν το δύσκολο διάστημα των υψηλών τιμών ενέργειας, να μπορέσουν να προχωρήσουν και να εκσυγχρονιστούν», πρόσθεσε η η πρόεδρος της Κομισιόν.
Μισέλ: «Ισχυρή ένδειξη ενωμένης προσέγγισης»
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τόνισε ότι «πρόκειται για εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα, δύσκολο ζήτημα, περίπλοκο ζήτημα. Είμαστε όλοι ξεκάθαροι, αυτό που αποφασίσαμε είναι το πολύ ισχυρό πλαίσιο που θα διαδραματίσει θεμελιώδη ρόλο για να επιτύχουμε τον στόχο για τον οποίο είμαστε αποφασισμένοι».
«Γνωρίζαμε ότι θα ήταν ένα δύσκολο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το γεγονός ότι καταφέραμε να έχουμε συμφωνία μόλις σε μερικές ώρες κατά την γνώμη μου είναι πολύ ισχυρή ένδειξη ενωμένης προσέγγισης και αποφασιστικότητας να ενεργήσουμε μαζί, με ευρωπαϊκό τρόπο» πρόσθεσε.
Μακρόν και Σολτς χαμηλώνουν τους τόνους
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επέδειξαν βούληση κατευνασμού των εντάσεων στις Βρυξέλλες, μετά τις εντάσεις ανάμεσα στο Βερολίνο και στο Παρίσι που ήρθαν στο φως κατά τη Σύνοδο Κορυφής.
Η συνεργασία ανάμεσα στη Γερμανία και τη Γαλλία, καθώς και ανάμεσα στον καγκελάριο και τον πρόεδρο, είναι εντατική και καρποφόρα», διαβεβαίωσε ο επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης μετά την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής που ήταν επικεντρωμένη στο να καταρτιστεί οδικός χάρτης ώστε να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας.
Ερωτηθείς για τις τριβές με τον αρχηγό του γαλλικού κράτους, ο οποίος πολλαπλασίασε τις νύξεις του χθες Πέμπτη και προειδοποίησε εναντίον της ενδεχόμενης απομόνωσης της Γερμανίας στην ΕΕ, ο κ. Σολτς θύμισε πως οι δυο τους συζητούν «μόνιμα» και ότι έχουν ήδη δώσει νέο ραντεβού την Τετάρτη στο Παρίσι.
Ωστόσο, η συνάντηση της επόμενης εβδομάδας απλά αντικαθιστά το κοινό γαλλογερμανικό υπουργικό συμβούλιο, που αναβλήθηκε εξαιτίας διαφωνιών για πολλούς φακέλους.
Ο καγκελάριος διαβεβαίωσε πως δεν αισθάνθηκε «σε καμία περίπτωση» απομονωμένος από τους εταίρους του στις μακρές και κοπιώδεις συνομιλίες για το ζήτημα της ενέργειας.
Αν και προσερχόμενοι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασαν θέσεις που έμοιαζαν διαμετρικά αντίθετες, οι δύο ηγέτες είχαν χθες βράδυ τετ-α-τετ μισής ώρας, χωρίς κανέναν από τους συμβούλους τους παρόντες, προτού ξαναβρεθούν με τους υπόλοιπους 25 ηγέτες.
Η συνάντηση αυτή «επέτρεψε να ξεκαθαριστούν πολλά πράγματα» ώστε να «εξασφαλίσουμε τη συμφωνία της Γερμανίας» στο τελικό κείμενο συμπερασμάτων, είπε ο κ. Μακρόν στον Τύπο, κρίνοντας πως η Γαλλία διαδραμάτισε τον «ρόλο» της, προωθώντας «την ενότητα» στην ΕΕ.
«Δεν έχουμε πάντα τις ίδιες θέσεις», πάντως «αυτό είναι φυσιολογικό», πρόσθεσε, μοιάζοντας να προσπαθεί να υποβαθμίσει τις διαφωνίες που είχαν υπογραμμιστεί από τη γαλλική πλευρά πριν από τη Σύνοδο Κορυφής και κατά τη διάρκειά της.
Ο Ντράγκι στάθηκε υπέρ του πλαφόν
Νωρίτερα χθες, ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι κατά την παρέμβασή του στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρθηκε στην ανάγκη να υιοθετηθεί πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου και να γίνει πράξη η μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο απερχόμενος Ιταλός πρωθυπουργός τάχθηκε κατά των αυτόνομων πρωτοβουλιών εκ μέρους χωρών που διαθέτουν μεγαλύτερο δημοσιονομικό περιθώριο, διότι η προσέγγιση αυτή μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις σε ό,τι αφορά την ενότητα της Ευρώπης.
Ο Ντράγκι τάχθηκε, επίσης, υπέρ της έγκρισης κοινών, ευρωπαϊκών δαπανών, ώστε να αντιμετωπιστεί η φάση της οικονομικής ύφεσης. «Δεν πρόκειται για θέμα αλληλεγγύης, αλλά για προστασία της εσωτερικής αγοράς», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο Ιταλός τεχνοκράτης πρωθυπουργός, τέλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη να εγκριθεί ένα ισχυρό ευρωπαϊκό ταμείο, με στόχο όχι μόνον τις επενδύσεις, αλλά και την συγκράτηση των τιμών.
Μητσοτάκης: Δεν έχουμε την πολυτέλεια να διστάζουμε άλλο
Στην παρέμβασή του στη συζήτηση για την ενέργεια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης που έθεσε από την πρώτη στιγμή την ανάγκη θεσμοθέτησης ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο τόνισε την ανάγκη να επιτευχθεί συμφωνία.
«Πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα. Πρέπει να στείλουμε το μήνυμα ότι η Ευρώπη ανακτά τον έλεγχο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να διστάζουμε άλλο», τόνισε χαρακτηριστικά στη σύνοδο κορυφής, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.
Υπογράμμισε μάλιστα ότι η διαρροή και μόνο του σχεδίου για παρέμβαση στην τιμή του φυσικού αερίου (πλαφόν) στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ενέργειας αποτέλεσε μήνυμα προς την αγορά που είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν οι τιμές.
«Οι αγορές βλέπουν την αποφασιστικότητά μας. Αν δεν στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα και την εντολή στην Επιτροπή να προχωρήσει στη δέσμη προτάσεων, οι αγορές θα αντιδράσουν. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Δεν μπορούμε να αποτύχουμε», τόνισε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Νέα συνάντηση των ηγετών της Ε.Ε.
Οι ηγέτες της ΕΕ συναντώνται ξανά σήμερα για τη δεύτερη ημέρα της συνόδου, με τα οικονομικά στην ημερήσια διάταξη. Οι υπουργοί Ενέργειας του μπλοκ θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα για να συνεχίσουν να προσπαθούν να ορίσουν τις λεπτομέρειες.
Χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Πολωνία πίεζαν σκληρά για να περιορίσουν το κόστος του φυσικού αερίου, το οποίο τροφοδοτεί τον πληθωρισμό καθώς η περιοχή πλησιάζει τον χειμώνα με δραστικά μειωμένες αποστολές από τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Εάν το μπλοκ δεν μπορεί να συμφωνήσει σε σημαντικά βήματα, υπάρχει κίνδυνος η κάθε χώρα να επιλέξει διαφορετικό δρόμο.