Σήμερα, Τρίτη, θα πραγματοποιηθεί η άτυπη σύνοδος των υπουργών ενέργειας της ΕΕ στην Πράγα, για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.
Συγκεκριμένα, οι υπουργοί ενέργειας της ΕΕ θα συζητήσουν σήμερα, στην άτυπη σύνοδο που θα πραγματοποιηθεί στην Πράγα, για το αν και πώς θα περιορίσουν τις τιμές του φυσικού αερίου που απειλούν τις χώρες της ΕΕ με ύφεση.
Οι δύο επικρατούσες λύσεις για το φυσικό αέριο
Οι δύο επικρατούσες προτάσεις που θα συζητηθούν στο «τραπέζι» της συνόδου στην Πράγα είναι οι εξής:
Η Ελλάδα, η Πολωνία, το Βέλγιο και η Ιταλία διατύπωσαν την ιδέα, για έναν διάδρομο τιμών, που θα μπορούσε να αρθεί σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης εφοδιασμού. «Ο διάδρομος θα εφαρμοσθεί σε όλες τις συναλλαγές χονδρικής και δεν θα περιορίζεται σε εισαγωγές από συγκεκριμένες περιοχές ούτε σε ειδικές χρήσεις του φυσικού αερίου», αναφέρεται στο σχέδιο της πρότασης. Σύμφωνα με αυτό, το εύρος του πλαφόν θα καθορίζεται και θα είναι χαμηλότερο από την τιμή της αγοράς.
Το σχέδιο πρότεινε τον καθορισμό του διαδρόμου τιμών σε ένα επίπεδο αρκετά υψηλό, ώστε να εξακολουθεί να λειτουργεί η αγορά φυσικού αερίου, και αρκετά ευέλικτο ώστε να διασφαλίζεται ότι οι ευρωπαϊκές χώρες μπορούν να εξακολουθούν να προσελκύουν προμήθειες από τις ανταγωνιστικές ως προς τις τιμές παγκόσμιες αγορές φυσικού αερίου.
Εάν είναι απαραίτητο, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα επιτρέπονται συναλλαγές φυσικού αερίου σε τιμές υψηλότερες από τον διάδρομο, αναφέρεται στην πρόταση.
Η άλλη πρόταση που προωθούν κυρίως οι Ιβηρικές χώρες και η Γαλλία είναι, οι χώρες της ΕΕ να επιλέξουν μια κοινή «συμβολική τιμή» για το φυσικό αέριο, την οποία οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και η βιομηχανία μπορούν να πληρώσουν στη χονδρική αγορά και στη συνέχεια να πληρώσουν τον υπόλοιπο λογαριασμό. Ο συμφωνημένος αριθμός θα μπορούσε να βασίζεται σε ιστορικές τιμές της ΕΕ, να συνδέεται με την παγκόσμια τιμή του πετρελαίου ή να συνδέεται με χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου σε άλλα μέρη του κόσμου.
Στην ευρύτερη εκδοχή της, η επιδότηση θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε όλο το φυσικό αέριο που αγοράζεται εντός του ευρωπαϊκού μπλοκ - είτε αυτό εξορύσσεται στο εσωτερικό της χώρας, είτε εισάγεται μέσω αγωγών ή φθάνει μέσω πλοίου σε τερματικούς σταθμούς εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Θα μπορούσε επίσης να εφαρμοστεί στενά μόνο στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, πράγμα που σημαίνει ότι η θέρμανση θα παραμείνει ακριβή, αλλά το κόστος για τη διατήρηση των αναμμένων φώτων θα είναι διαχειρίσιμο.
Ο ρόλος της Γερμανίας και το ευρωομόλογο για την ενεργειακή κρίση
Σύμφωνα με το «Bloomberg», ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, θα αντιστρέψει μία σταθερή γερμανική θέση και θα υποστηρίξει την κοινή έκδοση χρέους της ΕΕ για την άμβλυνση του πλήγματος της ενεργειακής κρίσης, εφόσον τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν θα εκταμιευθούν στα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα ως δάνεια και όχι ως επιχορηγήσεις.
Ο Σολτς σηματοδότησε το άνοιγμα στη χρήση κοινού δανεισμού στο περιθώριο μιας συνόδου κορυφής της ΕΕ στην Πράγα την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τη στάση του καγκελαρίου. Η αλλαγή της θέσης ακολουθεί την κριτική άλλων ηγετών ότι το σχέδιο εθνικής βοήθειας της Γερμανίας ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ (194 δισεκατομμυρίων δολαρίων) θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομικές ανισορροπίες στο μπλοκ.
Η έκδοση κοινού χρέους θα αποτελούσε μια δραματική στροφή για τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία, μαζί με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Κάτω Χωρών, έχει αντιταχθεί σε τέτοια μέτρα. Όμως οι εκκλήσεις για δράση έχουν αυξηθεί, αντανακλώντας τις ανησυχίες για τις τεράστιες δαπάνες που θα χρειαστούν για να μπορέσει η ΕΕ να ξεπεράσει έναν χειμώνα χωρίς ρωσικό αέριο και να μεταβεί σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας.
Το πρόγραμμα για την πανδημία πιθανό πρότυπο για το ευρωομόλογο
Τα ιταλικά ομόλογα σημείωσαν υπεραπόδοση, με το premium της 10ετούς απόδοσης της χώρας έναντι της Γερμανίας να μειώνεται κατά 12 μονάδες βάσης σε κάτω από 2,4 ποσοστιαίες μονάδες. Το ευρώ περιόρισε την προηγούμενη πτώση του, διαπραγματευόμενο γύρω στα 0,972 δολάρια. Ο Όλαφ Σολτς παίρνει ένα σκληρό μάθημα για το τι σημαίνει να διοικείς τη Γερμανία.
Το πρόγραμμα SURE της ΕΕ της εποχής της πανδημίας -το οποίο προσφέρει στήριξη της απασχόλησης ύψους έως και 100 δισεκατομμυρίων ευρώ με τη μορφή δανείων- θα μπορούσε να αποτελέσει το σχέδιο για ένα νέο μέσο που θα βασίζεται σε χρέος, δήλωσαν οι άνθρωποι, οι οποίοι ζήτησαν να μην κατονομαστούν επειδή οι διαβουλεύσεις είναι ιδιωτικές.
Οι λεπτομέρειες οποιουδήποτε νέου προγράμματος δεν έχουν καθοριστεί, αλλά πιθανότατα θα είναι μικρότερο από το χρηματοδοτούμενο με χρέος ταμείο ανάκαμψης Covid ύψους 724 δισ. ευρώ, το οποίο το 2020 αναπτύχθηκε εν μέρει από τον τότε υπουργό Οικονομικών Σολτς και συνδύαζε την εκταμίευση μη επιστρεπτέων επιχορηγήσεων με χαμηλότοκα δάνεια, σύμφωνα με τους ανθρώπους. Αυτό το πακέτο έκτακτης ανάγκης -που προαναγγέλθηκε ως χαμιλτονιανή στιγμή- ήταν το πρώτο για το μπλοκ και οι υποστηρικτές του επέμειναν ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα θα συνέβαινε μόνο μία φορά.
Εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης αρνήθηκε να δώσει σαφή απάντηση όταν ρωτήθηκε για τη θέση του Σολτς σχετικά με το κοινό χρέος, λέγοντας ότι σημαντικά κεφάλαια είναι ακόμη διαθέσιμα ή κινητοποιούνται επί του παρόντος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, χωρίς να αποκλείει την επιλογή αυτή.
Επιφυλακτικός ο Σολτς
Την Παρασκευή στην Πράγα, ο Σολτς απέφυγε επίσης να δώσει συγκεκριμένη απάντηση σε ερωτήσεις σχετικά με το αν η Γερμανία θα υποστηρίξει έναν ακόμη γύρο κοινής έκδοσης χρέους για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αντ' αυτού, επισήμανε τα ακόμη αχρησιμοποίητα δάνεια και τις επιχορηγήσεις από το ταμείο αποκατάστασης της πανδημίας. «Έτσι, υπάρχουν ακόμη πολλοί διαθέσιμοι πόροι», δήλωσε τότε ο Όλαφ Σολτς.
Ο Σολτς είναι απρόθυμος να δώσει το πράσινο φως για ένα άλλο χρηματοδοτούμενο με χρέος μέσο που θα περιλαμβάνει και πάλι επιχορηγήσεις, καθώς πρέπει να λάβει υπόψη του την τελική απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Γερμανίας σχετικά με τη συνταγματικότητα του ταμείου ανάκαμψης της ΕΕ, δήλωσε ένας από τους ανθρώπους.
Σε μια προκαταρκτική απόφαση έκτακτης ανάγκης, οι Γερμανοί δικαστές δήλωσαν τον Απρίλιο του 2021 ότι θα υπήρχε μεγαλύτερη πιθανή ζημία από το μπλοκάρισμα του ταμείου εν αναμονή της πλήρους απόφασης παρά από το να επιτραπεί να προχωρήσει εν τω μεταξύ. Άφησαν επίσης να εννοηθεί ότι το από κοινού εκδοθέν χρέος της ΕΕ για τη χρηματοδότηση επιχορηγήσεων προς τα κράτη μέλη σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα, εφόσον το μέτρο παραμένει εφάπαξ.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο ο Σολτς ήταν επιφυλακτικός όσον αφορά το σχέδιο ήταν η αβεβαιότητα σχετικά με την επερχόμενη κυβέρνηση της Ιταλίας, της οποίας πιθανότατα θα ηγηθεί η Τζόρτζια Μελόνι, η δεξιά ηγέτιδα του κόμματος Αδελφοί της Ιταλίας. Η Μελόνι έχει δηλώσει ότι θα κυβερνήσει ως μετριοπαθής, αλλά έχει επισημάνει ότι το σχέδιο ανάκαμψης της Ρώμης για το Covid-19 χρειάζεται λεπτομερή ρύθμιση.
Ο Σολτς θέλει πρώτα να δει τη νέα συμφωνία συνασπισμού της Ρώμης και να συζητήσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με τη Μελόνι προτού δεσμευτεί σε περαιτέρω προγράμματα της ΕΕ που χρηματοδοτούνται από το χρέος, δήλωσε το πρόσωπο.
Η Γερμανία θα πρέπει να επιδοτήσει την κατανάλωση φυσικού αερίου, λένε εμπειρογνώμονες
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το «Bloomberg», η Γερμανία θα πρέπει να δαπανήσει σχεδόν 100 δισεκατομμύρια ευρώ (97 δισεκατομμύρια δολάρια) για να επιδοτήσει την κατανάλωση φυσικού αερίου, για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, δήλωσε στην κυβέρνηση μια ομάδα εμπειρογνωμόνων, καθώς αγωνίζεται να περιορίσει μια άνευ προηγουμένου ενεργειακή κρίση.
Η Ανεξάρτητη Επιτροπή για το φυσικό αέριο και τη θέρμανση εξέδωσε χθες, τη Δευτέρα, την πρότασή της, ζητώντας τόσο άμεσες πληρωμές όσο και επιδοτούμενες τιμές. Η κυβέρνηση θα εξετάσει τώρα τις συστάσεις της ομάδας και αναμένεται να εκδώσει απόφαση τις επόμενες εβδομάδες.
Η ομάδα πρότεινε την επιδότηση έως και 80% της ζήτησης φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις και 70% για τη βιομηχανία. Η χρηματοδότηση θα προέλθει από το σχέδιο διάσωσης ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς.
Η Γερμανία -η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης- βρίσκεται στο επίκεντρο της ενεργειακής κρίσης, καθώς η Ρωσία περιορίζει τις μεταφορές φυσικού αερίου προς την περιοχή. Η κυβέρνηση, η οποία προσπαθεί να αποτρέψει την κρίση εφοδιασμού από το να προκαλέσει οικονομική κατάρρευση, έχει ήδη διασώσει τον ενεργειακό γίγαντα Uniper SE και βρίσκεται σε συνομιλίες για να βοηθήσει δύο άλλους εισαγωγείς φυσικού αερίου.
Η επιδότηση σε δύο βήματα
Σύμφωνα με τις συστάσεις της επιτροπής, η ανακούφιση θα επεκταθεί σε δύο βήματα. Πρώτον, όλοι οι πελάτες φυσικού αερίου και τηλεθέρμανσης τον Δεκέμβριο, θα λάβουν μια κυβερνητικά υποστηριζόμενη έκπτωση στους λογαριασμούς ενέργειας, ώστε να εξασφαλιστεί η γρήγορη εξάπλωση της ανακούφισης. Οι πληρωμές θα κάλυπταν επίσης μέρος των λογαριασμών του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου.
Δεύτερον, η κυβέρνηση θα επιδοτούσε τις τιμές του φυσικού αερίου από τον Μάρτιο του επόμενου έτους και μέχρι τον Απρίλιο του 2024. Οι επιδοτήσεις θα αφορούσαν περίπου το 80% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται από περίπου 20 εκατομμύρια νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, εξήγησε η πρόεδρος της Επιτροπής Βερόνικα Γκριμ.
«Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η τιμή θα πρέπει να μειωθεί στα 12 λεπτά», δήλωσε η ίδια. «Αυτό σημαίνει ότι λαμβάνετε κρατική επιδότηση για την προκαταβολή σχεδόν κάθε μήνα». Για τους πελάτες τηλεθέρμανσης, το επίπεδο της τιμής θα είναι στα 9,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα και 7 λεπτά για τους βιομηχανικούς χρήστες. Η Επιτροπή υπολόγισε ότι οι επιδοτήσεις θα κόστιζαν 66 δισεκατομμύρια ευρώ για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις και 25 δισεκατομμύρια ευρώ για τη βιομηχανία.
«Τα κίνητρα εξοικονόμησης εξακολουθούν να ισχύουν σε αυτό το μοντέλο», πρόσθεσε η Γκριμ, προτρέποντας τους πελάτες να μειώσουν περαιτέρω την κατανάλωση φυσικού αερίου.
Η ομοσπονδιακή ρυθμιστική αρχή της Γερμανίας BNetzA έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η χώρα πρέπει να μειώσει τη χρήση φυσικού αερίου κατά 20% για να βγάλει το χειμώνα. Τις τελευταίες εβδομάδες, τα στοιχεία δείχνουν ότι η ζήτηση των νοικοκυριών έχει πράγματι αυξηθεί.
Κράτη-μέλη της ΕΕ επέκριναν το πακέτο βοήθειας της Γερμανίας
Άλλα ευρωπαϊκά έθνη έχουν επικρίνει το πακέτο βοήθειας της Γερμανίας, λέγοντας ότι είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι για την ΕΕ να αντιμετωπίσει γρήγορα την ενεργειακή κρίση. Οι πολιτικές που γίνονται σε εθνικό επίπεδο θα μπορούσαν να στρεβλώσουν τις αγορές και να διαταράξουν τις διασυνοριακές ροές ενέργειας, σύμφωνα με τους ηγέτες πολλών χωρών της ΕΕ σε σύνοδο κορυφής στην Πράγα την Παρασκευή.
«Αυτή δεν είναι μια έκθεση κατά της Ευρώπης, αλλά στη Γερμανία για την Ευρώπη», δήλωσε ο Μιχάλης Βασιλειάδης, επικεφαλής της ένωσης IGBCE και μέλος της ομάδας, σε συνέντευξη Τύπου, χθες, τη Δευτέρα.
Παρόλα αυτά, η επιτροπή δεν ήταν εντελώς ενιαία στις συστάσεις της. «Το μοντέλο αντιμετωπίζει ένα διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων το ίδιο με μια βίλα με πισίνα», δήλωσε το μέλος της επιτροπής Φρανκ Βέρνεκε από το γερμανικό εργατικό συνδικάτο Verdi.
Η Ιζαμπέλα Βέμπερ, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης Άμχερστ και επίσης μέλος της επιτροπής, πρόσθεσε: «Το γεγονός ότι βοηθάμε τους Γερμανούς ενοικιαστές δεν σημαίνει ότι θα βοηθήσουμε και τους Ευρωπαίους».