Στην πρώτη τους σύνοδο κορυφής εδώ και σχεδόν δύο χρόνια οι ηγέτες της ΕΕ και της Κίνας συμφώνησαν να συνεργαστούν για την ειρήνευση στην Ουκρανία, με την πρόεδρο της Κομισιόν, πάντως να τονίζει ότι έχουν «σαφώς αντίθετες απόψεις» για τον πόλεμο.
Η Κίνα προσέφερε μεν διαβεβαιώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση χθες Παρασκευή ότι θα επιδιώξει ειρήνη στην Ουκρανία, αλλά τόνισε ότι αυτό θα γίνει με τους δικούς της όρους, απωθώντας την πίεση των Ευρωπαίων για μια πιο σκληρή στάση έναντι της Ρωσίας.
Ο πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ είπε στους ηγέτες της ΕΕ ότι το Πεκίνο θα πιέσει για ειρήνη με τον «δικό του τρόπο», ενώ ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι ελπίζει ότι η ΕΕ θα αντιμετωπίσει την Κίνα με «ανεξάρτητη», στάση σε ένα νεύμα για τους στενούς δεσμούς της Ευρώπης με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ΕΕ προσπάθησε χθες να πείσει την Κίνα να αρνηθεί να βοηθήσει τη Μόσχα να αντιμετωπίσει τις δυτικές κυρώσεις, στη διάρκεια μιας εικονικής συνόδου κορυφής κατά την οποία το Πεκίνο επιδιώκει να ανανεώσει την οικονομική σχέση του με την Ευρώπη όπου μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η σύνοδος ανέδειξε τις αποκλίνουσες απόψεις ΕΕ - Κίνας
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, μιλώντας εξ ονόματος των κρατών μελών, συνομίλησαν χθες το πρωί για τουλάχιστον δύο ώρες με τον Λι Κετσιάνγκ.
«Σχετικά με την Ουκρανία, ο Λι Κετσιάνγκ δήλωσε πως η Κίνα αντιτίθεται τόσο στους θερμούς όσο και στους ψυχρούς πολέμους, στις διαιρέσεις μεταξύ συνασπισμών, και αρνείται να πάρει το μέρος κάποιου», έγραψε στο Twitter ο Ουάνγκ Λουτόνγκ, αρμόδιος για την Ευρώπη στο κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Για την ΕΕ, η σύνοδος κορυφής είχε κύριο στόχο να παρακινήσει την Κίνα να μην υποστηρίξει υπερβολικά δραστήρια τη Ρωσία. Η ΕΕ είπε στο Πεκίνο κατά τη διάρκεια αυτής της εικονικής συνόδου με τον Λι και τον Σι να μην επιτρέψει στη Μόσχα να παρακάμψει τις δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Καλέσαμε την Κίνα να βοηθήσει να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η Κίνα δεν μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου από τη Ρωσία», δήλωσε Μισέλ σε συνέντευξη Τύπου με την φον ντερ Λάιεν μετά την πρώτη συνάντηση ΕΕ-Κίνας μετά τη σύνοδο κορυφής από τις 30 Δεκεμβρίου 2020. «Οποιαδήποτε απόπειρα παράκαμψης των κυρώσεων ή παροχής βοήθειας στη Ρωσία θα παρατείνει τον πόλεμο», είπε.
Η Κίνα σφυρηλατεί στενότερους δεσμούς ενέργειας, εμπορίου και ασφάλειας με τη Μόσχα, θέτοντας τον εαυτό της ως μια παγκόσμια δύναμη που μπορεί να σταθεί επάξια απέναντι στις ΗΠΑ. Εβδομάδες πριν από την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου, Πεκίνο και Μόσχα διακήρυξαν μια στρατηγική συνεργασία «χωρίς όρια».
Τραχείς και περίπλοκες οι σχέσεις ΕΕ - Κίνας
Ο Λι είπε στους ηγέτες της ΕΕ ότι η Κίνα πάντα επιδίωκε ειρήνη και προωθεί τις διαπραγματεύσεις και είναι πρόθυμη να συνεχίσει να διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο με τη διεθνή κοινότητα, ανέφερε ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός CCTV. Το CCTV ανέφερε επίσης τα σχόλια του Σι για μια ανεξάρτητη πολιτική της ΕΕ.
Ο Μισέλ σημείωσε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι ο πόλεμος, τον οποίο η Ρωσία αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», απειλεί την παγκόσμια ασφάλεια και την παγκόσμια οικονομία.
Η Κίνα αρνείται να καταδικάσει την στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ή να την αποκαλέσει εισβολή και έχει επανειλημμένα επικρίνει αυτό που αποκαλεί παράνομες και μονομερείς κυρώσεις της Δύσης.
Οι Μισέλ και η φον ντερ Λάιεν περιέγραψαν τον τόνο της συνόδου ως «ανοιχτό και ειλικρινή», ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι το εμπόριο μεταξύ δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου ήταν πολύ μεγαλύτερο από τους οικονομικούς δεσμούς της Κίνας με τη Ρωσία.
H ΕΕ επιστρατεύει την οικονομία για να πείσει την Κίνα
Πάνω από το ένα τέταρτο του παγκόσμιου εμπορίου της Κίνας ανερχόταν με το ευρωπαϊκό μπλοκ και τις Ηνωμένες Πολιτείες πέρυσι, έναντι μόλις 2,4% με τη Ρωσία, δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.
Η Κίνα ανησυχεί ότι οι ευρωπαϊκές χώρες παίρνουν σκληρότερα στοιχεία εξωτερικής πολιτικής από την Ουάσινγκτον και ζήτησε από την ΕΕ να «αποκλείσει την εξωτερική παρέμβαση» από τις σχέσεις της με την Κίνα. Το 2019, η ΕΕ άλλαξε απότομα από την ήπια διπλωματική γλώσσα για να χαρακτηρίσει την Κίνα ένα συστημικό αντίπαλο.
Η ΕΕ, η Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει κυρώσεις σε Κινέζους αξιωματούχους για υποτιθέμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή Σιντζιάνγκ, κάτι που ώθησε το Πεκίνο να αντιδράσει με το ίδιο είδος, παγώνοντας μια επενδυτική συμφωνία ΕΕ-Κίνας που είχε ήδη διαπραγματευτεί.
Η Κίνα έκτοτε ανέστειλε επίσης τις εισαγωγές από τη Λιθουανία, αφού το κράτος της Βαλτικής μέλος ΕΕ επέτρεψε στην Ταϊβάν να ανοίξει de facto πρεσβεία στην πρωτεύουσά της, εξοργίζοντας το Πεκίνο.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι το Πεκίνο οφείλει να υπερασπιστεί τη διεθνή τάξη που έχει κάνει την Κίνα τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Η Δύση λέει ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτελεί παραβίαση του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
«Είναι μια καθοριστική στιγμή γιατί τίποτα δεν θα είναι όπως πριν από τον πόλεμο. Τώρα είναι ζήτημα να λάβουμε μια πολύ σαφή στάση για να στηρίξουμε και να υπερασπιστούμε την τάξη που βασίζεται σε κανόνες», κατέληξε.