Οι Αυστριακοί προσέρχονται στις κάλπες την Κυριακή σε μια εκλογική αναμέτρηση που αναμένεται να σηματοδότηση την επάνοδο του Σεμπάστιαν Κουρτς στην εξουσία, μετά την κατάρρευση του συνασπισμού του με το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας τον περασμένο Μάιο.
Ο 33χρονος επικεφαλής των Συντηρητικών, ο «βιαστικός νεαρός» της αυστριακής πολιτικής ζωής, όπως χαρακτηρίζουν τα τοπικά ΜΜΕ τον Κουρτς, είναι μεν το φαβορί, αλλά είναι ασαφές αν θα επιχειρήσει να αναβιώσει την κυβερνητική συμμαχία που κατέρρευσε με το σκάνδαλο Ibizagate, στο οποίο πρωταγωνίστησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησής του και επικεφαλής του ακροδεξιού FPO Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε, ή θα στραφεί προς τα αριστερά αναζητώντας νέους εταίρους. Από το δράμα του περασμένου Μαϊου τα ηνία της χώρας των 8,8 εκατ. κατοίκων έχει αναλάβει μια μεταβατική κυβέρνηση υπό την καγκελάριο Μπριγκίτε Μπίρλαϊν, πρώην επικεφαλής του ανωτάτου δικαστηρίου της Αυστρίας.
Μεγάλο προβάδισμα του Κουρτς - Έτοιμη να επιστρέψει και η άκρα Δεξιά
Η εκλογική αναμέτρηση θα είναι και ένα τεστ για το κατά πόσον κατάφερε να συνέλθει το ακροδεξιό FPO από το σκάνδαλο που οδήγησε στην αποπομπή του επί 14 χρόνια ηγέτη του Χάιντς Κρίστιαν Στράχε και την κατάρρευση της κυβέρνησης Κουρτς.
Τέσσερις μήνες αργότερα οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν μεγάλο προβάδισμα για το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα του Κουρτς, ενώ το ακροδεξιό Κόμμα των Ελευθέρων κονταροχτυπιέται για τη δεύτερη θέση με τους Σοσιαλδημοκράτες, που ηγήθηκαν πολλών από τις μεταπολεμικές κυβερνήσεις της Αυστρίας, αλλά δυσκολεύονται να βρουν το βηματισμό τους υπό την ηγεσία της Πάμελα Ρέντι Βάγκνερ. Οι πιθανότητες να καταφέρει κάποιος άλλος εκτός του Κουρτς να εξασφαλίσει πλειοψηφία στη Βουλή για σχηματισμό κυβερνητικής συμμαχίας είναι ελάχιστες. Οι τελευταίες σφυγμομετρήσεις έδιναν στο κόμμα του Κουρτς ποσοστό 33%-34% (στις εκλογές του 2017 είχε πάρει 31,5%), με τους Σοσιαλδημοκράτες και το FPO να κυμαίνονται μεταξύ 20% και 23% (προ διετίας οι πρώτοι είχαν πάρει 26,9% και το FPO 26%), πράγμα που αποδεικνύει ότι η άκρα δεξιά καταγράφει μεν απώλειες λόγω του σκανδάλου Ibizagate, αλλά όχι συνταρακτικές. Σύμφωνα με τις σφυγμομετρήσεις οι Πράσινοι αναμένεται να επιστρέψουν στη Βουλή με ποσοστό 11%-13% ενώ το φιλελεύθερο Neos κυμαίνεται γύρω στο 8%.
Ο Κουρτς κρατά κλειστά τα χαρτιά του
Ο Κουρτς ανήλθε στην εξουσία το 2017 με βασικό σύνθημα τον περιορισμό του μεταναστευτικού - προσφυγικού ρεύματος στη χώρα και στη διάρκεια αυτής της προεκλογικής εκστρατείας, που επικεντρώθηκε κυρίως στον ίδιο, απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά του. Ο ίδιος λέει ότι το προβάδισμα του κόμματός του θα είναι μικρότερο απ’ όσο προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις και σε πρόσφατη συγκέντρωσή του προειδοποίησε τους οπαδούς του με προφανή στόχο τη συσπείρωση: «Δεν αρκεί να είσαι Νο 1 σ’ αυτές τις εκλογές. Σας το εγγυώμαι, αν υπάρξει πλειοψηφία εναντίον μας, θα χρησιμοποιηθεί».
Ωστόσο παραμένει το φαβορί, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις πολιτολόγων, οι Σοσιαλδημοκράτες δεν κατάφεραν να μπουν πραγματικά στην κούρσα της διεκδίκησης της καγκελαρίας με την Ρέντι Βάγκντερ. «Αν είναι έστω και κατά το ήμισυ σωστές οι δημοσκοπήσεις τότε θα υπάρξει μεγάλη διαφορά μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κόμματος, ίσως η μεγαλύτερη στη σύγχρονη ιστορία» της Αυστρίας, είπε ο αναλυτής Τόμας Χόφερ σημειώνοντας ότι το βασικό διακύβευμα αυτών των εκλογών είναι ποιος θα συγκυβερνήσει με ποιον.
Το δίλημμα του Κουρτς
Η ακροδεξιά κάνει όνειρα για επιστροφή στην κυβέρνηση με τον Κουρτς. Ο τελευταίος βλέπει με καλό μάτι τον σχετικά μετριοπαθή -τουλάχιστον ως προς το ύφος- νέο ηγέτη του FPO Νόρμπερτ Χόφερ, αλλά τις πιθανότητες μιας νέας συμμαχίας περιπλέκει η εχθρότητα μεταξύ του κόμματος του Κουρτς και του σκληροπυρηνικού επικεφαλής της ΚΟ του Κόμματος των Ελευθέρων και πρώην υπ ΕΣ, Χέρμπερτ Κικλ. Πέραν τούτου ο Χάιντς Κρίστιαν Στράχε βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο μετά από νέες αιτιάσεις εις βάρος του, ότι έκανε δηλ. χρήση τεράστιων χρηματικών ποσών ως αρχηγός του κόμματος και κατόπιν ως αντικαγκελάριος μέσω ειδικών λογαριασμών που ήταν στην διάθεσή του για κάλυψη εξόδων παράστασης και προσωπικών εξόδων του ιδίου και της συζύγου του. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες.
Τη νύχτα των εκλογών ο Κουρτς ίσως βρεθεί αντιμέτωπος με το δίλημμα να επιλέξει «μεταξύ πανούκλας, χολέρας και Έμπολα», λέει ο αναλυτής Χόφερ, σημειώνοντας ότι μια νέα συμμαχία με το FPO ναι μεν θα ήταν εφικτή λόγω συμφωνιών σε σημεία των προγραμματικών τους θέσεων, αλλά θα ήταν ασταθής, όπως και ένας τριμερής συνασπισμός του Λαϊκού Κόμματος με τους Πράσινους και το Neos. Φυσικά υπάρχει και η επιλογή ενός «μεγάλου συνασπισμού» με τους Σοσιαλδημοκράτες -σχήμα που κυβέρνησε την Αυστρία επί μεγάλο διάστημα μεταπολεμικά-. Αλλά δεδομένου ότι ο ίδιος ο Κουρτς ήταν που συνέβαλε στην πτώση του τελευταίου μεγάλου συνασπισμού προ διετίας, αν προχωρούσε τώρα στη συγκράτηση ενός νέου θα υφίστατο τεράστιο πλήγμα το αφήγημά του περί «αλλαγής», που τον έφερε στην εξουσία το 2017. Ο ίδιος ο Κουρτς δεν αποκάλυψε τις προθέσεις του. Μιλώντας στο κρατικό δίκτυο ORF είπε ότι θέλει να σχηματίσει μια συμμαχία που θα εργαστεί για το καλό της χώρας, θα συνεχίσει το δρόμο της αλλαγής και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αφήνοντας πάντως ανοικτό το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης μειοψηφίας σε περίπτωση που δεν πετύχει το στόχο του για έναν σταθερό κυβερνητικό συνασπισμό.