Η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι στη Μέση Ανατολή, προκαλώντας παγκόσμια ανησυχία, αλλά η επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ και τα αναμενόμενα αντίποινα του Τελ Αβίβ στην Τεχεράνη είναι κακό μαντάτο και για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Όπως εξηγεί η Μισέλ Γκριζέ της πανίσχυρης δεξαμενής σκέψης RAND Corporation στις ΗΠΑ, σε άρθρο της που δημοσιεύτηκε στο The National Interest, «μολονότι έχει υποστηριχθεί ότι η Μόσχα επωφελείται από το χάος στη Μέση Ανατολή, με την εκτροπή της δυτικής προσοχής και πόρων από την Ουκρανία – θα χάσει πολλά αν η σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χαμάς κλιμακωθεί σε ευρύτερο πόλεμο».
Η Ρωσία πλασάρεται εδώ και χρόνια ως μεγάλος στρατιωτικός και διπλωματικός παίκτης στη Μέση Ανατολή και σύμφωνα με την αναλύτρια έχει επωφεληθεί από την χαοτική κατάσταση στη Συρία και τη Λιβύη για να καθιερωθεί ως εγγυήτρια περιφερειακής ασφάλειας, αλλά μια κλιμάκωση της σύρραξης στη Μέση Ανατολή δεν θα είχε ανάλογα αποτελέσματα.
Κι αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η Ρωσία είναι απασχολημένη με τον πόλεμό της στην Ουκρανία. Την τελευταία διετία οι εταιρικοί δεσμοί της Μόσχας με την Τεχεράνη έχουν ενισχυθεί καθώς η ρωσική οικονομία απομονώθηκε ολοένα και περισσότερο λόγω των δυτικών κυρώσεων.
Το Ιράν δεν θα μπορεί να παρέχει μεγάλη υποστήριξη στη Ρωσία
Το Ιράν είναι σημαντικός προμηθευτής οπλικών συστημάτων στη Ρωσία ενώ ένας ιρανικός «στόλος φάντασμα» μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο ανά την υφήλιο από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία, επιτρέποντας στα ταμεία της Μόσχας να γεμίζουν από τα πετρελαϊκά έσοδα. Αλλά σε περίπτωση άμεσης εμπλοκής του σε έναν περιφερειακό πόλεμο, το Ιράν δεν θα μπορεί να παράσχει στον ίδιο βαθμό υποστήριξη στη Ρωσία.
«Μια ευρύτερη περιφερειακή σύρραξη, ιδιαίτερα αν περιλαμβάνει απευθείας σύγκρουση του Ισραήλ με το Ιράν, θα περιορίσει την ικανότητα της Τεχεράνης να συνεχίσει να προμηθεύει με όπλα τη Ρωσία». Πέραν τούτου «η Τεχεράνη ίσως ζητήσει περισσότερη υποστήριξη σε μια περίοδο που οι δυνατότητες της Ρωσίας είναι περιορισμένες», σχολιάζει η Γκριζέ.
Νέες κυρώσεις στην Τεχεράνη θα βλάψουν και τη Μόσχα
Ήδη τα μέλη της G-7 εξετάζουν το ενδεχόμενο πρόσθετων κυρώσεων κατά του Ιράν μετά την επίθεσή του στο Ισραήλ, οι οποίες θα μπορούσα να βλάψουν τη Ρωσία. «Θα μελετήσουμε το ενδεχόμενο πρόσθετων κυρώσεων κατά του Ιράν σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας, ειδικά όσον αφορά στα προγράμματά του για πυραύλους και drones», τόνισε την Κυριακή η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Μια σύρραξη στη Μέση Ανατολή θα ενισχύσει την επιρροή της Κίνας εις βάρος της Ρωσίας
Μολονότι η Ρωσία είναι απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει καταφέρει να πλασαριστεί ως πιθανός παίκτης ισχύος στη Μέση Ανατολή μεσούντος του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς. Αλλά σε περίπτωση διάχυσης της σύρραξης και κλιμάκωσής της σε περιφερειακό πόλεμο τα σχέδιά του μπορεί να καταρρεύσουν καθώς και η Κίνα διεκδικεί μεσολαβητικό ειρηνευτικό ρόλο.
«Η Ρωσία», σχολιάζει η αναλύτρια του RAND, «θα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε προσπάθειες της Κίνας να εξαπλωθεί στη δική της σφαίρα επιρροής στη Μέση Ανατολή», ιδιαίτερα μετά τα αποτελέσματα των προσπαθειών του Πεκίνου τον Μάρτιο του 2023 που έφεραν πιο κοντά τη Σαουδική Αραβία με το Ιράν.
Και τα περιθώρια αντίδρασης της Ρωσίας θα είναι στενά σε μια τέτοια περίπτωση καθώς η οικονομία της λόγω των κυρώσεων εξαρτάται σε ικανό βαθμό από την Κίνα. Σε ανακοίνωσή του την χθες Κυριακή το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε «βαθιά ανησυχία» για «άλλη μια επικίνδυνη κλιμάκωση» στη Μέση Ανατολή. Και απευθύνοντας έκκληση για αυτοσυγκράτηση κάλεσε τις χώρες της περιοχής «να επιλύσουν τα υφιστάμενα προβλήματα με πολιτικά και διπλωματικά μέσα».