Ο πρώην συνεργάτης της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA) και της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας των ΗΠΑ (NSA) Έντουαρντ Σνόουντεν ορκίσθηκε σήμερα και έλαβε ρωσικό διαβατήριο, δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Ria Novosti ο δικηγόρος του, Ανατόλι Κουτσερένα.
Σύμφωνα με τον Κουτσερένα, η σύζυγος του Σνόουντεν είναι επίσης πολίτης των ΗΠΑ και βρίσκεται «στο στάδιο υποβολής αίτησης για να πάρει ρωσικό διαβατήριο».
Στις 26 Σεπτεμβρίου στην ιστοσελίδα του Κρεμλίνου δημοσιεύθηκε διάταγμα του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, με το οποίο απένειμε τη ρωσική υπηκοότητα στον Σνόουντεν, ο οποίος νωρίτερα είχε πάρει μόνιμη άδεια παραμονής στη Ρωσία.
Σε περίπτωση που επιστρέψει στις ΗΠΑ, όπου κατηγορείται για διενέργεια κατασκοπείας και υπεξαίρεση κρατικής ιδιοκτησίας, ο Σνοόυντεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με πολυετή κάθειρξη.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, είχε δηλώσει τότε ότι η υπηκοότητα στον Σνόουντεν δόθηκε έπειτα από δική του παράκληση.
Το 2013 ο Σνόουντεν έδωσε στη δημοσιότητα πληροφορίες για το αμερικανικό πρόγραμμα ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Συγκεκριμένα, αποδείχθηκε ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ παρακολουθούσαν τις τηλεφωνικές συνομιλίες 35 υψηλόβαθμων προσώπων διαφόρων κρατών. Σύμφωνα με μυστική έκθεση του Πενταγώνου, ο Σνόουντεν υπέκλεψε σχεδόν δύο εκατομμύρια μυστικούς φακέλους.
Την ίδια χρονιά ο Σνόουντεν εγκατέλειψε τις ΗΠΑ. Αρχικά, διέφυγε στο Χονγκ Κόνγκ και εν συνεχεία, σύμφωνα με τους δικούς του ισχυρισμούς, για να αποφύγει τη σύλληψη βρέθηκε στο αεροδρόμιο της Μόσχας, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο στη Ρωσία.
«Τώρα θα καλέσουν τον Σνόουντεν να πολεμήσει και στην Ουκρανία;»
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μόλις πληροφορήθηκε ότι ο Σνόουντεν πήρε τη ρωσική υπηκοότητα, διερωτήθηκε με τρόπο ρητορικό αν θα καλέσουν τώρα τον Σνόουντεν στον στρατό, για να πολεμήσει στην Ουκρανία.
Το διάταγμα του Πούτιν για την απόδοση ρωσικής υπηκοότητας βγήκε λίγες μέρες μετά την αναγγελία της επιστράτευσης. Ο δικηγόρος του Σνόουντεν, Ανατόλι Κουτσερένα, δήλωσε ότι ο πελάτης του δεν μπορεί να επιστρατευθεί, επειδή δεν υπηρέτησε στον ρωσικό στρατό.
Ο Σνόουντεν, τον οποίο είχαν υπερασπισθεί σειρά κοινωνικών παραγόντων στις ΗΠΑ, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αντιμετώπισε κριτική στις Ηνωμένες Πολιτείες ακόμη και από εκείνους που νωρίτερα είχαν δείξει κατανόηση για τα κίνητρα των ενεργειών του. Του ασκήθηκε κριτική επειδή αποκαλούσε τον εαυτό του υπερασπιστή της ελευθερίας του λόγου και, ζώντας στη Ρωσία, δεν καταδίκασε με σαφήνεια τη ρωσική επιθετικότητα.
Ο Σνόουντεν είχε δηλώσει ότι είναι κατά του πολέμου στην Ουκρανία και υπέρ της ειρήνης, αλλά δεν έλεγε ευθέως ποιος ευθύνεται για τον πόλεμο. Μερικές μέρες πριν από την έναρξη του πολέμου είχε συγκρίνει το Κίεβο με το Γκρόζνι (πρωτεύουσα της Τσετσενίας, που είχε καταστραφεί από την επίθεση του ρωσικού στρατού), το Σαράγεβο, το οποίο είχαν περικυκλώσει οι Σέρβοι της Βοσνίας, και με τη Φαλούτζα του Ιράκ, στην οποία εισέβαλε ο αμερικανικός στρατός.
Όταν ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Μόσχα, Μάικλ Μάκφολ, τον είχε καλέσει να καταδικάσει τις δηλώσεις του Ρώσου τηλεπαρουσιαστή Αντόν Κρασόφσκι για τα παιδιά που δολοφονήθηκαν στην Ουκρανία, ο Σνόουντεν είχε πει, απλώς, ότι είναι κατά τού να πνίγονται παιδιά και δεν υπήρχε λόγος να χάσει χρόνο για να το μάθει.
«Καταγγέλλω τον πνιγμό των παιδιών στο ποτάμι ή το κάψιμό τους σε καλύβες. Χαίρομαι που αφιέρωσες χρόνο από τη μέρα όλων μας για να το διαπιστώσεις αυτό. Τι νίκη είναι αυτή που κερδίσαμε για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη! Τι σπινθηροβόλο θάρρος επιδείξαμε!» είχε γράψει ο Σνόουντεν ειρωνικά στο Twitter, απαντώντας στον Μάκφολ.