Στη Μόσχα αναμένεται εντός της εβδομάδας ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν για να συζητήσει σχετικά με τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ πριν το νέο γύρο επαφών Τεχεράνης - Ουάσιγκτον το ερχόμενο Σάββατο.
Το Ιράν και οι ΗΠΑ, που έχουν διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις τους από το 1980, διεξήγαγαν συνομιλίες το Σάββατο, με μεσολάβηση του σουλτανάτου του Ομάν, για το ακανθώδες ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Δυτικές κυβερνήσεις, με πρώτη αυτή των ΗΠΑ, ερίζουν εδώ και δεκαετίες ότι το Ιράν έχει πρόθεση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη διαψεύδει την κατηγορία κι υπερασπίζεται το κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας να διαθέτει πυρηνικό πρόγραμμα για πολιτικούς σκοπούς, ιδίως για την παραγωγή ενέργειας.
Το Ιράν και οι ΗΠΑ συμφώνησαν να συνεχίσουν τις συνομιλίες τους το ερχόμενο Σάββατο 19η Απριλίου, πάντα με τη μεσολάβηση του Ομάν.
Στο Ομάν και ο β΄γύρος των συνομιλιών ΗΠΑ - Ιράν
Ο δεύτερος γύρος θα διεξαχθεί επίσης στη Μούσκατ, την πρωτεύουσα του σουλτανάτου του Ομάν, ξεκαθάρισε χθες βράδυ το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν, σύμφωνα με το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Οι επικεφαλής της ολλανδικής και της ιταλικής διπλωματίας, αντίστοιχα οι Κάσπαρ Φέλτκαμπ και Αντόνιο Ταγιάνι, είχαν αναφέρει νωρίτερα χθες πως ο δεύτερος γύρος των συνομιλιών επρόκειτο να διεξαχθεί στη Ρώμη.
Πριν από αυτές τις νέες συνομιλίες, ο Ιρανός ΥΠ ΕΞ Αμπάς Αραγτσί θα μεταβεί στη Μόσχα «στα τέλη της εβδομάδας», ανέφερε χθες ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Μπαγαεΐ, συμπληρώνοντας πως κατά την επίσκεψή του θα δοθεί η «ευκαιρία να θιγούν οι τελευταίες εξελίξεις ως προς τις διαπραγματεύσεις».
Ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας θα έχει συνομιλίες με τον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, επιβεβαίωσε από την πλευρά της η Μόσχα, δίχως να διευκρινίσει την ημερομηνία της διμερούς συνάντησης.
Η Ρωσία συγκαταλέγεται στα συμβαλλόμενα μέρη της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό του πρόγραμμα που κλείστηκε με το Ιράν το 2015 —επισήμως του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (ΚΟΣΔ)—, αλλά σήμερα αθετείται, μετά την εκκωφαντική απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν από αυτή το 2018.
Η Γαλλία, η Βρετανία, η Κίνα κι η Γερμανία είναι επίσης συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία.
Το κείμενο προέβλεπε άρση κάποιων διεθνών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, με αντάλλαγμα τον περιορισμό και τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματός του από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).
Σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ, η Τεχεράνη τηρούσε όλες τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει.
Τραμπ: «Θέλω να λύσω το πρόβλημα με το Ιράν- Είναι αρκετά εύκολο»
Το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε με πάταγο τις ΗΠΑ από το ΚΟΣΔ και επανέφερε τις αμερικανικές κυρώσεις σε ισχύ.
Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, την 20ή Ιανουαρίου, απαίτησε από το Ιράν να διαπραγματευτεί νέα συμφωνία, ενώ ταυτόχρονα απειλεί να διατάξει βομβαρδισμούς στην Ισλαμική Δημοκρατία σε περίπτωση αποτυχίας της διπλωματίας.
«Θέλω να λύσω αυτό το πρόβλημα», διαβεβαίωσε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ τον Τύπο, ερωτηθείς σχετικά με τις συνομιλίες με το Ιράν. «Είναι αρκετά εύκολο», πέταξε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.
Το 2018, κατακεραύνωνε τη «χειρότερη συμφωνία που κλείστηκε ποτέ» με το Ιράν, επί των ημερών του προκατόχου του στην προεδρία Μπαράκ Ομπάμα.
Σε αντίποινα για την αμερικανική αποχώρηση από τη συμφωνία και την επαναφορά των κυρώσεων σε ισχύ, το Ιράν άρχισε προοδευτικά να παίρνει τις αποστάσεις του και να αθετεί υποχρεώσεις του δυνάμει του κειμένου.
Το Ιράν πολλαπλασίασε έτσι τον αριθμό και την απόδοση των συσκευών φυγοκέντρισης που διαθέτει, με άλλα λόγια μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό ουρανίου, ώστε να παράγει περισσότερο, εμπλουτισμένο σε υψηλότερο βαθμό και ταχύτερα, στις εγκαταστάσεις του στο Νατάνζ και στο Φορντό (κεντρικά).
Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από το ΚΟΣΔ εν μέρει είχε εξηγηθεί από τον ίδιο με την επίκληση της απουσίας μέτρων για τον περιορισμό του προγράμματος ανάπτυξης βαλλιστικών πυραύλων της Τεχεράνης, που εκλαμβάνεται ως απειλή από το Ισραήλ, βασικό σύμμαχο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
«Το μοναδικό θέμα των συζητήσεων θα είναι το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας και η άρση των κυρώσεων», δήλωνε προχθές Κυριακή ο Εσμαΐλ Μπαγαεΐ στην κρατική τηλεόραση.
Η επιρροή του Ιράν στην περιοχή και οι δυνατότητές της σε ό,τι αφορά τους πυραύλους αποτελούν δυο από τις «κόκκινες γραμμές» της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σημείωσε από την πλευρά του το IRNA.
Το Ιράν είναι το μοναδικό κράτος που δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα το οποίο εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλό βαθμό (60%), συνεχίζοντας να συγκεντρώνει μεγάλα αποθέματα σχάσιμου υλικού, σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ.
Το επίπεδο εμπλουτισμού 90% επιτρέπει να κατασκευαστεί πυρηνικό όπλο, σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τα πυρηνικά.
Η συμφωνία του 2015 προέβλεπε πως το επίπεδο εμπλουτισμού δεν μπορούσε να υπερβαίνει το 3,67%.
Τη στιγμή που η Τεχεράνη πολλαπλασιάζει τις διπλωματικές πρωτοβουλίες της, ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ, ο Ραφαέλ Γκρόσι, ανήγγειλε χθες Δευτέρα μέσω X ότι μεταβαίνει στο Ιράν «εντός της εβδομάδας».
Ο κ. Γκρόσι «θα φθάσει στην Τεχεράνη (αύριο) Τετάρτη το πρωί», μετέδωσε το IRNA, επικαλούμενο αξιωματούχο του υπουργείου Εξωτερικών.
Θα έχει συναντήσεις με τον ΥΠΕΞ Αραγτσί και τον επικεφαλής της ιρανικής επιτροπής ατομικής ενέργειας (ΙΕΑΕ) Μοχαμάντ Εσλαμί, διευκρίνισε το IRNA.
Η προηγούμενη επίσκεψη του Ραφαέλ Γκρόσι στο Ιράν ανάγεται στον Νοέμβριο. Επισκέφτηκε τότε τις μονάδες στο Νατάνζ και στο Φορντό.