Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στο Σουδάν για 72 ώρες, που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα από τις ΗΠΑ τηρείται εν μέρει μόνον καθώς αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν νέες αεροπορικές επιθέσεις και παραστρατιωτικοί υποστήριξαν ότι κατέλαβαν ένα μεγάλο διυλιστήριο πετρελαίου και ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.
«Η εκεχειρία δεν τηρήθηκε πλήρως καθώς καταγράφηκαν επιθέσεις σε αρχηγεία, προσπάθειες κατάκτησης εδαφών, αεροπορικές επιθέσεις και εκρήξεις σε διάφορες περιοχές της πρωτεύουσας Χαρτούμ», ανέφερε χθες Τρίτη στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ο ειδικός απεσταλμένος του Οργανισμού, Φόλκερ Πέρθες.
Ο ίδιος είπε ότι διατηρεί επαφή με τους δύο στρατηγούς που ερίζουν για την εξουσία στο Σουδάν, τον Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, de facto ηγέτη της χώρας μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του Οκτωβρίου του 2021, και τον ως πρότινος δεύτερο τη τάξει στη στρατιωτική χούντα, Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, ή «Χαμέτι», επικεφαλής των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ)
«Δεν υπάρχει ακόμη καμία ξεκάθαρη ένδειξη ότι κάποιος εκ των δύο είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί σοβαρά», είπε ο Πέρθες. Οι φόβοι για την ασφάλεια επιδεινώθηκαν όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποίησε την Τρίτη για «τεράστιο βιολογικό κίνδυνο» μετά την κατάληψη από μαχητές ενός εργαστηρίου στην πρωτεύουσα του Σουδάν, που διατηρεί δείγματα χολέρας, ιλαράς, πολιομυελίτιδας και άλλων μολυσματικών ασθενειών.
Από τις μάχες έχουν σκοτωθεί εκατοντάδες άνθρωπο και γειτονιές του Χαρτούμ μετατράπηκαν σε ερείπια, αναγκάζοντας χιλιάδες αλλοδαπούς και Σουδανούς να τραπούν σε φυγή.
Η φρίκη του πολέμου για τα παιδιά στο Σουδάν
Καθώς μειώθηκε η ένταση των συγκρούσεων στην πρωτεύουσα των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, ξένες κυβερνήσεις οργανώνουν απομάκρυνση των χιλιάδων υπηκόων τους οδικώς με αεροσκάφη και πλοία. Ένα σκάφος που μετέφερε σχεδόν 1.700 πολίτες από περισσότερες από 50 χώρες έφτασε στη Σαουδική Αραβία νωρίς την Τετάρτη, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών του βασιλείου, προσθέτοντας ότι έχει απομακρύνει 2.148 ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 2.000 αλλοδαπών. Άλλες προσπάθειες εκκένωσης συνεχίστηκαν, με βρετανικό στρατιωτικό μεταγωγικό αεροπλάνο να προσγειώνεται στην Κύπρο.
«Το πιο δύσκολο πράγμα ήταν οι ήχοι των βομβαρδισμών και των μαχητικών που πετούσαν πάνω από το σπίτι μας. Αυτό κατατρόμαξε τα παιδιά», είπε η Σάφα Αμπού Ταχέρ φθάνοντας αεροπορικώς με την οικογένειά της σε στρατιωτικό αεροδρόμιο στην Ιορδανία το βράδυ της Τρίτης.
Βίντεο που αναρτήθηκε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνει αμάχους να περπατούν σε δρόμο στο βόρειο Χαρτούμ, όπου σχεδόν όλα τα κτίρια ισοπεδώθηκαν και υψωνόταν καπνός από τα καμένα ερείπια. Αυτόπτες μάρτυρες στην ίδια περιοχή ανέφεραν αργότερα αεροπορικές επιδρομές και πυρά αντιαεροπορικών από παραστρατιωτικές δυνάμεις.
Αναφορές για αποδράσεις κρατουμένων από φυλακές
Οι ΔΤΥ ανήρτησαν ένα βίντεο υποστηρίζοντας ότι κατέλαβαν ένα διυλιστήριο πετρελαίου και μονάδα παραγωγής ρεύματος σε απόσταση 70 χλμ. από το Χαρτούμ. Λίγο νωρίτερα ο στρατός του Σουδάν προειδοποίησε μέσω Facebook για κινήσεις προς το διυλιστήριο των ΔΤΥ, που «εκμεταλλεύονται την εκεχειρία».
Σύμφωνα με δικηγόρους, τουλάχιστον μια απόδραση σημειώθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, με αναφορές για άλλη μία στη φυλακή Kober, όπου κρατείται ο καταζητούμενος για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονίας πρώην δικτάτορας του Σουδάν, Ομάρ αλ Μπασίρ. Ο Αχμέντ Χαρούν, πρώην κορυφαίος βοηθός του – και επίσης καταζητούμενος από το ΔΠΔ - είπε σε ηχογραφημένη ομιλία στη σουδανική τηλεόραση την Τρίτη ότι αρκετοί αξιωματούχοι του καθεστώτος του Μπασίρ ήταν εκτός φυλακής.
Κίνδυνος λιμού
Έκθεση του ΟΗΕ για το Σουδάν ανέφερε ότι «οι ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό, φάρμακα και καύσιμα είναι εξαιρετικά έντονες, ειδικά στο Χαρτούμ και τις γύρω περιοχές». «Σε ορισμένα μέρη, η ανθρωπιστική βοήθεια είναι το μόνο που αποτρέπει έναν λιμό», δήλωσε την Τρίτη ο επικεφαλής του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Παρά την εκτόξευση στα ύψη των τιμών των καυσίμων και των εισιτηρίων λεωφορείων που απαιτούνται για τη διαφυγή, ο ΟΗΕ «έλαβε αναφορές για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που έφτασαν στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Τσαντ, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία και το Νότιο Σουδάν», δήλωσε την Τρίτη ο Βοηθός Γενικός Γραμματέας Τζόις Μσούγια.
Ο ΟΗΕ προειδοποίησε ότι προετοιμάζεται για μια έξοδο έως και 270.000 προσφύγων προς τους ακόμη φτωχότερους γείτονες του Σουδάν, το Τσαντ και το Νότιο Σουδάν. Από τις μάχες έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 459 άνθρωποι και τραυματίστηκαν πάνω από 4.000 στην τρίτη μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής, σύμφωνα με τις υπηρεσίες του ΟΗΕ.