Μπορεί να έχουμε ακούσει αρκετές φορές για επεισοδιακά ή για «βελούδινα» διαζύγια, όμως υπάρχουν και αυτά που έρχονται χωρίς να το καταλάβεις.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Κάρλι, η οποία δεν τσακωνόταν πολύ με τον σύζυγό της. Όταν τα πράγματα άρχισαν να παίρνουν την κάτω βόλτα στο γάμο τους, στράφηκαν σε βιβλία εργασίας για ζευγάρια για να προσπαθήσουν να βρουν μια λύση.
Η «σιωπηλή θεραπεία» και ο... ήσυχος δρόμος προς το διαζύγιο
«Προτιμούσα απλώς να μην του μιλάω για τα πράγματα, επειδή ήταν πολύ δύσκολο να επικοινωνήσουμε γενικά» δήλωσε η Κάρλι, μητέρα ενός παιδιού, η οποία δεν θέλησε να αναφέρει το επώνυμό της για λόγους προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
«Ήταν περισσότερο σαν σιωπηλή θεραπεία και παθητική-επιθετική. Και νιώθω ότι και εγώ πιθανόν να ήμουν το ίδιο», πρόσθεσε
Κάποια στιγμή, η Κάρλι του ζήτησε να μετακομίσει από το σπίτι τους στην Τάμπα της Φλόριντα.
«Εκείνος έλεγε, "Όχι, θα τα βρούμε όλα κάτω από τη δική μας στέγη"», είπε.
Μετακίνησε τα πράγματά του σε ένα υπνοδωμάτιο επισκεπτών στο σπίτι της οικογένειας και άρχισε να κοιμάται εκεί.
Μετά από ένα χρόνο σε χωριστά υπνοδωμάτια, το ζευγάρι αποφάσισε να δώσει τέλος στο γάμο του. Όμως, μέχρι να φτάσουν σε εκείνο το σημείο, συνέχισαν να ζουν μαζί στο ίδιο σπίτι, να μεγαλώνουν την κόρη τους και να εμφανίζονται ως ζευγάρι στον έξω κόσμο.
«Έγινε ένας ξένος για μένα, που εξακολουθούσα να είμαι παντρεμένη μαζί του κάτω από την ίδια στέγη, και μετά πήραμε διαζύγιο», είπε.
Αν και οι νομικές διαδικασίες ήρθαν αργότερα, το ζευγάρι περνούσε ήδη αυτό που συχνά αποκαλείται «σιωπηλό διαζύγιο».
Τι είναι το «σιωπηλό διαζύγιο»
Τα ζευγάρια καταλήγουν σε αυτή την κατάσταση όταν δεν αισθάνονται πλέον δεσμό μεταξύ τους, αλλά συνεχίζουν να μένουν μαζί για οικονομικούς ή άλλους λόγους, σύμφωνα με τη Στέφανι Μουάρ, σύμβουλο ψυχικής υγείας.
«Το σιωπηλό διαζύγιο είναι όταν δεν είστε νομικά χωρισμένοι, αλλά είστε σίγουρα συναισθηματικά, νοητικά και σχεδόν μέχρι ενός σημείου και σωματικά απομακρυσμένοι από τον/τη σύζυγό σας», δήλωσε η Μουάρ.
«Είναι πραγματικά κάτι που το περνάτε προσωπικά και κατά κάποιον τρόπο μόνοι σας - δεν είναι πραγματικά κάτι που βρίσκεται στα χαρτιά ή μοιράζεται πλήρως. Έτσι, μπορεί να είναι απομονωτικό», πρόσθεσε.
Είναι κοινή διαπίστωση ότι ο γάμος απαιτεί δουλειά. «Αν δεν δουλέψεις πραγματικά πάνω σε έναν γάμο, μπορεί να οδηγήσει πραγματικά σε αυτήν τη συναισθηματική αποσύνδεση, όπου οι δύο άνθρωποι δεν βρίσκονται πια στην ίδια σελίδα», δήλωσε η Μουάρ.
Σημάδια ότι βρίσκεστε σε «σιωπηλό διαζύγιο»
Μόλις συνειδητοποιήσετε ότι δεν έχετε πλέον κοινούς στόχους ως ζευγάρι και αδυνατείτε να δείτε το εαυτό σας να «μεγαλώνει» μαζί με τον σύντροφό σας, τότε αυτό σημαίνει ότι βαδίζετε ή βρίσκεστε ήδη σε «σιωπηλό διαζύγιο».
«Ίσως αρχίσετε να κάνετε ξεχωριστές διακοπές ή δεν πηγαίνετε μαζί σε κοινωνικές συγκεντρώσεις, όπως τα γενέθλια», δήλωσε η Μουάρ.
Ένα άλλο ενδεικτικό σημάδι είναι η διαρκής έλλειψη σωματικής οικειότητας με τον σύντροφό σας, είτε δεν έχετε πλέον σεξουαλική σχέση είτε σας λείπει οποιοδήποτε άλλο είδος επαφής μεταξύ σας που ήταν παλαιότερα ο κανόνας, πρόσθεσε η ίδια.
Από την πλευρά της, η κοινωνική λειτουργός και ψυχοθεραπεύτρια Λίσα Λαβέλ δήλωσε ότι βλέπει πολλά «ζευγάρια υψηλής λειτουργικότητας» στην πρακτική της που βρίσκονται σε «σιωπηλά διαζύγια».
«Μπορεί εξωτερικά να δείχνουν ότι τα πράγματα είναι εντάξει, να είναι σπουδαίοι γονείς και να τα καταφέρνουν με την υλικοτεχνική υποδομή» ανέφερε, αλλά υπάρχει μια συναισθηματική αποσύνδεση.
«Μία από τις πρώτες κόκκινες σημαίες που τείνω να βλέπω όταν τα ζευγάρια βρίσκονται στα πρόθυρα ή σε "σιωπηλό διαζύγιο" είναι όταν αισθάνονται περισσότερο σαν συγκάτοικοι παρά σαν ρομαντικοί σύντροφοι. Η εστίαση είναι στο να είναι μαμά και μπαμπάς και όχι σύζυγος και σύζυγος ή σύντροφοι», επισήμανε.
Ενώ όλα τα ζευγάρια μπορεί να αισθάνονται αποσυνδεδεμένα μεταξύ τους σε κάποιο σημείο, είπε, τα πράγματα γίνονται προβληματικά όταν αποφεύγουν να μιλήσουν γι' αυτά τα θέματα και δεν μπορούν να ανακάμψουν.
Η έλλειψη σωματικής οικειότητας είναι ένα προφανές σημάδι προβλήματος, είπε η Λαβέλ. Αλλά είναι σημαντικό να μη συγχέουμε το «σιωπηλό διαζύγιο» με το «διαζύγιο ύπνου», το οποίο είναι όταν τα ζευγάρια επιλέγουν να κοιμούνται χωριστά επειδή ο ένας ροχαλίζει ή υπάρχει κάποιο άλλο ιατρικό πρόβλημα ή θέμα άνεσης.
«Εάν αντιμετωπίζετε τέτοιου είδους ζητήματα με ροχαλητό ή άπνοια ύπνου, μπορεί στην πραγματικότητα να βοηθήσει στη διατήρηση της σχέσης σας (να κοιμάστε σε ξεχωριστά δωμάτια)», είπε.
Το «κρυφό κόστος» της ηρεμίας
Ένα «σιωπηλό διαζύγιο» μπορεί να μοιάζει με ένα είδος ανακούφισης, είπε ο Λαβέλ, ενώ οι διαφωνίες σε μια σχέση εξυπηρετούν έναν σκοπό, δήλωσε ο σύμβουλος σχέσεων Τζάστιν Χο.
«Όσο δυσλειτουργικό κι αν φαίνεται, οι καβγάδες συχνά αντανακλούν ότι διαφωνούμε εκείνη τη στιγμή, δεν είμαστε στην ίδια σελίδα, δεν βλέπουμε τα πράγματα με το ίδιο μάτι, αλλά προσπαθούμε να βοηθήσουμε τους συντρόφους μας να δουν από πού ερχόμαστε», είπε.
Για ορισμένα ζευγάρια, οι καβγάδες μπορεί να υποδηλώνουν ότι υπάρχει ακόμα η επιθυμία να νιώθουν συνδεδεμένοι. Ένα ζευγάρι σε ένα σιωπηλό διαζύγιο μπορεί να μην τσακώνεται πια επειδή δεν το νοιάζει, ανέφερε από την πλευρά της η Λαβέλ.
«Αυτό είναι ένα ζευγάρι που θα μιλήσει για την υλικοτεχνική υποδομή, όπως για το τι θα φάει για δείπνο. Αλλά οτιδήποτε έχει νόημα ή είναι άβολο δεν το συζητούν πια. Υπάρχει έλλειψη ευπάθειας» πρόσθεσε, καταλήγοντας σε ένα «συναισθηματικό τίμημα»:
«Όταν είσαι παντρεμένη με κάποιον και προσπαθείς σκόπιμα να τον αποφύγεις, χρειάζεται χρόνος και ενέργεια για να το κάνεις αυτό».
Συσσωρεύεται δυσαρέσκεια με την πάροδο του χρόνου
Τα ζευγάρια σε ένα «σιωπηλό διαζύγιο» βιώνουν έναν συναισθηματικό χωρισμό που μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα απομόνωσης, μοναξιάς και δυσαρέσκειας, δήλωσε ο Χο.
«Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα συναισθήματα συσσωρεύονται πραγματικά και είναι πραγματικά δύσκολα συναισθήματα που βιώνει και χειρίζεται κανείς. Συχνά αυτό που βλέπουμε είναι ότι εξελίσσεται, ενδεχομένως, σε κατάθλιψη ή άγχος. Εκδηλώνεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους», πρόσθεσε.
Για τα ζευγάρια με παιδιά, που είναι μάρτυρες των όσων συμβαίνουν, υπάρχουν παράπλευρες απώλειες που πρέπει να ληφθούν υπόψη.
«Αν βρίσκεστε κοντά σε ένα ζευγάρι που δεν τα πάει καλά, αυτό είναι αισθητό. Μπορεί να αισθάνεσαι σαν να περπατάς σε κελύφη αυγών, βλέποντας πόσο δυστυχισμένοι είναι», δήλωσε η Λαβέλ.
Ένα «σιωπηλό διαζύγιο» μπορεί να οδηγήσει σε ανεκπλήρωτες ανάγκες όχι μόνο για τους εμπλεκόμενους ενήλικες αλλά και για τα παιδιά, ξεκαθάρισε ο Χο, επισημαίνοντας:
«Τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται ότι πρέπει να πάρουν θέση ή ίσως ακόμη και να αισθάνονται παραμελημένα στη σχέση, επειδή δεν έχουν αυτή την ενωμένη γονική εικόνα για να κοιτάξουν ή να στηριχτούν».
Τα ζευγάρια θα πρέπει επίσης να εξετάσουν τις οικονομικές επιπτώσεις τού να παραμείνουν σε ένα «σιωπηλό διαζύγιο», αντί να το επισημοποιήσουν.
Η Λεσλ Σάβατζ, χρηματοοικονομικός σύμβουλος της Ameriprise Financial Services στο Τζάκσονβιλ, δήλωσε ότι δεν θα αισθανόταν άνετα με τους πελάτες της να παραμείνουν σε «σιωπηλό διαζύγιο» για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, λόγω της οικονομικής ευθύνης που συνεπάγεται αυτό.
«Αν ο μέλλων πρώην μου εμπλακεί σε αυτοκινητικό ατύχημα και κάποιος πεθάνει σε αυτό το ατύχημα, θα έχω μια ολόκληρη καταστροφή στα χέρια μου», είπε.
«Αν είστε ακόμα παντρεμένοι, είστε οικονομικά υπό την ευθύνη αυτού του ατόμου. Είστε συνυφασμένοι», πρόσθεσε.
Η συζήτηση μπορεί να βοηθήσει σε ένα «σιωπηλό διαζύγιο»
Αν συνειδητοποιείτε ότι μπορεί να βρίσκεστε σε «σιωπηλό διαζύγιο», είπε ο Χο, μπορείτε να καθίσετε και να μιλήσετε με τον σύντροφό σας.
«Ρωτήστε τον: "Παρατηρείς κι εσύ το ίδιο πράγμα;". Και πραγματικά προσπαθήστε να ευθυγραμμιστείτε εκείνη τη στιγμή», είπε.
Μια τέτοια συζήτηση, αν και άβολη, είναι μια ευκαιρία να δείτε αν η σχέση είναι κάτι που θέλετε να δουλέψετε. Το να μη μιλάτε έχει τις δικές του επιπτώσεις.
«Οι δυσαρέσκειες γύρω από τη γονική μέριμνα, οι δυσαρέσκειες γύρω από τα οικονομικά, οι δυσαρέσκειες γύρω από τα πεθερικά... όταν αυτά τα θέματα μπαίνουν κάτω από το χαλί και δεν συζητιούνται, συνήθως τουλάχιστον το ένα μέρος αρχίζει να αισθάνεται δυσαρέσκεια για το άλλο άτομο και δεν θέλει να προσπαθήσει τόσο πολύ», δήλωσε η Λαβέλ.
Όσο περισσότερο η δυσαρέσκεια παραμένει ανεξέλεγκτη τόσο πιο δύσκολο είναι να αντιμετωπιστεί, πρόσθεσε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο να απευθυνθείτε για θεραπευτική υποστήριξη.
«Νομίζω ότι οι άνθρωποι κάνουν την υπόθεση ότι η θεραπεία αφορά τη διάσωση της σχέσης σας, και μπορεί να είναι έτσι. Αλλά, κυρίως, η θεραπεία έχει να κάνει με το να βοηθήσει τα ζευγάρια να κάνουν ανομολόγητες ή άβολες συζητήσεις, ώστε να μπορούν να πάρουν μια πιο σωστή απόφαση για τη σχέση τους», είπε η Λαβέλ.