Ο στρατός του Σουδάν απείχε χθες Δευτέρα στην Αντίς Αμπέμπα από τις ειρηνευτικές συνομιλίες που είχε προτείνει οργανισμός των κρατών της ανατολικής Αφρικής με σκοπό να τερματιστεί ο πόλεμος ο οποίος μαίνεται για σχεδόν τρεις μήνες στο Σουδάν, όπου οι εχθροπραξίες συνεχίζονταν αμείωτες.
Η ανελέητη σύγκρουση για την εξουσία ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις του στρατηγού Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, de facto αρχηγού του κράτους μετά το πραξικόπημα του 2021, και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, του υπαρχηγού της στρατιωτικής χούντας που μετατράπηκε σε ορκισμένο εχθρό του πρώτου, έχουν στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 3.300 ανθρώπους, κατά την πιο πρόσφατη εκτίμηση της μη κυβερνητικής οργάνωσης ACLED, ενώ έχει ξεριζώσει κάπου 3 εκατομμύρια άλλους, που μετατράπηκαν σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Ο απολογισμός των θυμάτων του πολέμου που ξέσπασε τη 15η Απριλίου είναι χωρίς αμφιβολία πολύ υποτιμημένος, καθώς είναι αδύνατη η περισυλλογή πτωμάτων που κείτονται σε περιοχές αδιάβατες εξαιτίας των μαχών.
Καθώς ουδεμία διπλωματική προσπάθεια μέχρι σήμερα έφερε κάτι περισσότερο από μερικές ώρες κατάπαυσης του πυρός –όλες ανεξαιρέτως οι συμφωνίες των δυο πλευρών για εκεχειρίες παραβιάστηκαν–, το Σουδάν πλέον, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, έχει φθάσει «στα πρόθυρα ολοκληρωτικού εμφυλίου πολέμου με δυνητικά αποσταθεροποιητικές συνέπειες για ολόκληρη την περιοχή».
Οι βασικές ενδιαφερόμενες, που μολαταύτα αφέθηκαν για καιρό στο περιθώριο των αμερικανικών και σαουδαραβικών μεσολαβητικών πρωτοβουλιών, οι χώρες της ανατολικής Αφρικής, προσπαθούν τώρα να παρέμβουν.
Όμως το «κουαρτέτο» της IGAD, αποτελούμενο από την Κένυα, το Τζιμπουτί, την Αιθιοπία και το Νότιο Σουδάν, έχει επικεφαλής τον κενυάτη πρόεδρο Ουίλιαμ Ρούτο, τη «μεροληψία» του οποίου καταγγέλλει το σουδανικό στρατιωτικό καθεστώς.
«Η αντιπροσωπεία μας πράγματι έφθασε στην Αντίς Αμπέμπα [χθες] Δευτέρα το πρωί (...) αλλά ενημερώθηκε πως η προεδρία της ομάδας των τεσσάρων δεν αντικαταστάθηκε», όπως είχε απαιτήσει η κυβέρνηση του στρατηγού Μπουρχάν, ανέφερε το σουδανικό υπουργείο Εξωτερικών σε δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα.
«Κατοχή»
Στο τελικό ανακοινωθέν του, το κουαρτέτο στηλίτευσε «τη λυπηρή απουσία της αντιπροσωπείας των σουδανικών ενόπλων δυνάμεων, παρότι είχαν προσκληθεί και είχαν επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους».
Ο στρατηγός Ντάγκλο, ο ηγέτης των ΔΤΥ, έστειλε από την πλευρά του πολιτικό σύμβουλό του στην Αντίς Αμπέμπα.
Οι ΔΤΥ κατήγγειλαν σε ανακοίνωσή τους την «ανεύθυνη συμπεριφορά» του στρατού.
Το κουαρτέτο μολαταύτα διαβεβαίωσε πως συνεχίζει να «κινητοποιείται» και «επικεντρώνει τις προσπάθειές του (...) στη διεξαγωγή συνάντησης πρόσωπο με πρόσωπο των δυο εμπολέμων πλευρών».
Κάλεσε να «υπογραφτεί κατάπαυση του πυρός άνευ όρων» ανάμεσα στα δυο μέρη.
Η IGAD ζήτησε να συγκληθεί σύνοδος της Δύναμης Επιφυλακής της Ανατολικής Αφρικής (ΔΕΑΑ) προκειμένου «να εξεταστεί η πιθανή ανάπτυξή της» στο Σουδάν για να «προστατεύει τους αμάχους και να εγγυηθεί την ανθρωπιστική πρόσβαση».
Η ΔΕΑΑ είναι μια από τις πέντε περιφερειακές συνιστώσες της Αφρικανικής Δύναμης Επιφυλακής (ΑΔΕ), ειρηνευτικού σώματος της Αφρικανικής Ένωσης, που όμως στην πραγματικότητα από επιχειρησιακή σκοπιά αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις.
Ο Μουμπάρακ Αρντόλ, σουδανός άλλοτε αντάρτης που πλέον έχει ταχθεί στο πλευρό του στρατού, κατήγγειλε «σχέδιο επιβολής κατοχής του Σουδάν» στο πλαίσιο συνόδου «με σκοπό να προωθηθεί στρατιωτική επέμβαση» και συνεχάρη τον στρατό που μποϊκοτάρισε τις ειρηνευτικές συνομιλίες.
«Ξένη επέμβαση»
Η Μόλι Φι, αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδια για την Αφρική, βρίσκεται στην Αντίς Αμπέμπα από χθες και σήμερα σκοπεύει να έχει συναντήσεις με περιφερειακούς και σουδανούς αξιωματούχους.
Σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε προχθές Κυριακή, τόνισε πως καλεί τις εμπόλεμες πλευρές στο Σουδάν να «σταματήσουν αμέσως τις μάχες».
Ανέφερε ακόμη πως επανέλαβε «την έκκληση στις χώρες της περιοχής να αποτρέψουν οποιαδήποτε ξένη επέμβαση και στρατιωτική υποστήριξη που θα επιδείνωνε ή θα παρέτεινε τη σύρραξη».
Όπως επισημαίνουν ειδικοί, και τα δυο στρατόπεδα διαθέτουν ξένους υποστηρικτές: η γειτονική Αίγυπτος στηρίζει τις ένοπλες δυνάμεις· τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μισθοφόροι της ρωσικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Βάγκνερ βρίσκονται στο πλευρό των ΔΤΥ.
Στο πεδίο, κάτοικοι ανέφεραν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως και χθες μαίνονταν μάχες και εξαπολύονταν αεροπορικά πλήγματα σε συνοικίες του Χαρτούμ. «Ρουκέτες έπληξαν σπίτια αμάχων», κατήγγειλε ένας.
Μάχες διεξάγονταν επίσης στην Ελ Ουμπάιντ, 350 χιλιόμετρα νότια από την πρωτεύουσα Χαρτούμ, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.
Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στον σουδανικό στρατό ανέφερε ότι οι τακτικές δυνάμεις «απώθησαν επίθεση» ομάδας «ανταρτών» στην πολιτεία του Γαλάζιου Νείλου, που γειτονεύει με την Αιθιοπία.
Το Σάββατο, δεκάδες άμαχοι σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν σε βορειοδυτικό προάστιο του Χαρτούμ εξαιτίας αεροπορικού βομβαρδισμού αποδιδόμενου στις ένοπλες δυνάμεις. Ο βομβαρδισμός, στη συνοικία Νταρ ες Σαλάμ του προαστίου Ομντουρμάν, είχε αποτέλεσμα να σκοτωθούν «22 άμαχοι» και να τραυματιστούν δεκάδες άλλοι, κατά τον επίσημο απολογισμό.