Μπορεί οι ηγέτες της ΕΕ να συγκλίνουν σε μια δεύτερη θητεία της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στην Κομισιόν, αλλά τα «παζάρια» συνεχίζονται για μια γρήγορη συμφωνία για τα κορυφαία αξιώματα.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ανακοίνωσε ότι δεν υπήρξε συμφωνία αλλά εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει συμφωνία την επόμενη εβδομάδα, ενώ αρνήθηκε να απαντήσει αν υπήρξε πλειοψηφία υπέρ της φον ντερ Λάιεν ή των υποψηφίων για τους άλλους ανώτερους ρόλους. «Είναι συλλογικό μας καθήκον να λάβουμε μια απόφαση μέχρι το τέλος Ιουνίου», δήλωσε στους δημοσιογράφους περίπου τα μεσάνυχτα.
Τα πρόσωπα της ΕΕ
Κατά τη διάρκεια ενός δείπνου , οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν γύρω από το ποιός θα απαρτίσει τις τρεις κορυφαίες θέσεις.
Η φον ντερ Λάιεν, η οποία οδήγησε την Επιτροπή κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού και του πολέμου στην Ουκρανία, είδε τις πιθανότητές της για μια δεύτερη θητεία να ενισχύονται καθώς το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο οποίο ανήκει κατέλαβε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, είναι το επικρατέστερο πρόσωπο για να διαδεχθεί τον Μισέλ στη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθιστώντας τον υπεύθυνο για τη διαμόρφωση συμβιβασμών μεταξύ των ηγετών της ΕΕ.
Η Πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κάγια Κάλας έχει προταθεί ως η εναλλακτική στην θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, θέση που σήμερα κατέχει ο Ζοζέπ Μπορέλ.
Τέλος, και η Ρομπέρτα Μετσόλα, προερχόμενη και αυτή από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα υπέβαλε και τυπικά εκ νέου υποψηφιότητα για πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Κόστα και το σκάνδαλο διαφθοράς
Ήταν αναμενόμενο ότι όλες οι προτάσεις δεν θα περνούσαν... αναίμακτα και το παρασκήνιο στο δείπνο των ηγετών το επιβεβαιώνει, καθώς και οι τρεις περιπτώσεις έχουν συναντήσει κάποιες όχι τόσο θερμές αντιδράσεις, σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα «Guardian».
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος μάλιστα έχει αναλάβει ρόλο διαπραγματευτή μαζί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη για λογαριασμό του ΕΛΚ, δεν φαίνεται να... ξετρελάθηκε με την ιδέα για τον σοσιαλιστή Αντόνιο Κόστα στην κορυφή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς ζήτησε «δημόσιες διευκρινίσεις» σχετικά με το σκάνδαλο διαφθοράς που ανάγκασε τον Κόστα να αποχωρήσει από το αξίωμά του πέρυσι. Ο Κόστα, ο οποίος κέρδισε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, δεν έχει κατηγορηθεί για κάποιο έγκλημα, αλλά βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα σχετικά με τη φερόμενη άσκηση αθέμιτης επιρροής από τη σοσιαλιστική κυβέρνησή του.
Η επιλογή Κάλας μπορεί να εξοργίσει τη Μόσχα
Ο Πίτερ Πελεγκρίνι, πρόεδρος της Σλοβακίας, ο οποίος αναπληρώνει τον πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος νοσηλεύεται σε νοσοκομείο μετά από απόπειρα δολοφονίας, δήλωσε ότι οι ηγέτες πρέπει να είναι «πολύ προσεκτικοί» σχετικά με το ποιος θα εκπροσωπεί την ΕΕ σε διεθνές επίπεδο.
«Πρέπει να έχουμε εκεί ένα πρόσωπο που θα είναι σε θέση να ηρεμήσει την κατάσταση, η οποία βρίσκεται τώρα εξαιρετικά υπό τεράστια ένταση», δήλωσε.
Ο Πελεγκρίνι δεν κατονόμασε κανέναν, αλλά η επισήμανσή του θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συγκαλυμμένη κριτική στην πρόταση για την Κάλλας, η οποία είναι σφοδρή πολέμιος της Ρωσίας, που μάλιστα εμφανίστηκε τον Φεβρουάριο και σε μητρώο των καταζητούμενων της Μόσχας, αντιμέτωπη με ποινικές κατηγορίες.
Η Κάλας είναι ένθερμη υποστηρικτής της Ουκρανίας, πρωτοστατώντας στις προσπάθειες για την αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο ενώ έχει εξοργίσει τη Μόσχα πιέζοντας για την απομάκρυνση των σοβιετικών μνημείων. Η Ρωσία έχει νόμους που ποινικοποιούν την καταστροφή σοβιετικών μνημείων, την «αποκατάσταση των Ναζί» που περιλαμβάνουν ρήτρες που τιμωρούν τη βεβήλωση των πολεμικών μνημείων.
Όρμπαν κατά Φον ντερ Λάιεν
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, το κόμμα του οποίου αποβλήθηκε από το ΕΛΚ το 2022 λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου στη χώρα του, έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι δεν θα υποστηρίξει τη Φον ντερ Λάιεν.
Σε ένα αιχμηρό μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά τη σύνοδο κορυφής, κατηγόρησε το ΕΛΚ ότι έκανε συμφωνία με τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους για να μοιράσουν τις κορυφαίες θέσεις μεταξύ τους. «Θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τη μετανάστευση και θα στείλουν ακόμη περισσότερα χρήματα και όπλα στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας», είπε.
Η Φον ντερ Λάιεν, ωστόσο, μπορεί να διοριστεί χωρίς την ομόφωνη υποστήριξη των ηγετών της ΕΕ, υπογραμμίζει η Guardian.
Ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε: «Είμαι θετικός για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά δεν λέω ότι την υποστηρίζουμε». Πρόσθεσε ότι υπάρχει ένα ερώτημα σχετικά με το σύνολο του πακέτου θέσεων εργασίας.
Καθώς τα «παζάρια» συνεχίζονται το βρετανικό δημοσίευμα επισημαίνει ότι η Φον ντερ Λάιεν κατηγορήθηκε ότι καθυστέρησε μια κρίσιμη έκθεση για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία για να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Τζόρτζια Μελόνι.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, η οποία είναι επίσης η επικεφαλής των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν έχει ακόμη δηλώσει αν θα υποστηρίξει τη Φον ντερ Λάιεν. Η Φον ντερ Λάιεν μπορεί να στραφεί στους ευρωβουλευτές του ECR της Μελόνι για να διασφαλίσει ότι θα λάβει αρκετές ψήφους στην ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούλιο.
Η «μπηχτή» στην Ούρσουλα για την Μελόνι
Η απερχόμενη Ολλανδή φιλελεύθερη ευρωβουλευτής Σοφία Ιν' τ Φελντ υποστήριξε ότι η πρόεδρος της Κομισιόν έκανε κατάχρηση των εξουσιών της με αντάλλαγμα την προσέλκυση υποστήριξης.
Κατηγόρησε την φον ντερ Λάιεν ότι έχει εργαλειοποιήσει το κράτος δικαίου και χρησιμοποιεί την επιβολή του για αντάλλαγμα με θέσεις εργασίας, έγραψε η ευρωβουλευτής στο X μετά από δημοσίευμα του Politico ότι η πρόεδρος της Κομισιόν καθυστέρησε τη δημοσίευση έκθεσης που επέκρινε την Ιταλία για την υπονόμευση των ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης.
Η ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου, η οποία ήταν στο πρόγραμμα της Επιτροπής για τις 3 Ιουλίου, δεν θα δημοσιευθεί μέχρι να διοριστεί η νέα Επιτροπή, ανέφερε ο ιστότοπος.
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ απέρριψε τον υπαινιγμό ότι η καθυστέρηση είχε ως στόχο να βοηθήσει τη φον ντερ Λάιεν.«Είναι καλή ιδέα να [δημοσιευθεί] τον Σεπτέμβριο/Οκτώβριο. Εάν δημοσιεύσουμε τώρα, όλοι θα δουν πολιτικές χειρονομίες, όχι μόνο στο κεφάλαιο για την Ιταλία. Καλύτερα να το κάνουμε όταν τελειώσουν οι [συζητήσεις] για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας», δήλωσε.
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποβάθμισε επίσης τη χρονική στιγμή της έκθεσης: «Οι φάκελοι παρουσιάζονται στο Σώμα μόλις θεωρηθούν αρκετά ώριμοι για έγκριση από το Σώμα [των Επιτρόπων] … Επομένως, θα παρουσιαστεί όταν θεωρήσουμε ότι η έκθεση είναι κατάλληλη για έγκριση».
Τα παζάρια στην ακροδεξιά
Τέλος το δημοσίευμα καταλήγει ότι οι διαπραγματεύσεις για τα κορυφαία αξιώματα γίντονται εν μέσω προσπαθειών να ενωθεί ο ευρύτερος ακροδεξιός χώρος σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου
Η Μελόνι συναντήθηκε με τον Όρμπαν όπου «εξέτασαν πολιτικά ζητήματα που αφορούν την ευρωπαϊκή δεξιά», σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ούγγρου πρωθυπουργού. Ο Ούγγρος ηγέτης συναντήθηκε επίσης με τον πρώην πρωθυπουργό της Πολωνίας Ματέους Μοραουιέτσκι του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη. Οι συναντήσεις θα τροφοδοτήσουν τις προσδοκίες ότι το κόμμα Fidesz του Όρμπαν θα μπορούσε να ενταχθεί στο ECR, το οποίο περιλαμβάνει το πολωνικό «Νόμος και Δικαιοσύνη» και τα Αδέλφια της Ιταλίας» της Μελόνι μεταξύ των μελών του.
Ο Όρμπαν είχε ξεχωριστή συνάντηση με τον Ολλανδό Μαρκ Ρούτε, καθώς η Ουγγαρία συνεχίζει να εμποδίζει τον διορισμό του ως γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ. Ερωτηθείς σχετικά με τη θέση - η οποία δεν αποτελεί μέρος των διαπραγματεύσεων της ΕΕ - ο Ρούτε είπε απλά: «Θα δούμε».