O πόλεμος στην Υεμένη διαρκεί πλέον πάνω από 10 χρόνια, επιδεινώνοντας τις ήδη δύσκολες οικονομικές και ανθρωπιστικές συνθήκες στην χώρα και στην περιοχή, ανέφερε ο Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ στην Υεμένη, Χανς Γκρούντμπεργκ.
Στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυβέρνησης της Υεμένης -ανέφερε μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που συνεδρίασε για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή- οι καθυστερήσεις στις πληρωμές των μισθών συνεχίζονται, ενώ το νόμισμα της Υεμένης (Ριάλ) έχει χάσει το 50% της αξίας του τον τελευταίο χρόνο, οδηγώντας σε αύξηση των τιμών βασικών αγαθών και παράλληλα της φτώχειας.
Ο κ. Γκρούνμπεργκ προειδοποίησε ότι υπάρχει αύξηση της πολεμικής ρητορικής από τα εμπλεκόμενα μέρη, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε νέα στρατιωτική σύγκρουση. Παρόλο που δεν έχουν υπάρξει εκτεταμένες χερσαίες επιχειρήσεις από την ανακωχή του Απριλίου 2022, σημείωσε, οι στρατιωτικές δραστηριότητες συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένων βομβαρδισμών, επιθέσεων με drones και στρατιωτικών κινητοποιήσεων, ειδικά στις περιοχές Μάριμπ, Αλ Τζάουφ, Σάμπουα και Τάιζ.
Οι 3 βασικές προϋποθέσεις
Κάλεσε όλα τα μέρη να αποφύγουν στρατιωτικές ενέργειες και αντίποινα, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Υεμένη πίσω σε έναν καταστροφικό πόλεμο, με τους αμάχους να πληρώνουν το τίμημα και τόνισε ότι η επίλυση της σύγκρουσης απαιτεί τρεις βασικές προϋποθέσεις:
1. Εθνική εκεχειρία και μηχανισμός εφαρμογής της.
2. Συμβιβασμοί στα οικονομικά θέματα για να ξεπεραστεί η κρίση.
3. Συμπεριληπτική πολιτική διαδικασία με τη συμμετοχή όλων των κοινωνικών ομάδων.
Επεσήμανε ότι η παύση των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα και σε στόχους στο Ισραήλ είναι ένα θετικό βήμα, αλλά προειδοποίησε ότι το παράθυρο ευκαιρίας για ειρήνη "είναι εύθραυστο". Η διεθνής κοινότητα, ανέφερε, πρέπει να ενισχύσει τις θετικές εξελίξεις και να στηρίξει τις ειρηνευτικές προσπάθειες υπό την ηγεσία των Υεμενιτών.
Για Χούθι και ΗΠΑ
Ο κ. Γκρούνμπεργκ αναφέρθηκε στην απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να χαρακτηρίσουν τους Χούθι ως Ξένη Τρομοκρατική Οργάνωση (FTO), επισημαίνοντας ότι οι επιπτώσεις αυτής της κίνησης δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως. Τόνισε, ωστόσο, ότι είναι "ζωτικής σημασίας η διατήρηση του χώρου διαμεσολάβησης του ΟΗΕ, ώστε να συνεχιστούν οι ειρηνευτικές συνομιλίες και οι προσπάθειες ανταλλαγής κρατουμένων".
Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ έκλεισε την ομιλία του επισημαίνοντας ότι η Υεμένη βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο, όπου "ο κίνδυνος αναζωπύρωσης του πολέμου είναι υψηλός". Παρόλα αυτά, διαβεβαίωσε ότι το Γραφείο του ΟΗΕ θα συνεχίσει τις προσπάθειες για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και επανέλαβε την "ευθύνη της διεθνούς κοινότητας να μην εγκαταλείψει τον λαό της Υεμένης".
Φλέτσερ για Υεμένη
Με τη σειρά του ο Αναπληρωτής Γενικού Γραμματέα για Ανθρωπιστικές Υποθέσεις και Συντονιστής Έκτακτης Ανάγκης, Τόμ Φλέτσερ τόνισε ότι η "ανθρωπιστική κρίση στην Υεμένη έχει επιδεινωθεί περαιτέρω με σοβαρές περικοπές στη χρηματοδότηση να υπονομεύουν τις προσπάθειες παροχής βοήθειας" και επανέλαβε τρία αιτήματα προς το Συμβούλιο Ασφαλείας:
1. Διασφάλιση πρόσβασης στους αμάχους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
2. Χρηματοδότηση για τη διάσωση όσο το δυνατόν περισσότερων ζωών.
3. Δημόσια και ιδιωτική πίεση για την απελευθέρωση των αυθαίρετα κρατούμενων ανθρωπιστικών εργαζομένων.
Οι καταστροφικές επιπτώσεις στις Γυναίκες και τα κορίτσια
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου), ο κ. Φλέτσερ ανέδειξε τη "δυσανάλογη και καταστροφική επίδραση της κρίσης στις γυναίκες και τα κορίτσια" της Υεμένης. Επεσήμανε ότι η χώρα "παραμένει στις τελευταίες θέσεις παγκοσμίως σε θέματα ισότητας των φύλων, χωρίς σημάδια βελτίωσης".
Παρουσίασε μάλιστα τα εξής στοιχεία:
- 9,6 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια χρειάζονται επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια.
- 1,3 εκατομμύρια έγκυες γυναίκες και νέες μητέρες υποσιτίζονται, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους και των παιδιών τους.
- Ο δείκτης μητρικής θνησιμότητας στην Υεμένη είναι ο υψηλότερος στη Μέση Ανατολή, 10 φορές μεγαλύτερος από της Σαουδικής Αραβίας ή του Ομάν.
- 1,5 εκατομμύριο κορίτσια δεν πηγαίνουν σχολείο, γεγονός που διαιωνίζει τη διάκριση και τη βία.
- Το 1/3 των κοριτσιών στην Υεμένη παντρεύεται πριν από τα 18, χάνοντας την παιδική τους ηλικία και το δικαίωμα τους στην εκπαίδευση.
Η έλλειψη βοήθειας, ανέφερε, οδηγεί πολλές γυναίκες και κορίτσια "σε επικίνδυνους μηχανισμούς επιβίωσης", όπως:
- Σεξουαλική εκμετάλλευση και εξαναγκασμένη πορνεία.
- Επαιτεία.
- Εμπορία ανθρώπων.
- Πώληση των παιδιών τους για να επιβιώσουν.
Ο κ. Φλέτσερ ολοκλήρωσε την ομιλία του τονίζοντας ότι οι αποφάσεις που θα πάρει το Συμβούλιο Ασφαλείας "θα καθορίσουν αν η κατάσταση θα γίνει ακόμα χειρότερη" και κάλεσε τα κράτη να "μην εγκαταλείψουν την Αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Υεμένη".
Ελλάδα: Το ΣΑ να στείλει σαφές μήνυμα για αποκλιμάκωση και διάλογο
Στην τοποθέτησή του, ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σεκέρης, τόνισε ότι η "κατάσταση στην Υεμένη παραμένει εύθραυστη, με υψηλό κίνδυνο στρατιωτικής κλιμάκωσης, καθώς οι προσπάθειες για μια νέα εθνική εκεχειρία δεν έχουν ακόμη ευοδοθεί".
Η Ελλάδα κάλεσε τους Χούθι να απελευθερώσουν άμεσα όλο το διπλωματικό προσωπικό, τα στελέχη του ΟΗΕ και των ΜΚΟ, καθώς και τους εργαζομένους στην ανθρωπιστική βοήθεια που κρατούνται αυθαίρετα και να λογοδοτήσουν για τον θάνατο ενός εργαζομένου του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) κατά τη διάρκεια της κράτησής του.
"Καλούμε τους Χούθι να απελευθερώσουν άμεσα όλο το διπλωματικό προσωπικό, τα στελέχη του ΟΗΕ και των ΜΚΟ, καθώς και τους εργαζομένους στην ανθρωπιστική βοήθεια που κρατούνται αυθαίρετα και να λογοδοτήσουν για τον πρόσφατο θάνατο ενός μέλους του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ" σημείωσε.
Η Ελλάδα εξέφρασε την ακλόνητη υποστήριξή της στις προσπάθειες του Χανς Γκρουντμπεργκ για την αναζωογόνηση του διαλόγου μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών. Ο κ. Σεκέρης υπογράμμισε ότι μια νέα εθνική εκεχειρία είναι απαραίτητη για να δημιουργηθεί το κατάλληλο έδαφος για μια πολιτική διαδικασία, καθοδηγούμενη και ανήκουσα αποκλειστικά στους Υεμενίτες, που θα θέσει τέλος στη μακροχρόνια αστάθεια της χώρας και θα διασφαλίσει οικονομική ευημερία.
"Αυτό θα δημιουργήσει ένα γόνιμο έδαφος για να διαπραγματευτούμε μια πολιτική διαδικασία, καθοδηγούμενη και ανήκουσα αποκλειστικά στους Υεμενίτες, που θα θέσει τέλος στη μακροχρόνια αστάθεια και αβεβαιότητα στη χώρα" ανέφερε.
Ως ιστορικά ναυτικό έθνος, η Ελλάδα υπογράμμισε τη στήριξη της στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας και στην πλήρη εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS). Ο κ. Σέκερης επισήμανε τη "δέσμευση της Ελλάδας για τη διασφάλιση της θαλάσσιας ασφάλειας στην Ερυθρά Θάλασσα.
"Η Ελλάδα υποστηρίζει σθεναρά την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την πλήρη εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας" ανέφερε και υπενθύμισε επίσης τη συμμετοχή της Ελλάδας στην επιχείρηση ASPIDES της ΕΕ, που στοχεύει στην προστασία ενός από τους σημαντικότερους θαλάσσιους εμπορικούς διαδρόμους του κόσμου.
Η Ελλάδα κάλεσε επίσης όλες τις πλευρές να αποφύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιβαλλοντικές καταστροφές στην Ερυθρά Θάλασσα, αναφέροντας τα περιστατικά FSO Safer και MV Sounion ως παραδείγματα των "σοβαρών ανθρωπιστικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της σύγκρουσης".
"Τα περιστατικά του FSO Safer και του ελληνόκτητου MV Sounion απέδειξαν πόσο σοβαρές μπορούν να είναι οι πιθανές περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές συνέπειες της σύγκρουσης" σημείωσε και εξέφρασε την πλήρη στήριξή της Ελλάδας στις διεθνείς πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ειδικά σε χώρες που πλήττονται από πολέμους όπως η Υεμένη.
Η Ελλάδα εξέφρασε επίσης βαθιά ανησυχία για την επιδεινούμενη κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών στην Υεμένη, και αναγνωρίζει τη γενναιότητα και την ανθεκτικότητα τους, ενώ δεσμεύτηκε να υποστηρίξει "όλες τις προσπάθειες για την ανακούφιση του πόνου τους και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους".
Ο κ. Σεκέρης κάλεσε τις περιφερειακές και διεθνείς δυνάμεις να στείλουν ένα σαφές μήνυμα ενότητας και δέσμευσης για την αποκλιμάκωση της κρίσης και την προώθηση του διαλόγου, ιδίως με τους Χούθι.
Ταυτόχρονα, η Ελλάδα ζήτησε ενότητα εντός του Προεδρικού Συμβουλίου της Υεμένης και ισχυρότερη διεθνή υποστήριξη στην αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Υεμένης, ώστε να μπορέσει να σταθεροποιήσει τη χώρα, παρά τις συνεχιζόμενες οικονομικές προκλήσεις.
"Το Συμβούλιο Ασφαλείας και οι χώρες της περιοχής πρέπει να στείλουν ένα σαφές μήνυμα ενότητας και δέσμευσης για την ανάγκη αποκλιμάκωσης και διαλόγου" τόνισε.
ΗΠΑ: «Θα λάβουν μέτρα εναντίον των Χούθι εάν συνεχίσουν τις απερίσκεπτες επιθέσεις τους στην Ερυθρά Θάλασσα»
Η Αναπ. Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ πρέσβης Ντόροθι Σέι τόνισε τις συνεχιζόμενες απειλές των Χούθι για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια", επισημαίνοντας ιδιαίτερα τον ρόλο τους στη "δημιουργία ενός μη βιώσιμου περιβάλλοντος για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας" και επιβεβαίωσε τον χαρακτηρισμό των Χούθι ως Ξένης Τρομοκρατικής Οργάνωσης (FTO) από τις Ηνωμένες Πολιτείες σύμφωνα με το εκτελεστικό διάταγμα του Προέδρου Τραμπ.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για την εξάλειψη των δυνατοτήτων των Χούθι», προσθέτοντας ότι οι "στοχευμένες κυρώσεις αποσκοπούν στο να διακόψουν τα παράνομα έσοδά τους, διασφαλίζοντας παράλληλα τη στήριξη των πολιτών της Υεμένης που δεν φέρουν ευθύνη για τις ενέργειες των Χούθι".
Καταδίκασε επίσης τον ρόλο του Ιράν στον εξοπλισμό των Χούθι, λέγοντας ότι "θα λάβουν μέτρα εναντίον των Χούθι εάν συνεχίσουν τις απερίσκεπτες επιθέσεις τους στην Ερυθρά Θάλασσα, τις γύρω θαλάσσιες οδούς και στο Ισραήλ".
"Θα λάβουμε επίσης μέτρα για να σταματήσουμε την υποστήριξη του Ιράν προς την τρομοκρατία των Χούθι, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα εθνικής ασφάλειας του προέδρου Τραμπ που επιβάλλει εκ νέου μέγιστη πίεση στο Ιράν" σημείωσε.
Η κ. Σέι κάλεσε όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ να εφαρμόσουν την απαγόρευση μεταφοράς όπλων στους Χούθι και παρότρυνε το Συμβούλιο Ασφαλείας να αντιδράσει στις παραβιάσεις των ψηφισμάτων του ΟΗΕ από το Ιράν.
Επίσης σύνδεσε τις ενέργειες των Χούθι με τη Χαμάς, τονίζοντας ότι "η Χαμάς—μια ακόμη τρομοκρατική οργάνωση που υποστηρίζεται από το Ιράν—συμβούλεψε τους Χούθι να διατηρήσουν το χέρι τους στη σκανδάλη για νέες επιθέσεις σε περιφερειακά κράτη και στο διεθνές εμπόριο".
Οι ΗΠΑ επανέλαβαν τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών να αντιταχθούν στις αποσταθεροποιητικές ενέργειες των Χούθι σημειώνοντας ότι "θα συνεχίσουν να αντιστέκονται στις αποσταθεροποιητικές τους ενέργειες και δεν θα ανεχθούν επιθέσεις που σχετίζονται με τα συμφέροντα τους".