Τις κινήσεις του Ρομάν Προτάσεβιτς κατά την παραμονή του στην Ελλάδα επιχειρεί να χαρτογραφήσει η ΕΥΠ, αλλά και να εξετάσει τον τρόπο που βρέθηκαν στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» οι τέσσερις πράκτορες της λευκορωσικής KGB.
Το κουβάρι των κινήσεων που έγιναν εντός της Ελλάδας, πριν την κρατική αεροπειρατεία στη Λευκορωσία, επιδιώκουν να ξετυλίξουν τα στελέχη της ΕΥΠ. Στο επίκεντρο έχουν βρεθεί οι τέσσερις πράκτορες για τους οποίους αναζητούνται στοιχεία από τη λίστα επιβατών της εταιρείας, ενώ ερευνάται και υλικό από τις κάμερες ασφαλείας από διάφορα σημεία του αεροδρομίου. Ωστόσο, τα στελέχη της ΕΥΠ εκτιμούν ότι οι ταυτότητες των ανδρών αυτών δεν θα είναι πραγματικές.
Σε Αθήνα και Κρήτη βρέθηκε ο Προτάσεβιτς
Οι τέσσερις πράκτορες της λευκορωσικής KGB φέρεται να παρακολουθούσαν στενά και με κάθε τρόπο τον Ρομάν Προτάσεβιτς, καθ’ όλη τη διάρκεια παραμονής του στη χώρα μας. Ο νεαρός δημοσιογράφος ταξίδεψε στην Ελλάδα στις 9 Μαΐου μαζί με τη φίλη του, Σοφία Σαπέγκα. Ο Προτάσεβιτς δεν είχε έρθει με την επίσημη αποστολή της ηγέτιδας της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας, Σβετλάνας Τιχανόφσκαγια, η οποία θα συμμετείχε στο Φόρουμ των Δελφών.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι Ελληνες αστυνομικοί, που συνόδευσαν την Τιχανόφσκαγια, είχαν αντιληφθεί την παρουσία του Ρομάν Προτάσεβιτς σε εκδήλωση στο κέντρο της Αθήνας. Οταν ρώτησαν μέλη της αποστολής την ιδιότητά του, απάντησαν ότι είναι μέλος της αποστολής και φωτορεπόρτερ που καλύπτει τις κινήσεις της αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Ο Προτάσεβιτς εθεάθη ακόμη τρεις φορές: Οταν επισκέφθηκαν την Ακρόπολη, όταν κατατέθηκε στεφάνι στο Πολυτεχνείο αλλά και όταν η Τιχανόφσκαγια συμμετείχε στο Φόρουμ των Δελφών.
Μετά, ο Ρομάν Προτάσεβιτς και η φίλη του ταξίδεψαν στην Κρήτη, όπου και έκαναν ολιγοήμερες διακοπές.
Οταν η πτήση της Ryanair πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ, o Προτάσεβιτς συνελήφθη και κρατείται στη φυλακή, σύμφωνα με τις αρχές της Λευκορωσίας.
Μινσκ: Το πλήρωμα της Ryanair αποφάσισε χωρίς πίεση να προσγειωθεί
Το πλήρωμα της πτήσης της Ryanair αποφάσισε το ίδιο, «χωρίς παρέμβαση», να προσγειωθεί στο Μινσκ αφότου ενημερώθηκε για απειλή βόμβας, δήλωσαν σήμερα οι Αρχές της Λευκορωσίας.
«Η απόφαση ελήφθη από τον κυβερνήτη (του αεροσκάφους και υπεύθυνο) του πληρώματος, χωρίς εξωτερική παρέμβαση», δήλωσε ο 'Ιγκορ Γκόλουμπ, διοικητής της αεροπορίας.
Ειδικοί στην ασφάλεια πτήσεων: Ο πιλότος ήταν υποχρεωμένος να προσγειωθεί
Ο κυβερνήτης του αεροσκάφους της Ryanair που αναχαιτίστηκε από ένα λευκορωσικό μαχητικό και αναγκάστηκε να προσγειωθεί στο Μινσκ, μετά από μια απειλή για βόμβα που αποδείχτηκε ανύπαρκτη, δεν είχε άλλη επιλογή παρά να υπακούσει στις εντολές, εκτιμούν πιλότοι και ειδικοί της αεροπλοΐας.
Το γεγονός ότι η Λευκορωσία σήκωσε ένα μαχητικό αεροσκάφος για να συλλάβει τον δημοσιογράφο Ρομάν Προτάσεβιτς προκάλεσε οργή στη Δύση και πολλές αεροπορικές εταιρείες δηλώνουν ότι θα παρακάμπτουν στο εξής τον λευκορωσικό εναέριο χώρο.
«Εάν ο αναχαιτίζων κατηύθυνε την πτήση της Ryanair στο Μινσκ, τότε όφειλαν να προσγειωθούν εκεί», εξήγησε ο Τζον Κοξ, πρώην πιλότος της US Airways και νυν σύμβουλος σε θέματα ασφάλειας των πτήσεων. «Οι πιλότοι εκπαιδεύονται για αυτό και υπάρχουν διεθνώς συμφωνημένα σινιάλα μεταξύ του αναχαιτίζοντος και του πολιτικού αεροσκάφους», σημείωσε. Πρόσθεσε μάλιστα ότι οι πιλότοι, σε όλες τις πτήσεις, έχουν μαζί τους σκίτσα ή περιγραφές αυτών των σινιάλων.
Στην περίπτωση απειλής για βόμβα στο αεροπλάνο, οι πιλότοι οφείλουν να υπακούσουν στις οδηγίες για το πού θα προσγειωθούν και να θεωρήσουν ότι ο αναχαιτίζων είναι εκεί για να τους βοηθήσει. «Δεν αμφισβητείς την πρόθεση (αυτού που αναχαιτίζει), επειδή υποθέτεις ότι βρίσκεται εκεί για να σε βοηθήσει», είπε ένας πιλότος ευρωπαϊκής εταιρείας.
«Είναι ο εναέριος χώρος τους και δεν ξεκινάς συζήτηση με ένα MiG-29», σχολίασε ένας άλλος πιλότος, αναφερόμενος στο μαχητικό που σήκωσε η Λευκορωσία για να κατευθύνει το αεροσκάφος της Ryanair στο Μινσκ.
Οι ειδικοί εξήγησαν ότι μολονότι οι αεροπορικές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να παρέχουν λίστες με τα ονόματα των επιβατών στις διεθνείς πτήσεις τους, οι πιλότοι συνήθως δεν γνωρίζουν ποιοι επιβαίνουν στο αεροπλάνο.
Ο ICAO, ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας, υποστηρίζει ότι η Λευκορωσία μπορεί να παραβίασε τη Σύμβαση του Σικάγου, διεθνή συμφωνία για την ασφάλεια των πτήσεων. Η IATA, η Διεθνής Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών, ζήτησε τη διεξαγωγή έρευνας. Όμως το πώς θα μπορούσε να οργανωθεί μια τέτοια έρευνα παραμένει ασαφές, αφού ο τομέας της αεροπλοΐας, παρά τους διεθνώς εναρμονισμένους κανόνες που τον διέπουν, ώστε να είναι ασφαλείς οι ουρανοί, δεν διαθέτει κάποια «διεθνή αστυνομία» ώστε να αποφεύγονται οι συνεχείς διαφωνίες.
Νομικοί επισημαίνουν ότι για οποιαδήποτε έρευνα ή νομική διεκδίκηση θα έπρεπε να ξεμπερδευτεί πρώτα το κουβάρι των δικαιοδοσιών, ένα χαρακτηριστικό στοιχείο των φιλελευθεροποιημένων αεροπορικών ταξιδιών: ένα τζετ καταχωρισμένο στην Πολωνία, που εκτελεί πτήση για λογαριασμό ενός ομίλου από την Ιρλανδία, μεταξύ της Ελλάδας και της Λιθουανίας και βρίσκεται πάνω από τη Λευκορωσία, χώρα που δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.