Σε κρίσιμη συμφωνία κατέληξαν οι διαπραγματευτές Συμβουλίου και Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ΕΕ.
Οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατέληξαν σε συμφωνία την Πέμπτη για έναν νέο κανονισμό που ορίζει το υποχρεωτικό ελάχιστο επίπεδο αποθεμάτων φυσικού αερίου στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης στο 80% έως την 1η Νοεμβρίου 2022. Τα κράτη μέλη και ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να προσπαθήσουν να φτάσουν το 85%. Ο στόχος θα είναι το 90% για τα επόμενα χρόνια για την προστασία των Ευρωπαίων από πιθανούς κλυδωνισμούς στον εφοδιασμό.
Το σχέδιο νόμου αποσκοπεί στην ταχύτερη αναπλήρωση των στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ευρώπης, ώστε τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις να έχουν αρκετό φυσικό αέριο για την επόμενη περίοδο θέρμανσης.
Πιο φιλόδοξο σχέδιο χάρη στους ευρωβουλευτές
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι ευρωβουλευτές πίεσαν επιτυχώς για περισσότερη φιλοδοξία όσον αφορά την αναπλήρωση στόχων και των κατευθύνσεων στον τομέα της ενέργειας. Από το 2023 και μετά, τα κράτη μέλη θα χαράξουν μεμονωμένες διαδρομές αναπλήρωσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι ευρωβουλευτές κατέληξαν ότι ο κανονισμός υπογραμμίζει την ανάγκη των χωρών της ΕΕ να διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού με φυσικό αέριο και να ενισχύσουν τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης.
Τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν δυνατότητες υπόγειας αποθήκευσης θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τουλάχιστον το 15% της μέσης κατανάλωσής τους τα τελευταία πέντε χρόνια αποθηκεύεται σε άλλο κράτος μέλος. Εναλλακτικά, θα πρέπει να αναπτύξουν έναν μηχανισμό επιμερισμού των βαρών που θα παρέχει οικονομική στήριξη για την επίτευξη των στόχων πλήρωσης.
Κοινή προμήθεια
Η Κομισιόν θα εκδώσει οδηγία σχετικά με τον τρόπο χρήσης ενός μηχανισμού για την από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, ο οποίος θα ενεργοποιηθεί οικειοθελώς από δύο ή περισσότερα κράτη μέλη, έως την 1η Αυγούστου 2022.
Υποχρεωτική πιστοποίηση χωρητικότητας αποθήκευσης αερίου
Σύμφωνα με τον κανονισμό, οι δυνατότητες αποθήκευσης φυσικού αερίου θα γίνουν υποδομές ζωτικής σημασίας. Όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης αποθήκευσης θα πρέπει να υποβληθούν σε νέα υποχρεωτική πιστοποίηση για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι εξωτερικών παρεμβολών.
Οι ευρωβουλευτές πίεσαν ώστε η φάση της πιστοποίησης να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημοσιεύσουν τα σχέδια αποφάσεων πιστοποίησης έως τον Νοέμβριο του 2022. Οι φορείς εκμετάλλευσης που αποτυγχάνουν να εξασφαλίσουν αυτήν την πιστοποίηση θα πρέπει να εγκαταλείψουν την ιδιοκτησία ή τον έλεγχο των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου της ΕΕ. Επιπλέον, οι φορείς εκμετάλλευσης δεν θα μπορούν να κλείσουν μια εγκατάσταση αποθήκευσης αερίου χωρίς άδεια από την αρμόδια εθνική ρυθμιστική αρχή.
«Η πανδημία έδειξε ότι είμαστε πιο δυνατοί όταν είμαστε ενωμένοι»
«Οι έκτακτοι καιροί απαιτούν εξαιρετική ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Τα καταφέραμε και στα δύο», δήλωσε ο ευρωβουλευτής Γέρζι Μπούζεκ (EΛΚ, Πολωνία), ο οποίος ηγείται της διαπραγματευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Από το 2010, το Κοινοβούλιο υποστηρίζει την κοινή αγορά φυσικού αερίου από την ΕΕ. Το Ευρωκοινοβούλιο κατάφερε να συμπεριλάβει στη νέα νομοθεσία διάταξη για έναν τέτοιο μηχανισμό για από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου.
«Πιστεύω ότι τα κράτη μέλη - με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - θα αξιοποιήσουν στο έπακρο αυτή τη δυνατότητα για να ενώσουν την αγοραστική τους δύναμη όταν προμηθεύονται φυσικό αέριο στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Η πανδημία έδειξε ότι είμαστε πιο δυνατοί όταν είμαστε ενωμένοι. Ας χτίσουμε σε αυτήν την εμπειρία ακόμη περισσότερο», σημείωσε ο Μπούζεκ.
«Οι ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν αρκετό φυσικό αέριο τον επόμενο χειμώνα»
«Οι συννομοθέτες ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση και κατέληξαν σε μια συμφωνία με στόχο να διασφαλίσουν ότι οι ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν αρκετό φυσικό αέριο τον επόμενο χειμώνα και θα προστατεύονται από αυτούς που επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν τον ενεργειακό εφοδιασμό ως όπλο», δήλωσε ο επικεφαλής της επιτροπής Βιομηχανίας και, Έρευνας και Ενέργειας Κρίστιαν Μπουσόι (ΕΛΚ, Ρουμανία). «Θα καταπολεμήσουμε τους φορείς εκμετάλλευσης που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του εφοδιασμού μας, χάρη σε μια διαδικασία πιστοποίησης που θα διασφαλίσει ότι η κρίσιμη υποδομή αποθήκευσης δεν βρίσκεται στα χέρια των χειριστών που αποτελούν κίνδυνο», πρόσθεσε ο Μπουσόι.
Τέλος στο ενεργειακό αδιέξοδο
Η νομοθετική πρόταση προετοιμάστηκε από την Κομισιόν στις 23 Μαρτίου, ύστερα από τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, γεγονός που ανέδειξε το ενεργειακό αδιέξοδο της ΕΕ με βασική αιτία την εξάρτησή της από τα ρωσικά καύσιμα. Το Κοινοβούλιο ψήφισε στις 5 Απριλίου υπέρ της έναρξης μιας ταχείας διαδικασίας και υποστήριξε την πρόταση δύο ημέρες αργότερα. Στη Σύνοδο Κορυφής των Βερσαλλιών, οι ηγέτες της ΕΕ ζήτησαν μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος της ενεργειακής αυτάρκειας.
Η άτυπη συμφωνία πλέον θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για να τεθεί σε ισχύ. Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας θα ψηφίσει επί του κειμένου σε προσεχή συνεδρίαση.