Μόλις ανακοινώθηκε η συμφωνία για εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, τα μάτια είναι στραμμένα στην εφαρμογή της, αλλά και στο μέτωπο στη Λωρίδα της Γάζας.
Η κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στον στρατό του Ισραήλ και στη Χεζμπολάχ άρχισε να εφαρμόζεται στις 4:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδος).
Η εκεχειρία παίρνει σάρκα και οστά έπειτα από έναν χρόνο και πλέον εχθροπραξιών στα σύνορα, και δύο και πλέον μήνες ανοικτού πολέμου, ανάμεσα στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και στο ισχυρό σιιτικό κίνημα του Λιβάνου, που υποστηρίζεται από το Ιράν.
Η εκεχειρία σταματά τον πόλεμο που ανάγκασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στο Ισραήλ και εκατοντάδες χιλιάδες στον Λίβανο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Οι εχθροπραξίες οδήγησαν σε μαζικούς ισραηλινούς βομβαρδισμούς στον Λίβανο από την 23η Σεπτεμβρίου και στην εισβολή ισραηλινών στρατευμάτων στο νότιο τμήμα της λιβανέζικης επικράτειας από την 30ή Σεπτεμβρίου, για να απωθηθούν οι μαχητές της Χεζμπολάχ.
Χαιρέτισε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ο Μπάιντεν
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε χθες βράδυ τη συμφωνία, κάνοντας λόγο περί «νέας αρχής» για τον Λίβανο και περί «καλής είδησης», έπειτα από εβδομάδες διπλωματικών προσπαθειών των ΗΠΑ και της Γαλλίας.
Με βάση διευκρινίσεις Αμερικανού αξιωματούχου για το τι προβλέπει η συμφωνία -το περιεχόμενό της δεν έχει δημοσιοποιηθεί-, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν στη διάθεσή τους εξήντα ημέρες για να αποσύρουν προοδευτικά τις μονάδες τους από τη λιβανέζικη επικράτεια. Οι μαχητές της Χεζμπολάχ οφείλουν, επίσης, να αποσυρθούν από τα σύνορα με το Ισραήλ, παίρνοντας μαζί τον βαρύ οπλισμό τους.
Πριν από το οριστικό πράσινο φως της κυβέρνησής του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είπε πως η διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός θα εξαρτηθεί από το «τι θα γίνει στον Λίβανο». «Διατηρούμε πλήρη ελευθερία για να προχωρήσουμε σε στρατιωτική δράση στον Λίβανο», πρόσθεσε. «Αν η Χεζμπολάχ παραβιάσει τη συμφωνία και αποπειραθεί να επανεξοπλιστεί, θα επιτεθούμε», απείλησε.
Λίβανος: Τι προβλέπει η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός
- Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν προθεσμία 60 ημερών για να αποσυρθούν προοδευτικά από τον νότιο Λίβανο.
- Οι μαχητές της Χεζμπολάχ υποχρεούνται επίσης να αποσυρθούν από τα νότια σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ και να αναδιαταχθούν βόρεια του ποταμού Λιτάνι.
- Τα βαριά όπλα της Χεζμπολάχ πρέπει επίσης να αποσυρθούν από τη μεθόριο.
- Ο στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου θα αναλάβουν τον έλεγχο θέσεων του ισραηλινού στρατού και της Χεζμπολάχ.
- Ο Λίβανος και το Ισραήλ διατηρούν το δικαίωμα στη νόμιμη άμυνα, όπως προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο.
- Ο αμερικανικός στρατός θα προσφέρει τεχνική υποστήριξη στον στρατό του Λιβάνου, σε συνεργασία με τον γαλλικό.
- Στρατιωτική επιτροπή με τη συμμετοχή διαφόρων χωρών θα διαθέσει περαιτέρω υποστήριξη στον λιβανικό στρατό - εξοπλισμό, εκπαίδευση και χρηματοδότηση.
- Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα ενταχθούν σε τριμερή μηχανισμό που είχε δημιουργηθεί μετά τον πόλεμο του 2006 από την προσωρινή δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στον Λίβανο (FINUL στα γαλλικά, UNIFIL στα αγγλικά), το Ισραήλ και τον Λίβανο.
Ο μηχανισμός αυτός, του οποίου πλέον θα προεδρεύουν οι ΗΠΑ, θα διατηρεί «απευθείας» επικοινωνία με τα διάφορα μέρη και θα επιτρέπει «κάθε φορά που διαπιστώνεται παραβίαση» της συμφωνίας, «ιδίως σοβαρή παραβίαση», να «αντιμετωπίζεται αμέσως», ώστε να αποφευχθεί τυχόν κλιμάκωση.
Ισραηλινό σφυροκόπημα στον Λίβανο λίγο πριν την εκεχειρία
Η ανακοίνωση ότι κλείστηκε συμφωνία έγινε ενώ το Ισραήλ σφυροκοπούσε χθες Τρίτη το κέντρο της Βηρυτού και το νότιο τμήμα της, προπύργιο της Χεζμπολάχ, σφοδρότερα παρά ποτέ αφότου άρχισε την εκστρατεία μαζικών αεροπορικών πληγμάτων εναντίον της.
Ενώ δεν έμενε ούτε μια ώρα ωσότου να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία, ο ισραηλινός στρατός συνέχιζε τις επιχειρήσεις του, πλήττοντας κτίριο στο κέντρο της λιβανέζικης πρωτεύουσας, κατόπιν διατάσσοντας κατοίκους του κεντρικού και του νότιου τμήματός του να απομακρυνθούν εσπευσμένα προτού βομβαρδίσει, ενώ, από την πλευρά της, η Χεζμπολάχ ανακοίνωσε μετά τα μεσάνυχτα πως εξαπέλυσε μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα εφόρμησης εναντίον «νευραλγικών στρατιωτικών στόχων» στο Τελ Αβίβ και στα περίχωρά του.
Αποδυναμώθηκε η Χεζμπολάχ
Η Χεζμπολάχ δεν συμμετείχε άμεσα στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός, καλώντας τον πρόεδρο του κοινοβουλίου, Ναμπί Μπέρι, να διαπραγματευτεί εξ ονόματός της. Δεν έχει κάνει μέχρι τώρα δημόσια κανένα σχόλιο για τη συμφωνία.
Ο πόλεμος αυτός θεωρείται πως αποδυνάμωσε το κίνημα που πρόσκειται στην Τεχεράνη. Ο πρώην γενικός γραμματέας της, Χασάν Νασράλα, σκοτώθηκε την 27η Σεπτεμβρίου σε πολυαίμακτο ισραηλινό βομβαρδισμό σε νότια συνοικία της Βηρυτού, όπως και πολλά άλλα ανώτερα στελέχη της πολιτικοστρατιωτικής παράταξης.
Οι βλέψεις του Νετανιάχου μετά την κατάπαυση του πυρός
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου θεωρεί πως η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα επιτρέψει στον στρατό του να «εντείνει» την πίεση στη Χαμάς, εναντίον της οποίας συνεχίζεται ο καταστροφικός πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας για 418η ημέρα.
«Μόλις η Χεζμπολάχ τεθεί εκτός παιχνιδιού, η Χαμάς θα βρεθεί μόνη (στη Λωρίδα της Γάζας). Η πίεσή μας θα ενταθεί, κι αυτό θα έχει συμβολή στην ιερή αποστολή της απελευθέρωσης των ομήρων μας», διαβεβαίωσε χθες βράδυ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα.
Η κατάπαυση του πυρός θα επιτρέψει επίσης στο Ισραήλ να «επικεντρωθεί στην ιρανική απειλή», πρόσθεσε.
Σιγή ιχθύος από το Ιράν για τη συμφωνία εκεχειρίας
Η Τεχεράνη θεωρείται ο βασικός υποστηρικτής της Χεζμπολάχ, της Χαμάς και άλλων κινημάτων στη Μέση Ανατολή που εναντιώνονται στο Ισραήλ. Ούτε η Ισλαμική Δημοκρατία έχει σχολιάσει δημόσια τη συμφωνία μέχρι τώρα.
Το Ιράν εξαπέλυσε -κάτι χωρίς προηγούμενο- επιθέσεις απευθείας εναντίον του Ισραήλ με εκατοντάδες drones και πυραύλους φέτος, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Στην πλειονότητά τους αναχαιτίστηκαν, διαβεβαίωσαν οι ισραηλινές αρχές.
Τα πυρά της Χεζμπολάχ εναντίον του βόρειου Ισραήλ ανάγκασαν περίπου 60.000 κατοίκους του να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η κυβέρνηση Νετανιάχου λέει πως σκοπός των στρατιωτικών επιχειρήσεων στον Λίβανο ήταν να επιτραπεί να επιστρέψουν με κάθε ασφάλεια.
Μπάιντεν-Μακρόν: Θα διασφαλίσουμε ότι η συμφωνία εκεχειρίας στον Λίβανο θα εφαρμοστεί πλήρως
Κατά τον Τζο Μπάιντεν, η συμφωνία σχεδιάστηκε ώστε να οδηγήσει στον μόνιμο τερματισμό των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο πλευρών.
Δυνάμει της συμφωνίας, ο λιβανέζικος στρατός θα κληθεί να αναλάβει τον έλεγχο των παραμεθόριων ζωνών και «ό,τι απομένει από τη Χεζμπολάχ και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, που δεν θα επιτραπεί να απειλήσουν ξανά την ασφάλεια του Ισραήλ», είπε ο απερχόμενος Δημοκρατικός πρόεδρος.
Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα εγγυηθούν πως η συμφωνία θα εφαρμοστεί στο σύνολό της, ανέφεραν χθες σε κοινή ανακοίνωσή τους ο Τζο Μπάιντεν και ο Γάλλος ομόλογός του Εμανουέλ Μακρόν.
Ο τελευταίος κάλεσε χθες Τρίτη τη λιβανέζικη πολιτική ηγεσία να οργανώσει «χωρίς καθυστέρηση» εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Η «ευθύνη» των λιβανέζικων αρχών και «όλων όσοι ασκούν σημαντικά πολιτικά καθήκοντα» είναι να αναδείξουν νέο αρχηγό του κράτους ικανό να «ενώσει», κάτι που, κατά την άποψη του Γάλλου Προέδρου, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την «αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας» του Λιβάνου, ανέφερε σε βίντεο που μεταφορτώθηκε στο X και η απομαγνητοφώνησή του αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Ελιζέ.
«Ο τερματισμός των εχθροπραξιών» δίνει στον Λίβανο «ευκαιρία να αρχίσει, με την υποστήριξη των εταίρων του», διαδικασία «διαρκούς ανάνηψης της χώρας», είπε ο κ. Μακρόν, υποσχόμενος πως «δεν θα φεισθεί ουδεμιάς προσπάθειας» για να «συνοδεύσει» την εφαρμογή της συμφωνίας και η Γαλλία «θα συνεχίσει να κινητοποιείται» για να «στηρίξει» τον Λίβανο.
Από την πλευρά του, ο κ. Μπάιντεν διαβεβαίωσε ότι «οι άμαχοι και στις δύο πλευρές των συνόρων θα μπορέσουν σύντομα να επιστρέψουν ασφαλείς στις κοινότητές τους».
Ο ισραηλινός στρατός διέταξε τους πολίτες του Λιβάνου να μην πλησιάζουν θέσεις του μετά την εκεχειρία
Μολαταύτα, ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε σήμερα τους κατοίκους του νοτίου Λιβάνου να μην πλησιάζουν θέσεις του στη λιβανέζικη επικράτεια, λίγη ώρα αφότου τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία. «Με την έναρξη εφαρμογής της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και στη βάση των όρων της», οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις «παραμένουν ανεπτυγμένες σε θέσεις τους στο εσωτερικό του νοτίου Λιβάνου», ανέφερε Αραβόφωνος εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, ο Αβιχάι Αντραΐ, μέσω X. «Απαγορεύεται σ’ εσάς να κατευθυνθείτε σε χωριά όπου έχει διαταχθεί εσπευσμένη απομάκρυνση των αμάχων ή προς δυνάμεις (του Ισραήλ) στην περιοχή», πρόσθεσε.
Εναντίον της συμφωνίας ο Μπεν Γκβιρ
Ο Ισραηλινός υπουργός Εθνικής Ασφαλείας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ -που εναντιώθηκε στη συμφωνία- τόνισε πως δεν είναι ασφαλής ακόμη η επιστροφή των πολιτών της χώρας στον Βορρά και ότι ο λιβανέζικος στρατός δεν έχει τη δυνατότητα να επικρατήσει σε ενδεχόμενη σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ. «Για να φύγουμε από τον Λίβανο πρέπει να έχουμε δημιουργήσει δική μας ζώνη ασφαλείας», υποστήριξε.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών του Λιβάνου, Αμπντάλα Μπου Χαμπίμπ, ο στρατός της χώρας του θα αναπτύξει περίπου 5.000 μέλη στην περιοχή των συνόρων καθώς θα αποσύρονται οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και οι μαχητές της Χεζμπολάχ.
Από τη δική του πλευρά, στέλεχος του σιιτικού κινήματος δήλωσε στον λιβανέζικο τηλεοπτικό σταθμό Αλ Τζαντίντ πως η παράταξή του χαιρετίζει την επέκταση της εξουσίας του κράτους του Λιβάνου, ενώ διαβεβαίωσε πως -αντίθετα με όσα εκτιμούν Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι και αναλυτές- η Χεζμπολάχ θα βγει από τον πόλεμο ενισχυμένη. «Χιλιάδες θα ενταχθούν στην αντίσταση», προέβλεψε ο Χασάν Φαντλάλα, μέλος του λιβανέζικου κοινοβουλίου, τονίζοντας πως η ισραηλινή απαίτηση να αφοπλιστεί το κίνημα δεν θα ικανοποιηθεί.