Οι τέσσερις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθυστερούν τις διαπραγματεύσεις στη Σύνοδο Κορυφής για ένα τεράστιο πακέτο τόνωσης με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας είναι έτοιμες να πουν «ναι» σε ένα βασικό σημείο της συμφωνίας, ανέφεραν αξιωματούχοι, σύμφωνα με το Bloomberg.
Μετά από ολονύχτιες διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ηγέτες των λεγόμενων «φειδωλών» χωρών, δηλαδή ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, ο καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, και ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Στέφαν Λεβέν (με τους οποίους έχει έρθει κοντά και η Φινλανδή πρωθυπουργός, Σάνα Μάριν), είναι ικανοποιημένοι με το ενδεχόμενο να διατεθούν σε επιχορηγήσεις 390 δισεκατομμύρια ευρώ (και όχι 500 δισ., όπως ήταν η αρχική πρόταση) από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα χρήματα (περίπου 350 δισ. ευρώ) να διατεθούν ως δάνεια χαμηλού επιτοκίου, ανέφεραν οι αξιωματούχοι, ζητώντας να μην κατονομαστούν.
Η πρόοδος ενίσχυσε τις αγορές, με το ευρώ να ανεβαίνει κοντά στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 2019.
Νέα συνάντηση στις 5 μ.μ.
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα συγκεντρωθούν ξανά στις 5 μ.μ. με στόχο να επιλύσουν τα εκκρεμή ζητήματα όπως το συνολικό μέγεθος του Ταμείου και τους μηχανισμούς βάσει των οποίων θα ελέγχονται οι δαπάνες. Γάλλος αξιωματούχος ανέφερε μάλιστα ότι η αντιπροσωπεία της χώρας του βλέπει πλέον μια πορεία προς πλήρη συμφωνία.
Με τους επενδυτές να ποντάρουν σε μια συμφωνία μετά από μια σειρά τολμηρών ανακοινώσεων τις τελευταίες εβδομάδες, οι ηγέτες της ΕΕ βρίσκονται υπό έντονη πίεση να γεφυρώσουν τις διαφορές τους. Μερικές φορές οι συζητήσεις ήταν έντονες, με αρκετούς αξιωματούχους να λένε ότι όλη η διαπραγμάτευση βρισκόταν στο χείλος της κατάρρευσης κατά τη διάρκεια του δείπνου της Κυριακής, καθώς οι πλουσιότερες χώρες του Βορρά και οι χώρες του Νότου, που δέχθηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα από την πανδημία του κορωνοϊού, ήρθαν σε ρήξη.
«Υπήρξαν στιγμές που τα πράγματα δεν έμοιαζαν καλά χθες βράδυ, αλλά η αίσθησή μου είναι ότι συνολικά κάνουμε πρόοδο», δήλωσε μετά τη λήξη των ολονύχτιων διαπραγματεύσεων ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε. «Είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε τη μετάβαση από δάνεια σε επιχορηγήσεις εάν πραγματοποιούνται μεταρρυθμίσεις και εάν αυτές οι μεταρρυθμίσεις μπορούν να εφαρμοστούν», πρόσθεσε και σημείωσε: «Υπάρχει ένα πολύ καλό κείμενο πάνω σε αυτό τώρα και η εντύπωσή μου είναι ότι υπάρχει συναίνεση». Σύμφωνα με τον Ρούτε, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ετοιμάζει τη νέα συμβιβαστική πρόταση.
Όπως εξηγεί το Bloomberg, ο Ρούτε και οι σύμμαχοί του προσπαθούσαν να μειώσουν τη δωρεάν βοήθεια που οι υπερχρεωμένες χώρες του Νότου θεωρούν κρίσιμη για τη στήριξη των οικονομιών τους. Υπενθυμίζει μάλιστα ότι η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιελάμβανε 500 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις.
Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, παρ' όλη την απογοήτευση από την άλλη πλευρά του τραπεζιού της διαπραγμάτευσης με την οποία ήρθε αντιμέτωπος ο Ρούτε, οι αντίπαλοί του δεν είναι σε θέση να του ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση. Ο Ολλανδός πρωθυπουργός έχει μόλις 75 βουλευτές στο κοινοβούλιο των 150 εδρών της χώρας του, οπότε θα χρειαστεί υποστήριξη από την αντιπολίτευση για να επικυρώσει οποιαδήποτε συμφωνία έχει συνάψει με το μπλοκ.
Την ικανοποίησή του εξέφρασε και ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος λίγο μετά την ολοκλήρωση της τρίτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, νωρίς το πρωί της Δευτέρας, έγραψε στο Twitter: «Οι δύσκολες διαπραγματεύσεις μόλις τελείωσαν, μπορούμε να είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με το σημερινό αποτέλεσμα. Συνεχίζεται το απόγευμα».
Και 1,8 τρισ. για το δημοσιονομικό πλαίσιο
Στο τραπέζι βρίσκονται το πακέτο 1,8 τρισ. ευρώ για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης. Περισσότερα από 1 τρισ. ευρώ θα διανεμηθούν σε επιχορηγήσεις από τον κανονικό προϋπολογισμό του μπλοκ, ενώ άλλα 750 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για το πακέτο έκτακτης ανάγκης. Η χώρα που θα συνεισφέρει το μεγαλύτερο μέρος στον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι η Γερμανία.
Σχεδόν το ένα τρίτο αυτού του συνόλου θα πρέπει να δεσμευτεί για έργα που μετατρέπουν την ΕΕ σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Οι δαπάνες που δεν συνάδουν με τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή δεν θα εγκριθούν, καθιστώντας έτσι τη δυνητική συμφωνία το μεγαλύτερο πράσινο κίνητρο που έχει δει ποτέ ο κόσμος, σημειώνει το Bloomberg.
Καταλήγοντας, το δημοσίευμα αναφέρει ότι όταν οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρωθούν το απόγευμα θα πρέπει να ξεπεράσουν δύο αμφισβητούμενα ζητήματα: Το πρώτο αφορά στη διαβεβαίωση ότι γίνεται σωστή χρήση της χρηματοδότησης και το δεύτερο, αν οι διανομές εναρμονίζονται με την τήρηση των ευρωπαϊκών προτύπων.
«Φαίνεται ότι όλοι θέλουν μια λύση», ανέφερε σχετικά ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας. «Αλλά δείχνει επίσης ότι απαιτείται σημαντική προσπάθεια για να κάνουμε μαζί την Ευρώπη ισχυρή. Η αλληλεγγύη μεταξύ όλων των εθνών θα αποδώσει για όλους ».
Ποιοι είναι οι τέσσερις τσιγκούνηδες
Οι «ένοχοι» τυχόν αποτυχίας της Συνόδου Κορυφής έχουν ήδη βρεθεί: θα είναι οι λεγόμενοι «τέσσερις τσιγκούνηδες», δηλαδή η Αυστρία, η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία. Πρόκειται για τέσσερις χώρες που υπερασπίζονται εδώ και δεκαετίες την ίδια άτεγκτη Ευρώπη: μια απόλυτα ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και ανθρώπων, σε μια αγορά απελευθερωμένη από κάθε κρατική παρέμβαση. Η ιδέα ότι πρέπει η Ευρώπη να φανεί αλληλέγγυα σε αυτό το παιχνίδι τούς είναι ξένη. Σέβονται κατά λέξη τις Συμφωνίες της ΕΕ και δεν δέχονται να αυξηθεί ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός, τον οποίο καλούνται κυρίως να πληρώσουν. Verhoging van de Europese begroting? («αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού;») ήταν η βασική ανησυχία του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε. Η καλβινιστική φιλοσοφία, η οποία εμπνέει τις ελίτ του Αμστερνταμ, από τον 16ο αιώνα βασίζεται σε ένα ουσιώδες σημείο: ένα ευρώ είναι ένα ευρώ.
Η ονομασία «τέσσερις τσιγκούνηδες» τους δόθηκε από τους Financial Times. Όχι μόνο αρνούνται να συμμετέχουν οικονομικά στον μελλοντικό αυξημένο προϋπολογισμό της ΕΕ, αλλά η κρίση του κορωνοϊού αποκάλυψε και την αλλεργία τους σε κάθε οικονομική αλληλεγγύη προς τις άλλες χώρες-μέλη της Ενωσης, οι οποίες επλήγησαν σοβαρά από την κρίση, κυρίως την Ιταλία. Η πρώτη αντίσταση των τεσσάρων τσιγκούνηδων ξεκίνησε με την άρνησή τους να δεχθούν τα κορωνοομόλογα και συνεχίστηκε με την άρνησή τους να δεχθούν την παραχώρηση υψηλών επιδοτήσεων. Η στάση του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών Wopke Hoekstra, ο οποίος ζήτησε να γίνει ευρωπαϊκή έρευνα γιατί ορισμένες χώρες-μέλη δεν μπορούν μόνες τους να διαχειριστούν την κρίση του κορωνοϊού και τις οικονομικές ή κοινωνικές συνέπειές του, λέει πολλά για τον τρόπο με τον οποίο οι «frugal» βλέπουν την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.