Οι ζυμώσεις συνεχίζονται ενόψει της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, με τα κράτη-μέλη να προσπαθούν να βρουν κοινό έδαφος για το Ταμείο Ανάκαμψης συμφωνώντας πάντως στον επείγοντα χαρακτήρα μιας συμφωνίας.
Με τις οικονομίες τους να δέχονται σφοδρό πλήγμα από την πανδημία του κορωνοϊού οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν για πρώτη φορά διά ζώσης μετά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων των Μάρτιο και τρεις εβδομάδες μετά την τηλεδιάσκεψη του Ιουνίου, που δεν κατέληξε σε συμφωνία λόγω διάστασης απόψεων ως προς τον τρόπο αντίδρασης της Ένωσης.
Στο τραπέζι της συνόδου της Παρασκευής και του Σαββάτου στις Βρυξέλλες είναι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και το Ταμείο Ανάκαμψης της Κομισιόν, συνολικού ύψους και τα δύο 1,85 δισ. ευρώ. Αλλά για να επιτευχθεί συμφωνία θα πρέπει να γεφυρωθούν πολλές διαφορές ειδικά μεταξύ των πλούσιων βορείων και των κρατών του ευρωπαϊκού νότου, που έχουν πληγεί σφοδρότερα από την πανδημία του κορωνοϊού. Διεθνή ΜΜΕ σχολιάζουν ότι στη σύνοδο διακυβεύονται πολλά, από την ευρωπαϊκή ενότητα, μέχρι το σήμα που θα σταλεί στις χρηματαγορές καθώς η βαριά ατζέντα περιλαμβάνει κι άλλα ακανθώδη ζητήματα, όπως η ολοκλήρωση της συμφωνίας για το Brexit για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ.
Έκκληση για συμφωνία από τον Σαρλ Μισέλ
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ στην επιστολή πρόσκλησης προς τους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων ενόψει της συνόδου απηύθυνε έκκληση για άμεση συμφωνία στον επόμενο προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η πανδημία COVID-19 έχει κοστίσει πολλές ζωές σε ολόκληρη την Ευρώπη και έχει πλήξει σοβαρά τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας. Συνεχίζει να επηρεάζει τη ζωή μας.
Όλες οι προσπάθειές μας », επισημαίνει ο κ. Μισέλ, «πρέπει να επικεντρωθούν στην οικοδόμηση μιας βιώσιμης ανάκαμψης. Για το σκοπό αυτό, η συνάντησή μας αυτή την εβδομάδα θα αφιερωθεί στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και στο Σχέδιο Ανάκαμψης. Από την τελευταία σύνοδο κορυφής μας τον Ιούνιο, έχουμε εργαστεί εντατικά με όλους εσάς και λάβουμε δεόντως υπόψη τις ανησυχίες σας».
Σε αυτή τη βάση, σημειώνει, «υπέβαλα μια πρόταση για την αντιμετώπιση των βασικών δυσκολιών και τη δημιουργία γεφυρών μεταξύ των διαφόρων θέσεων. Η εξεύρεση συμφωνίας θα απαιτήσει σκληρή δουλειά και πολιτική βούληση από την πλευρά όλων. Τώρα είναι η ώρα. Μια συμφωνία είναι απαραίτητη. Θα πρέπει να βρούμε εφαρμόσιμες λύσεις και να καταλήξουμε σε συμφωνία, για το μεγαλύτερο όφελος των πολιτών μας».
«Διακυβεύονται πολλά...»
«Διακυβεύονται πολλά, η αξιοπιστία της ΕΕ. Συμφωνήσαμε ότι πρέπει να καταλήξουμε σε γρήγορη συμφωνία. Δεν βάζω στοίχημα ότι θα συμβεί, αλλά αισιοδοξώ ότι έχουμε καλές πιθανότητες», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός αρμόδιο για ευρωπαϊκά θέματα Μίχαελ Ροτ μετά από συνάντηση με Ευρωπαίους ομολόγους του. Όπως επεσήμαε υπάρχουν ακόμη πολλά σημεία τριβής, ειδικά όσον αφορά το συνολικό ύψος του Ταμείου Ανάκαμψης, που η Κομισιόν όρισε στα 750 δισ. ευρώ και κατά πόσον η βοήθεια θα διατεθεί με τη μορφή επιχορηγήσεων ή δανείων. Την τελευταία εκδοχή προτιμούν η Αυστρία , η Ολλανδία, η Δανία και η Σουηδία.
Ηγέτες κρατών μελών είχαν κατ’ ιδίαν συναντήσεις ενόψει της συνόδου με τους επικεφαλής των «φειδωλών» κρατών σε μια προσπάθεια να κάμψουν της αντιστάσεις τους αναφορικά με τη διάθεση των 500 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης υπό μορφήν επιχορηγήσεων και τα υπόλοιπα 250 δισ. υπό μορφήν δανείων. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αναμένει «δύσκολες ώρες» στη σύνοδο των Βρυξελλών. «Έχουμε διαφορετικές απόψεις όσον αφορά την απάντηση στην κρίση, αλλά έχουμε έναν κοινό στόχο. Αν καθυστερήσουμε την απάντηση, θα καθυστερήσουμε την ανάκαμψη κι η κρίση θα επιδεινωθεί. Θα πρέπει όλοι να κάνουμε κάποιες θυσίες για να επιτευχθεί συμφωνία», δήλωσε κατά τη συνάντησή του με τον Σουηδό ομόλογό του Στέφαν Λέβεν.
H Γαλλία, πάντως, αισιοδοξεί ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία παρά τις διαφορές, ενώ η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ -αν και κρατά χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών – θα προσέλθει στη σύνοδο αποφασισμένη να το παλέψει . «Νομίζω ότι η Άνγκελα Μέρκελ είναι αποφασισμένη να επιτευχθεί συμφωνία (…) αν όχι αυτό το Σαββατοκύριακο, τις επόμενες εβδομάδες», είπε η Ρόζα Μπάλφουρ, διευθύντρια του Carnegie Europe. Η Τάρα Βάρμα, επικεφαλής του γραφείου της δεξαμενής σκέψης European Council on Foreign Relations στο Παρίσι, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η τελική συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης να είναι διαφορετική από εκείνη που προτάθηκε αρχικά. «Αν τα καταφέρουν, όμως, στο τέλος, θα είναι τεράστιο βήμα. Και ειλικρινά είναι μια μεγάλη κίνηση για τους Γερμανούς, να επιβάλουν την υπόλοιπη ατζέντα τους, που είναι μεγάλη», συμπλήρωσε. Η σύνοδος διεξάγεται την ώρα που η Κομισιόν αναμένει φέτος ύφεση της τάξης του 8,3% για την ευρωπαϊκή οικονομία και ανάκαμψη του χρόνου.